SIRA DIŞI BİLGİLER

14 ŞUBAT SEVGİLİLER GÜNÜ NEREDEN GELİR

Her yıl 14 Şubat günü Sevgililer Günü olarak anılır.

Hristiyan dünyası için bir çok miras bırakan Roma imparatorluğu 14 Şubat sevgililer günün kökenin çıktığı yer olarak bilinir.

Roma Katolik Kilisesi'nin inanışına dayanan bu gün, Valentine ismindeki bir din adamının adına ilan edilen bir bayram günü olarak ortaya çıkmıştır. Bu sebeple bazı toplumlarda "Valentine Günü" olarak bilinir. Romantik aşk ile bağlantısı Orta Çağ'ın sonlarına doğru, o zamanki akımlardan kaynaklı oluşmuş ve zamanla dinsel özelliğini yitirmiştir.

Tarihçe:
Şubat ayı bereket festivalleri Şubat ayı ortasının aşk ile ilişkisi antik çağlara dayanmaktadır. Antik Yunan takvimlerinde, Ocak ayı ortası ile Şubat ayı ortasının arasında kalan zaman Gamelyon ayı olarak adlandırılmıştı ve Zeus ile Hera'nın kutsal evliliğine adanmıştı.

Antik Roma'da 15 Şubat, bereket tanrısı Lupercus'un onuruna, Lupercalia günü olarak kutlanmaktaydı. Bu günde, Lupercus'un din adamları tanrıya keçi kurban ederlerdi. Daha sonra kafalarının üstüne koydukları bir parça keçi derisi ile Lupercus'u simgeleyerek, Roma sokaklarında koşturup, karşılaştıkları herkese dokunurlardı. Genç kızlar gönüllü olarak ileri atılır ve bereket tanrısının dokunuşundan paylarını almaya çabalarlardı. İnanışa göre bu dokunuş sayesinde doğurganlıkları kolaylaşacaktı.

Valentine

1712 yılına ait İsveç almanağında 14 Şubat Valentine olarak belirtilmişKatolik Ansiklopedisi'ne göre(1908) eski şehitler listesinde, 14 Şubat gününe kayıtlı, inancı yüzünden öldürülmüş 3 tane Aziz Valentine geçmektedir:

Roma'da 3. yüzyıl'ın ikinci yarısında öldürülmüş ve Via Flaminia gömülmüş bir rahiptir.

Aynı zamanlara dek gelen ve Interamna (modern Terni) piskoposu. O da Via Flaminia'ya gömülmüş fakat rahipten farklı bir mezara.

Afrika'da hakkında çok az bilgi olan bir kişidir,

Romantik aşk ile Valentine arasındaki bağlantı eski tarihte hiç geçmemektedir ve kimi tarihçilere göre sadece bir efsanedir. Valentine'nin onuruna kutlama günü, 14 Şubat 496 yılında Papa Gelasius tarafından ilan edilmiştir.

1969 yılında kilise takviminden Aziz Valentine gününü çıkarmıştır.

Orta Çağ Romantik aşk ile Valentine arasındaki bağlantı ilk olarak 14. yüzyıla ait kaynaklarda görülmektedir. 1381 tarihli Parlement of Foules adlı kitaba göre, Fransa'da ve İngiltere'da 14 Şubat geleneksel olarak kuşların çiftleşme günü olarak bilinmekteydi. Günün bu özelliğinden dolayı sevgililer birbirlerine güzel sözler yazan notlar vermekteydi ve bu notlarda birbirlerine Valentine diye hitap etmekteydiler.

Hristiyan olduğu için öldürülmüş din adamı Valentine ile romantik aşk arasındaki ilişkiyi anlatan efsanelerin 14. yüzyılda ortaya çıktığı düşünülmektedir. Bu efsanelerde geçen başlıcaları şöyledir:

Valentine, öldürüleceği günden bir gün önce gardiyanın kız kardeşine "Valentine'ninden" imzalı bir aşk notu vermişti.

Romalı askerlerin evlenmesinin yasak olduğu dönemlerde gizlice evlenmelerine yardım etmişti.

Neden 14 Şubat Sevgililer Günü Olarak Kutlanmaktadır?

Eski Roma'da 14 Şubat günü bütün Roma halkı için ehemmiyetli bir gündü. Zira bu günde Roma yaradan ve tanrıçalarının kraliçesi olan Juno'ya duyulan saygıdan dolayı tatil yapılırdı. Juno ayrı olarak Roma halkı tarafından kadınlık ve evlilik tanrıçası olarak da biliniyordu. Bu günü takip eden 15 Şubat gününde ise Lupercalia Bayramı başlıyordu.

Bu bayram, halkın genç nüfusu için büyük ehemmiyet taşıyordu. Bunun nedeni ise yaşantıları net kaideler ile sınırlandırılmış, bunun natürel neticesi olarak bir birliktelik hayata bahtı olmayan bu gençler, yalnızca bu bayram müddetince dahi olsa birbirlerinin partneri oluyorlardı.

Hangi genç bayanın hangi genç erkek ile bir çift oluşturacağı daha önceki bir anane olan ve Lupercalia Bayramı'nın arife günü yapılan bir çekiliş ile belli oluyordu. Romalı genç kızlar, isimlerini küçük kağıt parçalarının üzerine yazıp bir kavanoza koyuyorlardı. Erkekler ise kavanozdan bu kağıtları çekerek üzerinde hangi kızın ismi yazıyorsa o kızla bayram eğlenceleri süresince birlikte oluyorlardı. Bu birliktelikler birbirine aşık olan çiftler için bayram müddetinin dışına taşıp ekseriyetle evlilikle sonlanıyordu.

İmparator 2. Claudius, Roma'yı kendi katı kaideleri ile zalimane yöneten bir hükümdardı. Onun için en büyük problem, silahlı gücünde savaşacak asker bulamamaktı. Ona göre bu vaziyetin tek sebebi Romalı erkeklerin aşklarını ve ailelerini bırakmak istememeleriydi. İşte bu yüzden, Roma'daki tüm nişan ve evlilikleri kaldırdı.

Aziz Valentine de Claudius'un hükümdarlığı vaktinde Roma'da yaşayan bir papazdı. Kendisi gibi papaz olan Aziz Marius ile beraber Claudius'un yasağına karşın saklıca çiftleri izdivaç ettirmeye devam etti. Ancak İmparator bu vaziyeti bir müddet sonra öğrendi. Aziz Valentine, insanları izdivaç ettirmeye devam ettiği için gözaltına alındı ve yaptıklarının cezası olarak sopa ile dövülerek öldürüldü. Milattan sonra 270 senesinin 14 Şubat'ında Hristiyan şehitliğine gömüldü.

Aynı vakitlerde Roma'daki putperestler, şubat ayı içinde kutlanan Lupercalia Bayramı'nı kendi putperest tanrıları için kutluyorlardı. Bayram öncesi yapılan ananesel çekilişi ise seremoniye bağlı kalarak kendileri için uygulamaya başladılar.

Hıristiyan Kilisesi'nin ilk kurulduğu senelerde hizmet veren papazlar, bu merasimlerin, bilhassa de izdivaç etmemiş gençlerin putperestler ile birlikte anılmasından rahatsız oldukları için bir çözüm buldular. Bu gençlerin isimlerinin azizlerle birlikte anılmasını istedikleri için Lupercalia Bayramı'nın başladığı günü Aziz Valentine Günü olarak kutlamaya başladılar. O günden itibaren 14 Şubat'ı "Sevgililer Günü" olarak kutlanmaya devam etmektedir.

14 Şubat sevgililer günün bize yani ne zaman girdiği ise bilinmemekte, kimimize göre para tuzağı, kimimize göre çok gerekli ve önemli bir gün.