Faraonowie i królowe. Sekrety starożytnego Egiptu

Nian-Chnum i Chnumhotep: Połączeni w życiu, połączeni w śmierci

W 1964 roku w Sakkarze odkryto tajemniczy grobowiec z czasów V dynastii, nazywany odtąd Grobem Dwóch Braci, chociaż relacja ich właścicieli jest przedmiotem spekulacji.

Ale po kolei:

Nian-Chnum i Chnumhotep (tak, wiem - łatwiejszych imion się wymyślić nie dało!) byli "Królewskimi Manikiurzystami", a dosłownie "Tymi, co się zajmują paznokciami Króla" (TAK, istniał taki prestiżowy tytuł).

Z przedstawień w grobowcu wynika, że obaj mieli żony i tyle dzieci, że aż wirowało dookoła. 

Co jest zatem niekonwencjonalnego?

Otóż więź manifestowana na wizerunkach mężczyzn. Są przedstawiani obejmujący się ramionami i stykający się nosami, co najczęściej charakteryzowało zakochane pary. W innych scenach jeden podaje drugiemu kwiat lotosu, co zazwyczaj było gestem okazywanym przez żonę mężowi (na jednej ze skrzyń w grobie Tutanchamona widzimy chociażby, jak królowa Anchesenamon wręcza mu lotos).

Na innym przedstawieniu jeden prowadzi drugiego za rękę - co z kolei również zwykle odnosiło się do poślubionych par.

W grobie nie znaleziono żadnych inskrypcji, które wskazywałyby na pokrewieństwo, a nawet gdyby odkryto słowo "bracia" - to pamiętajmy, że kochankowie-hetero nazywali się "bratem i siostrą" (nie z powodu kazirodczych perwersji, ale bardziej na zasadzie Bratniej Duszy), więc niczego by to nie wyjaśniło.

Mamy tylko niejednoznaczny napis "Połączeni w życiu, połączeni w śmierci".

W grobie nie było ciał, nie da się wiec zrobić testów DNA.

A teraz przedstawię kilka potencjalnych hipotez próbujących wyjaśnić te nietypowe sceny:

1. Mężczyźni byli braćmi, być może bliźniakami.

Za:

Istnieje inskrypcja, którą można zinterpretować jako naszych bohaterów i ich rodziców. (Ale znowu: nie ma imion, i mogą być to równie dobrze tylko rodzice jednego z nich, będący in-laws drugiego. Słowo "rodzic" mogło znacząc w Egipcie "teścia", zresztą dzisiaj też nikt nie mówi chyba do teściów per "teściu", tylko po imieniu albo właśnie "mamo/tato".)

Poza tym obaj mają w imieniu odniesienie do tego samego boga: Chnuma ("Żyjący dla Chnuma" i "Chnum jest zadowolony"). Być może rodzice byli jego czcicielami.

Przeciw:

Podobne manifestowanie czułości rodzeństwa było bardzo rzadkie w grobowcach. Nie ma żadnego bezpośredniego dowodu na ich pokrewieństwo.

2. Mężczyźni byli bliźniętami syjamskimi (zrośniętymi ciałami).

(O tym niżej w mojej refleksji przemyśleniowej.)

3. Mężczyźni byli partnerami romantycznymi

Za:

Malowidła i reliefy ukazują naszych bohaterów w scenach czułości zwykle zarezerwowanych dla poślubionych par. Z kolei ich żony zostały jakby "odsunięte na dalszy plan" - prawie nie pojawiają się, a wizerunek jednej w pewnym momencie usunięto ze ściany.

W pewnym miejscu grobowca jest też aluzja do "Dwóch Boskich Braci", która ponoć często jest odnoszona do Seta i Horusa. Set i Horus mieli namiętne one night stand, więc trudno o bardziej dosadną aluzję.