1921AD
ထိုကာလတြင္ ဂ်ီစီဘီေအ အသင္းခ်ဳပ္ႀကီး၏ လႈံေဆာ္မူျဖင့္ တစ္ႏိူင္ငံလံုးမွာ အမ်ိဳးသားစိတ္ဓာတ္မ်ား တတ္ႂကြလာခဲ့ၾကသည္။
ထိုအတူ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ား၏ ကိုလိုနီပညာေရး ဆန္႔က်င့္မူသပိတ္ႀကီး ေပၚေပၚက္ခဲ့ၿပီး အလုပ္သမားမ်ားမွာလည္း ပို၍ ေသြးစည္းညီၫြတ္လာခဲ့ၾကသည္။
ထိုသို႔ျဖင့္ သပိတ္တိုက္ပြဲမ်ားျဖင့္ ပို၍ရင္းႏွီးကြၽမ္းဝင္လာၾကၿပီးေနာက္ ျပည္သူလူထုတို႔၏ ေထာက္ခံအားေပးမူျဖင့္ သံလ်ွင္ ေရနံခ်က္အလုပ္သမားမ်ားမွ သပိတ္ေမွာက္ခဲ့ၾကရာ ေအာင္ျမင္ခဲ့ၾကသည္ဟူ၏။ထိုသို႔ ဘက္စံုနယ္ခ်ဲ့ဆန္႔က်င္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားေၾကာင့္ တစ္ႏိူင္ငံလံုးအား အမ်ိဳးသားစိတ္ဓာတ္ ျမင့္မားလာေစခဲ့ၿပီး လူထုလူတန္းစားမ်ားလည္း ပို၍စုစည္းမိကာ ျမန္မာႏိူင္ငံေရး ျဖစ္ေပၚတိုးတတ္မူျသဇာႏွင့္ အလုပ္သမား လူတန္းစားမ်ား၏ လႈပ္႐ွားမူတို႔မွာ ဆက္စပ္မိသာြးေတာ့သည္။
ထိုကာလမ်ားတြင္ ဆရာေတာ္ဦးဥတၱမ၏လႈပ္႐ွားမူမ်ားကလည္း အေရးပါ အရာေရာက္ခဲ့သည္။ မတ္လ၂၃ရက္ေန႔တြင္ ဆရာေတာ္သည္ ျမစ္ဝကြၽန္းေပၚေဒသၿမိဳ႕နယ္၊ ဆူးကလပ္ေက်းရြာတြင္ လူခြန္၊လယ္ခြန္မေပးေရးတရားကို ေဟာေျပာခဲ့သည္။ ထိုေဟာေျပာမူေၾကာင့္ပင္ မတ္လ၃၁ရက္ေန႔တြင္ ၿဗိတိသ်ွအစိုးရအား အၾကည္ညိဳပ်က္ေအာင္ေဟာေျပာမူဟုဆိုၿပီး ဖမ္းဆီးျခင္းကို ခံရေလသည္။ ထိုေနာက္ ဆရာေတာ္အား ျပစ္ဒဏ္ လ၂၀က်ခံေစခဲ့သည္။ ထိုသို႔ျဖင့္ ႏိူင္ငံေတာ္သည္ ပိုၿပီး စည္းလံုးမူ အားေကာင္းလာေစသည္ဟု ထင္ျမင္ရေလသည္။ သို႔ပါေသာ္လည္း တစ္ဦးတစ္ေယာက္က ေခၚင္ေဆာင္ျပမွ ေနာက္ကတစ္အုပ္တစ္မက လိုက္ရမည္ျဖစ္ရာ ေ့႐ွက ထိုးထြက္မည့္သူတစ္ဦးက လိုအပ္ေနဆဲပင္ျဖစ္၏။