Borderline

Cechy charakterystyczne (mniej nauki)

Kryteria i cechy przedstawione bardziej po ludzku:

Przewaga negatywnych uczuć

-na co dzień u chorych na pograniczne zaburzenie osobowości dominują negatywne emocje takie jak: niepokój, złość, panika, wściekłość, smutek, frustracja, wstyd, znudzenie i stres. Osoby z BPD odczuwają "wieczny niepokój". Mają małą tolerancję na stres przez co nie potrafią same się uspokoić, a w sytuacjach stresujących zebrać myśli i działać.

Lęk przed porzuceniem

-chorzy na pograniczne zaburzenie osobowości panicznie boją się porzucenia. Dlatego też albo całkowicie się izolują, trzymają innych na dystans, albo dążą do utrzymania stałej bliskości z innymi. W związku z lękiem przed odrzuceniem unikają pozytywnych doświadczeń w kontaktach z innymi i po jakimś czasie odsuwają się od osób życzliwych.

Rozszczepienie - wzorzec niestabilnych, nacechowanych emocjonalnie relacji interpersonalnych, dla którego charakterystyczne jest przechodzenie ze skrajności w skrajność:

- poszukiwanie w innych ludziach tego, czego samemu nie można sobie dać - potwierdzenia własnej wartości, zagubionej tożsamości, akceptacji. Potrzeby osoby dotkniętej borderline są wciąż zmienne, wręcz niemożliwe do zaspokojenia,

- paradoksalny przejaw rozpaczliwej potrzeby bliskości przy jednoczesnym podejmowaniu działań, które zrażają ludzi,

- niemożność integracji złych i dobrych cech oraz związana z tym ocena człowieka na podstawie ostatniego jedynie kontaktu, a nie całości relacji

- niezdolność doświadczania dwóch sprzecznych stanów jednocześnie – istnienie tylko i wyłącznie kategorii „czarne albo białe" (brak szarości), „wszystko albo nic" (dostrzegają tylko jedno rozwiązanie).

Zaburzenia tożsamości - brak stabilnego obrazu siebie, poczucie takiej wewnętrznej pustki:

- zagubienie: osoba z borderline nie wie kim jest, jakie ma preferencje,

- dostosowywanie się do otoczenia - gra, pozowanie, udawanie wciąż kogoś innego, - wchodzenie w rolę ofiary (w zamian dostaje współczucie) bądź opiekuna (wzrasta poczucie kontroli),

- nadmierny krytycyzm wobec siebie i innych.

Impulsywne zachowania – niekontrolowane wydawanie pieniędzy, ryzykowne zachowania seksualne, nadużywanie substancji psychoaktywnych, kradzież, nieostrożna jazda samochodem, napady obżarstwa.

Powtarzające się zachowania samobójcze – gesty, groźby lub samookaleczanie w celu uśmierzenia bólu emocjonalnego, uzyskania uwagi czy pomocy ze strony innych.

Niestabilność emocjonalna spowodowana zauważalną reaktywnością nastroju (np. drażliwość, lęk).