[Triết 1](2016)Câu hỏi thi kết thúc học phần + Đáp án

Câu 5: PART B

CÂU 5 : PT MQH BIỆN CHỨNG GIỮA TỒN TẠI XH VÀ Ý THỨC XH. Ý NGHĨA CỦA VĐ NÀY ĐỐI VỚI NƯỚC TA HIỆN NAY.

Ý 1:

1.Tồn tại xh và ý thức xh

# Tồn tại xh

- Là toàn bộ những hoạt động SH vật chất

- Hoạt động sinh hoạt vật chất của con người là hoạt động sống của con người trong sx và tiêu dùng của cải vật chất nhằm đáp ứng nhu cầu vật chất của con người (ăn, mặc, ở, đi lại...) đó k chỉ là quá trình hoạt động để duy trì sự tồn tại của cá nhân con người mà còn là quá trình tái sinh và k ngừng mở rộng các QH vật chất.

- Đk sh vật chất – đk tự nhiên xã hội: bao gồm hoàn cảnh địa lí, mật độ dân số...

→ như vậy tồn tại xh bao gồm phương thức sx và các yếu tố của đk TNXH trong đó phương thức sx là yếu tố giữ vtrò quan trọng quyết định các yếu tố còn lại.

# Ý thức xh: là toàn bộ phương diện sinh hoạt tập thể của xh bao gồm toàn bộ những quan điểm tư tưởng cùng những tình cảm tâm trạng của những cộng đồng xh nảy sinh từ tồn tại xh và phản ánh tồn tại xh trong giai đoạn phát triển nhất định.

2.Mqh biện chứng giữa tồn tại xh và ý thức xh

# Tồn tại xh quyết định ý thức xh

- Ý thức xh là sự phản ánh của tồn tại xh phụ thuộc vào tồn tại xh

- Khi tồn tại xh, nhất là phương thức sx biến đổi thì những tư tưởng, lí luận xh, những quan điểm chính tị,pháp quyền, triết học, đạo đức, văn, nghệ thuật,... sớm muộn cũng biến đổi theo. Vì vậy trong giai đoạn lịch sử khác nhau sẽ có những tư tưởng lí luận xh khác nhau.

# Tính độc lập tương đối của ý thức xh

- Ý thức xh có thể vượt trc tồn tại xh khi nó phản ánh đúng các quy luật của tồn tại xh

- Ý thức xh thường lạc hậu so vs tồn tại xh vì:

+ ý thức xh thường gắn liền vs phong tục tập quán

+ tồn tại xh thường xuyên biến đổi do gắn liền vs các hoạt động thực tiễn cho nên YTXH k p.ứ kịp.

+ YTXH có tính kế thừa trong sự phát triển của mình

+ sự tác động qua lại giữa các hình thái YTXH trong sự phát triển của chúng

+ YTXH có thể tác động đến tồn tại xh theo 2 chiều hướng:

· Nếu tác động phù hợp tồn tại xh thì sẽ thúc đấy tồn tại xh phát triển

· Nếu tác động k phù hợp thì sẽ cản trở tồn tại xh phát triển

Ý 2:

- Phải xd cả tồn tại xh và YTXH

- Phải xd nền vhóa đậm đà bản sắc dân tộc