Teorie jak z bajek

Bartok Wspaniały (1999r.)

Opis: Nietoperz Bartok, którego już poznaliśmy w 'Anastazji' staje przed nie lada wyzwaniem - musi ocalić księcia Iwana z rąk złej Baby Jagi.

Ciekawostki:
1. Jest to pierwszy spin off Dona Blutha, który rzeczywiście wyreżyserował Don Bluth.

2. Głosów postaciom w wersji oryginalnej użyczają:
- Bartok -> Hank Azaria (Gargamel w 'Smerfach'; Kahmunrah i Lincoln w 'Noc w muzeum 2')

- Zozi -> Kelsey Grammer (Beast w 'X-menach')

- Baba Jaga -> Andrea Martin (archiwistka Rose w 'Noc w muzeum 3'; ciocia Voula w 'Moje wielkie greckie wesele')

- Ludmiła -> Catherine O'Hara (Kate McCallister w 'Kevin sam w domu; w Nowym Jorku'

3. Jeśli chodzi o opinie o filmie, to trzeba przyznać, że są bardzo podzielone. Niektórzy krytycy twierdzili, że animacja jest warta oglądania przez to, że jest bardzo dobrze zrobiona i wykorzystuje "zdrową część CGI".
Innego zdania jest na przykład Dallas Morning News, które zauważyło, że "film czyni jeszcze większą szkodę dla rosyjskiej historii niż 'Anastazja'."

4. Film jest prawdopodobnie prequelem 'Anastazji' z 1997r.
Akcja 'Anastazji' dzieje się kilka lat po rewolucjach rosyjskich w 1917r., natomiast akcja 'Bartoka Wspaniałego' dzieje się prawdopodobnie jeszcze przed tymi wydarzeniami.
   Ponadto bohaterowie (książę Iwan i Ludmiła) ani fabuła (porwanie przyszłego cara) tej animacji nie nawiązują do historii Rosji, a jedynie do folkloru słowiańskiego, w którym występuje postać Baby Jagi. Jedynym historycznym odniesieniem, jakie możemy zobaczyć w animacji, to zdjęcie cara Iwana IV Groźnego, który panował w latach 1533-1547.

W animacji została (początkowo) przedstawiona typowa, baśniowa wersja Baby Jagi, mieszkającej w Żelaznym Lesie. Na dodatek krążą o niej legendy, mówiące o tym, że porywa dzieci (w tym przyszłego cara!) i je więzi.
Takie wyobrażenie rozsławili przede wszystkim bracia Grimm, jednakże niektórzy badacze folkloru przypuszczają, że prawda była inna.

   "Baba" była wiekową kobietą zajmującą się w dawnej Polsce leczeniem i odmawianiem uroków. Zbierała zioła, sporządzała uzdrawiające maści i eliksiry, często też odbierała porody. Budziła u mieszkańców wsi szacunek, ale także lęk przez swój sędziwy wiek i mądrość. W tamtych czasach była wysoka umieralność podczas porodów, i rzadko która kobieta dożywała starości. Natomiast jeśli kobieta znała się na uzdrawianiu i dodatkowo była nad wyraz inteligentna (magia, czary i szatany!), była uznawana za czarownicę.
   Inne przypuszczenia mówią, że Baba Jaga może być po prostu bóstwem lub demonem ze słowiańskiego panteonu, który chroni lasy i jest związany z siłami ciemności oraz śmierci. W tym wypadku jej wygląd także się zmienia - zamiast staruchy, możemy wyobrazić sobie piękną elfkę.

Sekrety dubbingu:
1. Jak na aktora przystało, większość kwestii Zoziego to cytaty i nawiązania do znanych utworów:

- "Raz, przyjaciele, jeszcze do wyłomu. Lub go zatkajmy trupami Anglików!" oraz "Jeśli zwyciężymy, im mniejsza nas liczba, tym większa cząstka honoru dla wszystkich" ->
kronika 'Henryk V', autorstwa Williama Szekspira

- "Fałszywie oskarżony przez  Fedrę, zginął wleczony za wozem, wybaczywszy Tezeuszowi" ->
nawiązanie do tragedii  Eurypidesa, pt.: 'Hippolytos uwieńczony'

- "Zupełnie jak Edyp, oślepiony broszą matki, błąkający się po świecie" ->
nawiązanie do tragedii Sofoklesa, pt.: 'Edyp'

Źródła: imdb.com; Bestiariusz słowiański, autorstwa P. Zycha i W. Vargasa; slowianskibestiariusz.pl/bestiariusz/demony-lesne/baba-jaga; pl.wikipedia.org; disneyscreencaps.com; www.youtube.com/watch?v=6-99QYXfxCo; www.youtube.com/watch?v=uKbuFYd468w; www.youtube.com/watch?v=qdCmSt4798g