Her Bir Şeyin İlginç ve Kısa Tarihi Wattys2015

Matbaanın Tarihi

Bilindigi gibi matbaa Johann Gutenberg tarafindan icat edilmistir. Gutenberg tek tek metal harflerle yüksek baski teknigini gelistirmis. Gutenberg'in bu bulusundan sonra matbaacilik yaygin ve hizli gelisen bir sektör olmustur. Matbaanin ilk kez kullanilmasi Uzakdogu'da baslamistir. Bilinen ilk baski VIII. yy'da Japonya'da yapilmistir. Imparatoriçe Shotoko Budizm'in kutsal metinlerini Sanskrit dilinde Çin alfabesiyle bastirmistir.

Ilk kez tek tek harfler dökerek baski yapmayi Pi Sheng (960-1297) adinda bir Çinli denemistir. Pi Sheng porselenden harfler kullanarak matbaanin gelisimine hiz kazandirmistir. Ancak çok harfli Çin alfabesinde tek tek harfler kullanarak baski yapma nedeni hala anlasilamamistir. Matbaa Çinlilerden Uygurlara geçmislerdir. Uygurlarin IX. yy'dan itibaren baski yaptigi bilinmektedir. (Tun-Huang magarasindaki buluntular.)

Avrupa'da matbaacilik özellikle XV. yy'da gelisme göstermistir. Avrupa'da matbaaciligin üssü Hollanda olmustur. Burada ki basim teknigi tahta kaliplarla yapilmaktadir. Hattatlarca yazilan tahta kaliplar. Hakkaklarca kazinmaktadir. Kaliplar bu yönetemle üretilmektedir. Harlem kentinde ilk kez tek tek harflerle baski denemelerini 1430 yilinda Lourens Janszoon Coster'in yaptigi sanilmaktadir.

Johann Gutenberg ise çiragi Fust ile birlikte Mainz sehrinde metal harflerle basim teknigini uygulamistir. Gutenberg bu çailsmalara bilgi ve birikimlerini, Fust ise sermayesini katmistir. Ilk çalismalari olan 42 satirlik Incil'i 1455 yilinda basmislardir. Fust ve Gutenberg islerin yolunda gitmemesi neticesinde ortakliklarina son vermistir. 1462'de Nassau baspsikoposunun askerleri Mainz sehrine saldirdi. Kaçan basimcilar Avrupa'nin her yanina dagildi.