Lektury na egzamin ósmoklasisty

∆ Fraszki ∆

Autor: Jan Kochanowski

Gatunek: Fraszki

Konstrukcja fraszki:

1. zaskoczenie (dowcipna puenta)

2. kontrast

3. symetria, regularność

FRASZKA EPIGRAMATYCZNA- krótki wierszowany utwór zwykle żartobliwy, misternie skonstruowany, oparty na zaskakującym pomyśle, zawierający przesłanie.

NA MŁODOŚĆ

Młodość musi się wyszaleć- to naturalne. Życie podobnie jak rok składa się z etapów. Wiosna- młodość

NA STAROŚĆ

Człowiek jest zawszenie zadowolony ze swojego wieku. Młodzi ludzie chcą szybko osiągnąć dorosłość, a gdy to się stanie- narzekają na starość.

O MIŁOŚCI

Wobec miłości jesteśmy bezsilni. Przed prawdziwą miłością nie ma ucieczki.

DO HANNY

W miłości ważne jest serce i uczucia, a nie atrybuty materialne. Związek powinien opierać się na uczuciach.

NA NABOŻNO (O POBOŻNEJ)

Należy unikać fałszywej pobożności. Pobożność często jest pokryta obłudą i hipokryzją.

NA GOSPODARZA

Gościnność powinna iść w parze ze szczodrością,

NA ZDROWIE

Osoba mówiąca: ktoś dorosły, doświadczony, rozsądny

Forma: pochwalna, prośba

Adresat: uosobione zdrowie

NA DOM W CZARNOLESIE

Osoba mówiąca: człowiek wierzący, rozsądny

Forma: modlitwa

Adresat: Bóg

NA LIPĘ

Osoba mówiąca: lipa

Forma: prośba, zachęta

Adresat: gość zaproszony

DO SNU

Osoba mówiąca: filozof znający tajemnicę życia i śmierci

Forma: prośba

Adresat: sen

WARTOŚCI WE FRASZKACH KOCHANOWSKIEGO:

WAŻNE:

-zdrowie,

-dom,

-zdrowie,

-czyste sumienie,

-ludzka życzliwość,

-spokojna starość.

MNIEJ WAŻNE:

-młodość,

-uroda,

-bogactwo,

-stanowisko,

-to co mają inni,

-przepych.

PYTANIA DO TEKSTU:

1. W jakich latach żył i tworzył Jan Kochanowski?

1500 - 1600
1540 – 1584
1530 - 1630
1500 - 1620

2. Co to jest fraszka?

utwór o charakterze satyrycznym
utwór miłosny
krótki utwór wierszowany
wiersz zbliżony budową do sonetu

3. W którym roku zostały wydane fraszki?

1621
1584
1510
1600

4. Jakim językiem napisane są fraszki?

bardzo wyszukanym
zawierającym dużo zapożyczeń z łaciny
dostosowanym do tematyki
bardzo prostym

5. Jakimi środkami stylistycznymi posługuje się poeta?

epitetami
porównaniami
personifikacjami i peryfrazami
wszystkie odpowiedzi są poprawne

6. Jakie odwołania stylistyczne zastosował poeta we Fraszkach?

nawiązuje do dramatu
nawiązuje do powieści
nawiązuje do satyry i różnych form liryki
nie znajdziemy zbyt wielu odwołań stylistycznych

7. Jaka jest tematyka fraszek?

satyra na ludzkie wady
motywy związane z przyrodą
opisy obyczajów
wszystkie powyższe odpowiedzi są poprawne

8. Jaki obraz człowieka Renesansu znajdziemy we Fraszkach?

przedstawia człowieka w zgodzie z naturą
człowieka bardzo wykształconego
człowieka prostego
człowieka pełnego wewnętrznych konfliktów

9. O czym mówi poeta w wierszu „Do Fraszek" ?

o własnej twórczości
o ludziach, którzy go czytają
o życiu
o swojej rodzinie

10. Czego dotyczy utwór „Na lipę"?

przemijania
przyjaźni
sielskiego życia
tęsknoty

---------------------------------------------------------------------
ODPOWIEDZI:

1. 1540-1584

2. Krótki wierszowany utwór

3. 1584

4. Dostosowanym do tematyki

5. wszystkie odpowiedzi są poprawne

6. nawiązuje do satyry i różnych form liryki

7. wszystkie powyższe odpowiedzi są poprawne

8. człowieka bardzo wykształconego

9. O własnej twórczości

10. Sielskiego życia