Chúng ta sẽ đi vào tìm hiểu loại trang phục tôn quý bậc nhất của triều Nguyễn
--------------------------------------------------------------
Chúng ta sẽ tìm hiểu bắt đầu từ Triều phục của Hoàng đế, Hậu phi, Công chúa , Hoàng tử và sau cùng là của các quan viên.
1. Triều phục Hoàng đế
a) Sơ lược
- Quy chế nhà Nguyễn quy định có 2 loại triều: Đại triều và Thường triều.
+ Mỗi tháng lấy ngày mồng 1 và 15 âm lịch đặt Đại triều ở Thái Hòa điện
+ Còn lại các ngày 5, 10, 20, 25 đặt Thường triều ở Cần Chánh điện
---> Mỗi lần Đại triều, các vua nhà Nguyễn chỉ mặc Triều phục (hay trang phục Đại triều) chỉ được mặc ngày rằm ( ngày 15 âm lịch), ngày mồng 1 và 1 số dịp lễ tết nhất định như lúc làm điển lễ Đăng cơ.
b) Quy chế
- Triều phục của vua nhà Nguyễn bao gồm mũ Cửu Long Thông Thiên và Bào phục.
b1) Mũ Cửu Long Thông Thiên
* Mũ Cửu Long Thông Thiên: là tên gọi các vua triều Nguyễn gọi mũ Xung Thiên (loại mũ các vị vua Trung Quốc đội khi dự Đại triều, ngoại trừ nhà Thanh được du nhập vào cung đình nhà Nguyễn và được lấy làm mũ Đại triều) tuy vậy vẫn có những đặc sắc riêng.
Theo "Khâm định Đại Nam hội điển sự lệ" cho biết:
- Mũ Cửu Long Thông Thiên đính:
+ 31 hình rồng vàng
+ 30 hình ngọn lửa
+ Phía trước và sau đều có 1 Kim bác sơn (còn gọi là Khỏa kiều)
+ 1 Hoành long
+ Hốt bọc pha lê lấp lánh và Hốt thông thiên mỗi thứ 2 chiếc
+ 1 liên đằng
+ 1 nhiễu tường
+ 1 đóa hoa hình tròn (hình hoa cúc đại đóa)
+ 30 đóa mây đều kết bằng chỉ
+ Các hạng ngọc dùng để khảm sức như Hỏa tề, Kim cang, Trân châu gồm 140 hạt, mắt mỗi con rồng đều khảm 1 viên trân châu nhỏ
+ Trước khi đội mũ, vua thắt Võng cân* sức 4 khuyên vàng
b2) Bào phục
* Bào phục của vua triều Nguyễn gồm:
- Áo bào: làm bằng sa đoạn màu vàng chính sắc, thêu hình rồng, các sóng nước lớn nhỏ và 4 chữ Phúc Thọ
+ Áo sa dày thêu hoa tứ hữu (Mai, lan, trúc, cúc) hoặc loại vải trừu màu hoa xích (màu đỏ chính sắc) thêu hoa tứ hữu
+ 2 cánh hậu ở sau lưng dùng đoạn Bát ti bóng màu bảo lam, mặt trước và sau đều thêu 2 chữ Vạn Thọ, 3 hình rồng, 2 ống tay áo và 2 cánh hậu đều có 1 hình rồng
+ Các hoa văn san hô, hỏa lựu đều được xâu chuỗi bằng các hạt châu nhỏ
+ Cổ áo may bằng đoạn Bát ti bóng màu tuyết bạch
+ Thùy lưu (2 dải thắt nhỏ ở nách có tác dụng như cúc áo) đều thêu hình rồng mây
- Thường (xiêm): là loại váy quây dùng khi mặc Đại triều phục cho cả nam lẫn nữ; làm bằng sa mát màu hoa xích, thêu các hình rồng ổ (đoàn long), sóng nước (thủy ba), cổ đồ, bát bảo; phía dưới nối với hình hồi văn, liên đằng, lan can màu hoa xích, gấm đoạn lót lụa màu đỏ, gấm hạng nhất thêu hoa sen thuần vàng màu lục lam; kế y làm bằng lụa sống.
- Đai: làm bằng đoạn Bát ti bóng màu vàng chính sắc may xen với tơ màu vũ xích, trên đai đính 18 miếng sừng tê hình mộc dài, bên ngoài mỗi miếng bọc vàng và khảm 92 hạt trân châu.
- Bít tất: có thân làm bằng tơ đoạn Bát ti bóng màu bảo lam, ở giữa là tơ Bát ti bóng màu tuyết bạch, phía dưới là vải tây màu tuyết bạch dát thuần vàng, gấm hạng nhất hoa sen xen lan can kim tuyến, phía trên gắn hộ tất
- Hộ tất: là miếng lót đầu gối được buộc vào sau đó mới đi hia len, làm bằng tơ Bát ti bóng màu vàng chính sắc, thêu hình rồng mây, sóng nước, tất cả đều dùng kim tuyến theo kiểu hồi văn, viền gấm hạng nhất thuần vàng màu bảo lam, bên trong lót vải trừu đỏ bông
- Hia: thân hia làm bằng tơ Bát ti màu thâm, thêu các hình rồng mây, sóng nước và hoa bằng kim tuyến, bên trong lót tơ Bát ti màu đỏ
* Tranh vẽ vua Đồng Khánh mặc Hoàng bào đội mũ Cửu Long Thông Thiên, tay cầm Hốt (Trấn Khuê) đang ngự trên Ngai vàng.
766 từ --------------------------------------------------------------
BẠN ĐANG ĐỌC
NHÀ NGUYỄN - Tiền triều và Hậu cung
SaggisticaMột cuốn sổ nữa được ra lò, và lần này ta sẽ đến với triều đại quân chủ cuối cùng của nước ta - nhà Nguyễn Cuốn sổ này giống như cuốn sổ trước của mình là Hậu cung nhà Thanh, sẽ cung cấp thông tin về Hậu cung cũng như Tiền triều và những vấn đề liên...