Eleştirmen Muhafızları

5.Okur eleştiri yapınca?

Bastet eleştirmeninizin ilk eleştiri muhafızları bölümüne hoş geldiniz.

Başlıktan da anladığınızı varsaydığım üzere pek çok yazarın okurların yaptığı yorum eleştirilerine tepkilerden bahsedeceğim.

Bu benim çokça karşılaştığım bir durum bu ve hatta bir kitapta bölüm başında bana hatalarımı söylemeyin, ben görüyorum zaten hata varsa bilerek bırakmışımdır diyordu.

Bunun sebebi bir nevi okurları küçük görmek bence. Veya okurların kendisini aşağı çektiğini sanıyor da olabilir bu yorumlarla. Hiçbir okurun böyle bir amacı olmadığına eminim. Zaten öyle bir amacı olsa emin olun ne kibar ne de sade bir şekilde yazar.

Size kısaca eleştiriye açık olun demeyeceğim çünkü eleştiri adı altındaki karalamalara açık olmamak lazım.

Nedir o karalamalar?
"Böyle kötü kitap görmedim."
"Ne kadar saçma isim."
"Yapamıyorsan bırak."
Ve benzeri pek çok yorum...

Yapıcı eleştiri vardır. Kitabı kötülemez, iyi yönlerini ve kötü yönlerini dengeli bir şekilde söyler.

Yapıcı olmayan eleştiri vardır. Sadece över veya sadece gömer. İkisi de işe yaramazdır. Yazarın gelişimine katkısı yoktur.

Önemli olan bunları ayırt etmek.

Sadece öven eleştirilerin yazara bir zarark yoktur ama sadece gömen eleştiriler şevk kırar. Zaten popüler bir yazar değilseniz iki üç kişiden zar zor bir tane yorum alıyorsunuz ve içlerinden birinin sizi sadece kötülediğini, sizin ise "eleştiridir, onun fikri" diye sineye çektiğinizi düşünsenize. Ne kadar üzücü değil mi?

Bunları sineye çekmeyin. Ya yine kendi fikri ama bu kadar kaba olmak zorunda değil. Bir kitabı sevmemen tüm ayrıntılarıyla o kitabın iğrenç olduğu anlamına gelmez.

Ben en saçma şeyden bile bir şey öğrenilebileceği kanısındayım. İyi veya kötü fark etmez. Bunu pollyannacılık olarak adlandırabilrisiniz, ilk defa duymuyorum ama sandığınız kadar pollyanna olmadığıma emin olun. Hayattan zevk almak için elinden geleni yapan ve büyümekten nefret eden bir çocuğum sadece.

Dediğim gibi her şeyin iyi veya kötü size bir şey kattığı kanısındayım bu yüzden hiçbir kitabı, diziyi veya filmi sevsem de sevmesem de hepten kötülemeyi veya hepten yüceltmeye doğru bulmuyorum.

Dediğim gibi yapıcı olmayan bu tip eleştirileri yazarlarımız sineye çekmesin, silsinler. Onların fikirleri de onlarda kalsın ama yapıcı eleştiri dediğimiz kitabın iyi yönünü de kötü yönünü de unutmayan eleştirileri dikkate alsınlar ve okurun yorumun biraz sert olsa da sineye çekmeye çalışsınlar. Sonuçta size sadece kötü şeyleri söylemedi. İyi şeylerle onları nötrlemeye çalıştı ve size kötü kısımlarla iyi kısımları birlikte söyleyerek belki de kötü kısımları nasıl düzenleyip iyi kısımları destekletebileceğinizin farkına varmanızı sağladı.

Okuyucular tabii ki de kapsamlı bir eleştiri yapmaz. Bu kelime ayrı değil mi, bu ek ayrı olmalı derler ve yollarına devam ederler. O iki üç yorum da yazarların gözüne fazla batmasın. O kısımları düzeltip yorumu silebilirsiniz sonuçta.

Okurlar da tüm yorumlarını bunlarla doldurmasın. Evet yazarı düzeltmek kötü bir şey değil ama siz hiç kitapla ilgili yorum yapmayıp sadece hataları söyledikten sonra güzel bir bölümdü derseniz kimse inanmaz size. Az ve öz söyleyin. Her gördüğünüzü söylemeyin. Yazar zaten birkaç hatayı da kendi kendine görür veya eleştirmenden rica eder sizin gördüğünüz hatalardan sonra başka hatalar var mı acaba diye.

Bence bu bölüm için bu kadarı kafi. Sizin de bu konuyla ilgili okur olarak ve yazıyorsanız yazar olarak görüşlerinizi almak isterim.