Πως να εκδώσω το βιβλίο μου

Προκλήσεις στη συνεργατική συγγραφή

Σε προηγούμενο κεφάλαιο ανέλυσα για ποιο λόγο προτιμώ να γράφω συνεργατικά. Παρόλα αυτά, η συνεργατική συγγραφή έχετε πακέτο αρκετές φορές και με προκλήσεις, όπως όλες οι συνεργασίες.

Το βασικότερο πρόβλημα που θα έρθει στο μυαλό κάποιου ενδεχομένως να είναι πως δεν ταιριάζει το συγγραφικό στυλ του, με αυτό των συνεργατών του ή πως η συγγραφική "φωνή" δεν ταιριάζει". Δεν θα πω ότι δεν είναι πρόκληση, αλλά δεν είναι αυτό το κύριο πρόβλημα. Το κατατάσσω μάλιστα πολύ χαμηλά στη λίστα με τις προκλήσεις.

Το συγκεκριμένο κεφάλαιο το έχω χωρίσει λοιπόν ανά πρόκληση και κάτω από την κάθε μία έχω βάλει ενδεχόμενη λύση.

Η πρώτη πρόκληση λοιπόν με την οποία θα έρθετε αντιμέτωποι είναι πώς να ξεκινήσετε να γράφετε συνεργατικά μία ιστορία. Για αυτό υπάρχουν διάφοροι τρόποι/λύσεις. Αυτοί είναι:

Συζητώντας και γράφοντας μαζί, που σε αυτή την περίπτωση συζητάτε και γράφετε μαζί το κάθε κεφάλαιο, παράγραφο παράγραφο. Αυτό μπορεί να λειτουργήσει σε μία δυάδα, αλλά για μένα είναι αρκετά δύσκολο. Ιδιαίτερα αν είστε 3 άτομα που γράφετε, είναι πρακτικά αδύνατο να γίνει αυτό.

Φτιάχνοντας το πρώτο προσχέδιο (draft). Με την λεξη προσχέδιο δεν εννοώ να κάνει κάποιος την περιγραφή και ανάλυση του τι θα γίνει στο βιβλίο (outline), αλλά ένας από τους συγγραφείς αναλαμβάνει να γράψει γρήγορα όλο το βιβλίο πρόχειρα και έπειτα ο δεύτερος, που είναι συνήθως και ο πιο έμπειρος, έρχεται και κάνει διορθώσεις, προσθήκες και ξαναγράφει τα σημεία που χρειάζονται αλλαγές. Αυτή είναι από τις πιο αρκετά συχνές μεθόδους και συνήθως αυτήν ακολουθώ. Για παράδειγμα στο πιο πρόσφατο συγγραφικό έργο που γράφω, ακολουθήσαμε τη συγκεκριμένη λογική.

Τέλος υπάρχει και η πολυφωνική προσέγγιση, ο κάθε συγγραφέας γράφει κάποια συγκεκριμένα κεφάλαια ή κεφάλαιο και έπειτα έρχεται αυτός που θα κάνει την ενοποίηση και θα ενώσει όλα τα κομμάτια του βιβλίου.

Εάν είναι η πρώτη φορά που γράφετε συνεργατικά μαζί με κάποιον, ενδεχομένως να ξεκινήσετε με μία προσέγγιση και αφού δείτε ότι δεν σας βγαίνει να ακολουθήσετε κάποια άλλη. Αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό και μη διστάσετε να συζητήσετε την αλλαγή της μεθοδολογίας που θα ακολουθήσετε για να γράψετε συγγραφικά το έργο σας.

Ο διαχωρισμός των εργασιών είναι η δεύτερη πρόκληση με την οποία θα έρθετε αντιμέτωποι, ιδιαίτερα στον χώρο της αυτοέκδοσης. Όπως έχω αναφέρει ουκ ολίγες φορές στο παρελθόν, η δουλειά μας ξεκίνα από το γραπτό έχει ολοκληρωθεί. Θα ήταν καλό λοιπόν να συζητηθεί η κατανομή των εργασιών, ανάλογα με τις δεξιότητες του κάθε ατόμου.

Οι διορθώσεις γίνονται στο τέλος. Μπορεί όταν γράφεις μόνος σου ή μόνη σου να πας πίσω όποτε θέλεις και να κάνεις διορθώσεις, αλλά όταν γράφεις συνεργατικά αυτό θα αποδειχτεί τεράστια πρόκληση και έτσι θα χαθεί πολύτιμος χρόνος. Αυτό που προτείνω είναι να ολοκληρωθεί πρώτα όλο το βιβλίο και έπειτα στο τέλος να γίνει ένα πέρασμα από τον κάθε συγγραφέα, ώστε να γίνουν διορθώσεις, αλλά και να αποσαφηνιστούν συναφείς που υπάρχουν στο κείμενο.

Εκτός από τις διορθώσεις που μπορεί να αποδειχθούν μεγάλη πρόκληση εάν δεν γίνουν όλοι στο τέλος, πρέπει να έχετε υπόψη σας πως όταν γράφετε μαζί με κάποιον άλλο, δεν γίνεται να μην υπάρχει προγραμματισμός. Όταν είσαι μόνος σου μπορείς να γράφεις όποτε θέλεις, αλλά όταν γράφεις με κάποιον άλλο πρέπει να είσαι συνεπής και να ακολουθήσει το πρόγραμμα του.

Τελευταία και σημαντική πρόκληση είναι οι συγκρουόμενες ιδέες που μπορεί να έχουμε ως συγγραφείς. Πρέπει να ξεκαθαριστεί λοιπόν ευθύς εξαρχής, ποιος θα έχει τον τελικό λόγο και ποιος παίρνει τις αποφάσεις. Αυτό σε μεγάλο βαθμό λύνεται αν έχεις φτιάξει ήδη ένα περίγραμμα της ιστορίας σου. Για την ακρίβεια όταν γράφεις συνεργατικά είναι απαραίτητο να έχεις φτιάξει ένα λεπτομερές περίγραμμα, ώστε να υπάρχει σύμπνοια απόψεων. Από κει και πέρα, την τελική απόφαση για το τι αλλαγές θα γίνουν μέσα στο κείμενο, θα πρέπει να τις έχει ένας από τους δύο συγγραφείς και ο άλλος να ακολουθήσει τις οδηγίες. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα έπρεπε να εκφράζουμε τη διαφωνία μας με κόσμιο τρόπο. Παρόλα αυτά ακόμη και αν διαφωνούμε, θα πρέπει να ακολουθήσουμε τις οδηγίες του συγγραφέα που παίρνει τις αποφάσεις.

Αυτές ήταν λοιπόν οι σημαντικότερες προκλήσεις στη συνεργατική συγγραφή. Εσείς έχετε γράψει ποτέ συνεργατικά με κάποιον άλλο ή έχετε σκεφτεί να γράψετε; πώς σας φαίνεται ως ιδέα;