Trong ngoặc kép vì sách chép thế thì biết thế, chứ bọn họ có thật sự như vậy không thì ai mà biết. Hầu hết là t nhớ sao ghi vậy vì t đọc mấy chục năm trước rồi, giờ lười lục lại quá. Hồi trẻ thì còn nhiệt tình lật sách chứ giờ ai hơi đâu.
1. Bà Trưng
Không có gì để bàn. Ví dụ đầu tiên về sự "trả thù cho chồng".
2. Bảo Thánh hoàng hậu
Bà là hoàng hậu vua Trần Nhân Tông, nổi tiếng với việc khi hổ vồ thì lấy chiếu che cho mình và vua. Bà này chắc ai cũng biết, nhà Trần vốn được đám ngôn lù đem ra mổ xẻ nhiều, bao nhiêu bà hoàng hậu công chúa đem ra bàn hết. Ít ra bà tính tình hiền lành, làm vợ cả cũng hợp lẽ. Tuy hiền lành nhưng lúc nguy cấp vẫn dũng cảm che cho chồng, thật sự đáng khâm phục. Hiền lúc cần hiền, cứng rắn lúc cần cứng rắn, chứ không phải đanh đá chanh chua tỏ ra mình hơn người.
3. Phụng Dương công chúa
Bà này cũng nổi tiếng không kém bà trên, mà có khi nổi hơn. Bà là vợ của Trần Quang Khải, nghe sách nói khi TQK không mặn mà với bà nhưng bà không về nhà mẹ đẻ, làm tròn bổn phận người vợ. Khi có hoả hoạn thì bà cũng lấy thân mình che cho chồng. Thật ra t không rõ lắm bà làm vậy vì tình yêu hay tình nghĩa vợ chồng, có khi là cái thứ hai. Cho dù vậy thì nếu chuyện này có thật bà vẫn rất dũng cảm. TQK có nhiều thiếp thì bà vẫn bao dung, gặp gái ngày nay chắc lên sớ kêu ổng tra nam abcxyz rồi. Tính ra TQK điển hình tra nam trong lời tụi nó: sủng thiếp diệt thê (?), may phước ông ta có công đánh giặc nên trong sách toàn là ca ngợi tán dương, đám dẩm quyền chắc cũng không dám đụng ổng. T thấy ông ta viên mãn nhất rồi, vợ hiền, thê thiếp đúng ý, sự nghiệp thành công, chả có gì để chê. Trong mấy câu ông ta đánh giá vợ, không có câu nào khen bả đẹp cả, nên... Nhưng vợ thì người ta cần hiền hơn, hiền lương thục đức, lấy về giữ nhà cửa êm ấm chứ không lẽ rước cọp về phá nhà sao.
4. Nguyễn Thị Niên
Không biết đây có phải tên chính xác của bà không, chỉ biết bà họ Nguyễn tên Niên, còn ở giữa có cái gì thì không biết. ĐVSKTT và VNKQCT đều ghi bà tên Nguyễn Thị Niên nhưng sách Hoan Châu Ký lại ghi bà tên Nguyễn Thị Ngọc Niên. Chữ Ngọc là tên lót của các cô tiểu thư quý tộc nên cũng có thể. Bà sinh ra trong gia đình cũng hiển hách lắm, là con gái của tướng Nguyễn Quyện. Nói chung ai xem chiến tranh Nam Bắc triều đều biết ông này. T thấy ổng giống như đại diện cho nhà Mạc, ổng chết thì nhà Mạc cũng sập, không đào đâu ra được tướng tài như ổng. Nói về cái nhà này cũng tùm lum lắm. Cha ông Nguyễn Quyện vốn theo vua Lê, mà không hiểu sao đến đời Nguyễn Quyện thì ông ta chạy về nhà Mạc. Ông này trung thành một cách khó hiểu cho nhà Mạc. Ổng còn có đứa con gái lớn gả cho vua Mạc làm hoàng hậu (nên bà Niên là em gái hoàng hậu, thân phận rất hiển hách). Nghe nói trong lúc bà Niên vào cung thăm chị thì bị vua bắt gặp, mà bà Niên cực kỳ xinh đẹp nên vua bị mê hoặc, đòi bắt bả làm phi luôn. Khổ nỗi bà đã có chồng là Sơn quận công Bùi Văn Khuê. Đoạn này Hoan Châu ký chép buồn cười lắm: lúc vua thăm hoàng hậu thấy cô gái xinh đẹp lấp ló, vua mới hỏi hoàng hậu ai vậy, hoàng hậu nói: "Em của thiếp đấy!" Lạy bà hoàng hậu, có đứa em xinh đẹp, vua thì háo sắc, không biết đường cấm em vào cung đây lại mời vào thăm chị, vua hỏi cũng thành thật khai báo. Sơn quận công biết chuyện thì thở dài: "Nhan sắc của nàng xứng đáng làm thiếp của chúa thượng. Ta sẽ viết giấy hiến nàng cho chúa" Bà Niên nghe xong đòi thắt cổ tự tử.
