Tâm lí bất thường và tâm lí tội phạm

Kỳ 23: Tự Cắt - Tiếng Gào Trong Câm Lặng

Dịch và Viết: Hải Đường Tĩnh NguyệtNguồn: Abnormal Psychology by Thomas F. Oltmanns, 7th edition. PpsychologyToday.

Tôi đắm chìm trong nỗi buồn vô hạn

Trôi dạt mãi tận về đâu

Cảm thấy như không còn lối thoát,

Có ai ở đó không? Tôi đang ở đâu thế này?

(Voiceless Screaming – X Japan)

Tầm giữa những năm 2000, lúc ấy có rộ lên phong trào "emo- tự cắt". Lúc ấy có nhiều bạn trẻ được phỏng vấn có nói là do buồn phiền chuyện gia đình, học tập bạn bè cho thử cắt rồi cảm thấy đỡ hơn. Thế nhưng lúc đưa tin báo đài bỏ qua cái phần buồn phiền ấy mà lại tập trung vào phần "cắt" hơn và gọi nó là "xu hướng bệnh hoạn". Thời điểm đó khi đọc tin tức ấy, tôi đã tự hỏi, phải buồn phiền đến mức nào thì những người trẻ tuổi ấy mới dám tự cắt lấy mình? Ông bà ta nói "tay đứt ruột xót", chỉ một vết đứt tay thôi mà tôi xót cả mấy ngày trời. Vậy thì họ phải đau đến mức nào mới tìm thấy sự giải thoát trong từng vết cắt đó?

Tôi không hiểu. Có đôi khi tôi bị cảm xúc điên cuồng, dữ dội lấn áp, kêu gào mong muốn được giải thoát, bứt rứt không thôi thì tôi lại nghĩ về cái sự tự làm đau bản thân mình ấy. Nhưng tôi chưa bao giờ dám làm vì tôi sợ đau, vì tôi sợ để lại sẹo, vì mẹ tôi từng nói, con gái quý giá nhất là gương mặt với làn da, chẳng ai thích một đứa sẹo đầy người bao giờ.

Mãi cho đến sau này khi tôi gặp được một người bạn gái, cũng là người bạn thân nhất của tôi bây giờ. Cô ấy giải thích cho tôi nghe những nỗi đau, những áp lực mà cô ấy phải chịu cùng với sự tự cắt ấy giải thoát cô như thế nào thì tôi mới hiểu hơn về nó.

À, hóa ra có những nỗi đau tâm hồn còn nặng nề, dằn vặt hơn nỗi đau thể xác. Thế nên họ chọn cách nhẹ hơn, chọn cách tự làm tổn thương cơ thể họ để có thể tránh đi, để có thể không nghĩ về những rắc rối muộn phiền, những áp lực dày vò bản thân, những giấc mơ và trách nhiệm, những mâu thuẫn trong cuộc sống.

Trong giáo trình tâm lý mà tôi học có nói về hành vi tự tổn thương mình nhưng không gây nguy hiểm đến tính mạng như thế này, có một số người cố tình làm đau bản thân họ nhưng không để ảnh hưởng đến tính mạng. Một số phương thức mà họ thường dùng bao gồm tự cắt, tự làm phỏng hoặc tự cào trầy da mình. Thường thì vết thương hoặc sẹo nằm ở những nơi họ có thể dễ dàng che đi ánh mắt người ngoài. Những vết thương này phải được phân biệt rõ với xu hướng thời trang như xỏ khuyên, hoặc xăm mình. Mọi người xỏ lỗ hoặc xăm mình bởi vì nó được coi là hợp thời và cá tính, vì thế cho nên họ chấp nhận chịu đau ban đầu. Ngược lại, những người tự tổn thương mình làm thế vì cơn đau mang mục đích hữu dụng cho họ mà không quan tâm đến sức ảnh hưởng của nó lên ngoài hình bên ngoài.

Hành vi này có thể là triệu chứng của nhiều chứng bệnh tâm lý có trong DSM-5 như rối loạn ranh giới, đặc biệt là những bệnh có liên quan đến việc lạm dụng thuốc, chất kích thích, rối loạn ăn uống, trầm cảm hoặc rối loạn căng thẳng hậu chấn thương tâm lý. Hiện nay có khoảng 4% dân số báo cáo rằng họ đã và đang có những hành vi tự làm tổn thương bản thân và nhiều người trong số họ không có đủ cơ sở để được chẩn đoán bệnh. Tuy nhiên, bản thân của việc tự tổn thương cũng là một vấn đề quan trọng cần được lưu ý.