Lektury na egzamin ósmoklasisty

∆ Latarnik ∆

Autor: Henryk Sienkiewicz

Gatunek: Nowela (epicki utwór o niewielkich rozmiarach, zwykle jednowątkowy. Ma ograniczoną liczbę bohaterów, często to 1 postać. Nowelę wyróżnia wyraźnie zarysowana akcja, zmierzająca do punktu kulminacyjnego)

"Latarnik" dzieli się na 3 części:

1. ekspozycja bohatera, zawiązanie akcji + retrospekcja

2. rozwój akcji na latarni

3. punkt kulminacyjny i rozwiązanie akcji

LOSY SKAWIŃSKIEGO

Urodził się i wychował w Polsce

Brał w powstaniu listopadowym

Emigracja:

  -Hiszpania- udział w wojnie domowej

  -Francja- udział w walkach

  -Węgry- uczestnik wiosny ludów

  -Stany Zjednoczone- wojna secesyjna

  -Australia- był kopaczem złota

  -Afryka- poszukiwał diamentów

  -Indie Wschodnie- pracował jako strzelec rządowy

  -Kalifornia- prowadził farmę

  -Brazylia- handlował z dzikimi plemionami

  -Arkansas- prowadził warsztat kowalski

  -Góry skaliste- wpadł w ręce Indian

  -Havana- był właścicielem fabryki cygar

  -Aspinwall koło Panamy- przyjęcie posady latarnika

Utrata posady

Wyjazd do...

Losy Skawińskiego zyskują szersze znaczenie. Stają się symbolem losu polskich emigrantów

-żołnierzy biorących udział w różnych walkach

-tułaczy szukających swojego miejsca na świecie

Mogą także symbolizować każdego człowieka, który musi pokonywać przeciwności losu.

PYTANIA DO TEKSTU:

1. Gdzie toczy się akcja utworu?

2. Jak to się stało, że Skawiński otrzymał pracę w latarni?

3. Jak wyglądał główny bohater opowiadania?

4. Ile lat miał Skawiński?

5. Jak przekonał Skawiński konsula żeby go zatrudnił?

6. Dlaczego Skawiński chciał pracować w latarni?

7. Czy tytułowy Latarnik pracował kiedyś na morzu?

8. Czy Skawiński miał kiedyś własną firmę

9. Dlaczego Skawiński zachorował na epidemię podczas pobytu na Kubie?

10. Jakie wydarzenie zmieniło życie Skawińskiego w latarni?

11. Dlaczego Pan Tadeusz zrobił na Skawińskim tak wielkie wrażenie?

12. Dlaczego Skawiński stracił pracę?

13. Co śniło się Skawińskiemu, w tę noc kiedy nie zapalił latarni

14. Czy Skawiński załamał się po utracie pracy?

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ODPOWIEDZI:

1. w Aspinwall obok Panamy

2. sam się zgłosił do Konsula USA

3. wyprostowany jak żołnierz, miał siwe włosy, niebieskie oczy i spalona słońcem twarz

4. około 70

5. powiedział mu, że jest jak statek, który potrzebuje dobić do portu i odpocząć

6. bo chciał znaleźć miejsce, gdzie mógłby się spokojnie zestarzeć i doczekać kresu życia

7. tak, służył jako majtek na statku i jako harpunnik na wielorybniku

8. tak, miał fabrykę cygar na Hawanie

9. był wycieńczony po podróży

10. otrzymał paczkę

11. przypomniał sobie swoją szkołę i młode lata, obudził się w nim patriotyzm i miłość do języka ojczystego, dostał kiedyś taką książkę od matmy

12. nie zapalił latarni i statek uderzył w skały

13. nie, książka była dla niego talizmanem na przyszłe dni

14. krótki utwór z postaciami drugoplanowymi, opisami i reflekcjami