Eleştirmen Muhafızları

1.Eleştiri Nedir?

Önce ne olduğunu ve ne olmadığını öğrenelim.

Sonra her bir eleştirmenimizin buradan doğan farklı konulardaki fikirlerini okuyacağımız bölümler gelecek.

Bu bölüm yazarların eleştiri ve eleştirmenler hakkında bilgi sahibi olmasını sağlayacaktır.

Bu bölüm aynı zamanda eleştirmen olmak isteyenlere ışık tutacaktır.
____

Bölüm içeriği:

1-Eleştiri nedir?
2-Yazın terimi olarak eleştiri nedir?
3-Eleştirinin amacı nedir?
4-Eleştiri yazısı içeriği nasıl olmalıdır?
5-Üslubu nasıl olmalıdır?
6-Eleştiri yazısının özellikleri
7-Eleştirinin ve eleştirmenliğin kuralları
8-Yapıcı eleştiri nedir?
9-Yıkıcı eleştiri nedir?
10-Eleştiri ne değildir?
____

1✔️Eleştiri Nedir?

Bir insanı, bir konuyu, bir yapıtı; doğru ve yanlış yönlerini bulup göstermek ereğiyle (amacıyla) inceleme işi.

Yazı türü.

2✔️Yazın terimi olarak Eleştiri (tenkit) Nedir?

Amacı, bir yazın ya da sanat yapıtını her yönüyle ele alıp açıklamak, anlaşılmasını sağlamak ve değerlendirmek olan yazı türü.

3✔️Eleştirinin amacı nedir?

Karşıdakini daha iyi yere çekmektir.

Düşüncelerini aktarmak değildir yani.

Devam etmeden önce bunları bilmenizde fayda var:

İçerik: konu ile alakalı, fikir, düşünce kısmı.
Üslup: ifade biçimi, yazım şekli, deyiş kalıbı.

(İçerik anlam ise üslup görüntüdür.)

4✔️Eleştiri yazısı içeriği nasıl olmalıdır?

❗Eleştiri öznel bir yazıdır.
Çünkü onu yazan eleştirmenin bakış açısını ve kişisel görüşlerini içerir. (İçerik özneldir)

5✔️Üslubu nasıl olmalı?

❗Yazarı (eleştirmen) nesnel bir dil kullanır.
(Her ne kadar eleştirmenin kişisel değerlendirmesini içerse de kullanılan dil herkesçe kabul edilen kurallara ve eleştiri kurallarına uygun olmalıdır.)

(İçerik öznelliği ve üslup nesnelliğini karıştırmayınız)

Hakaret, kişisel saldırı veya saldırgan üslup içermez.
Açık, anlaşılır, eleştiri olduğu bellidir.

6✔️Eleştiri yazısının özellikleri:

-Olumlu ve olumsuz olabilir.

Çünkü şöyle bir gerçek var:
"Bir iş, ürün veya fikir asla tamamen kötü veya tamamen iyi olamaz."

-Mantık süzgeçinden geçmiştir.

-Yapıcıdır.

-Eleştiri yazısı sayılabilmesi için geçerli olmalıdır.
Her eleştiri geçerli değildir.
Yani her yorum eleştiri değildir.

Geçerli eleştirinin öncülleri:

-Eleştirdiğin konuya hakim olmalısın. (Mesela imlayı eleştiriyorsan imlaya hakim olmalısın)

-Eleştirinin geçerli-geçersiz olduğunu anlama ve geçerli hâle getirme yöntemi:

"Ben bunu söylüyorum ama; karşı tarafın da fikrini halihazırda bilen biri olarak, benim bu eleştirime nasıl bir çürütme veya karşı argüman geliştirilebilir?" sorusunu kendimize sormaktır.