Câu 1: Tài chính công là gì? Trình bày đặc điểm của tài chính công; liên hệ thực tiễn tại Việt Nam.
*Khái niệm: Tài chính công là tổng thể các quan hệ kinh tế phát sinh trong quá trình phân phối các nguồn lực tài chính của xã hội thông qua việc tạo lập, phân phối và sử dụng các quỹ tiền tệ của nhà nước nhằm thực hiện các chức năng vốn có của nhà nước trong việc cung cấp hàng hóa công, phục vụ lợi ích kinh tế - xã hội cộng đồng, không vì mục đích lợi nhuận.
*Đặc điểm của tài chính công:
1) Đặc điểm về tính chủ thể của tài chính công
- Nhà nước là chủ thể có quyền quyết định việc tạo lập và sử dụng các quỹ tiền tệ của nhà nước.
- Cơ quan quyền lực nhất của Nhà nước – Quốc hội – quyết định những chính sách cơ bản như:
o CSTT quốc gia,
o Quyết định dự toán NSNN
o Giám sát việc thực hiện NSNN
2) Đặc điểm về tính công cộng của tài chính công
- Mục đích của tài chính công là để phục vụ cho việc thực hiện các chức năng kinh tế, xã hội của nhà nước.
- Thu của tài chính công có thể lấy từ nhiều nguồn khác nhau, từ mọi lĩnh vực hoạt động, từ chủ thể kinh tế xã hội, ở trong nước và cả nước ngoài.
- Chi tiêu của tài chính công là để cung cấp cho xã hội những hàng hóa công cộng như:
o Các công trình thuộc hạ tầng kinh tế xã hội,
o Phát triển giáo dục, y tế, văn hóa, an ninh, quốc phòng, đối ngoại...
3) Đặc điểm về sự kết hợp giữa tính không bồi hoàn và bồi hoàn, kết hợp giữa tính bắt buộc và tính tự nguyện, phù hợp với các quan hệ thị trường
- Các khoản thu của tài chính công chủ yếu mang tính chất không bồi hoàn và bắt buộc,
- Thuế, khoản thu mang tính chất bắt buộc không bồi hoàn trực tiếp, chính là phương pháp thu hồi chi phí của các dịch vụ công cộng thuần túy do nhà nước cung cấp.
- Phí – khoản thu mang tích chất bồi hoàn trực tiếp – chính là phương pháp nhà nước thu hồi một phần (hoặc toàn bộ) chi phí của hàng hóa dịch vụ công cộng không thuần túy do nhà nước cung cấp, mà cá nhân công dân đã trực tiếp sử dụng.
Câu 2: Tài chính công là gì? Trình bày vai trò của tài chính công; liên hệ thực tiễn tại Việt Nam.
*Khái niệm: Tài chính công là tổng thể các quan hệ kinh tế phát sinh trong quá trình phân phối các nguồn lực tài chính của xã hội thông qua việc tạo lập, phân phối và sử dụng các quỹ tiền tệ của nhà nước nhằm thực hiện các chức năng vốn có của nhà nước trong việc cung cấp hàng hóa công, phục vụ lợi ích kinh tế - xã hội cộng đồng, không vì mục đích lợi nhuận.
*Vai trò của tài chính công:
Vai trò của tài chính công luôn gắn liền với vai trò của Nhà nước trong từng thời kì nhất định.
