SINAV Günlüğü #2023YKS

TYT|Fizik: Fizik Bilimi (özet)

Ya şimdi size, bilmecelerinize by dersi tanımlayarak başlim önce. Zamanında, maddeye su denildiği hikayesini bir önceki kimya konusunda bahsi geçti. Işte, yine ve yine konumuz madde. Çünkü var olan neredeyse her şey maddeye tabiidir. Peki ya nedir bu madde ? Elbette belli bir kütlesi, yani madde miktarı, daha geniş bir tanımla barındırdığı atom sayısı ve çeşidine bağlı olarak belirlenen nesnedir diyebiliriz. Hacimli, yani boşlukta, bir alan kaplamak zorunda. Tanecikli yapı, neden mı? Basit. Atomlardan oluşuyor ve atomlar da tane tane :/

Ve eylemsizlik maddesi. Eylemsiz... diyeceksiniz eee hareket ediyorlar. Da işte konu bu. Madde hareketsizdir, maddeye etki eden şey, fiziğin bir diğer ana uğraş alanı olan enerjidir. Dimi ?

Hadi sayalım. Uzay, bir madde midir ? Sardığım özelliğe göre kütlesi, belirli bir hacmi, tanecikli yapı olayı ve eylemsizliği olmadığı için madde olmamasına rağmen, uzay da fiziğin ana konularına girer.

Fizik kısaca Uzay, zaman, madde ve enerjiyi inceler de diyebiliriz.

Enerjiden kasıt olarak sesimizi örnek verebilir miyiz ? Elbette. Ses bir enerjidir. Işık bir enerjidir, sıcaklık ve hatta hareket bile bir enerjidir. Unutmayın maddeler asılda hareketsizdir.

Eylemsizlik bizde de geçerli a dostlar. Dışarıdan bir kuvvet olmadan kimse derse ya da ekstra işe oturmuyor gibi :)

Tembel kalma isteği? De denebilir...

Ama madde konusu aslında ikinci ünitenin ve ben bunu detaylı işlemedim. Burada sadece fiziği anlamak için kısa bir özet geçmiş bulunmaktayız.

Fizik, büyük bir bilgi birikimini barındırıyor ve tıpkı biyolojide olduğu gibi sınıflandırmaya tabii tutulmuş. Kimyanın alt disiplinleri varsa, mecburen aynısı bu köklü derste de olacak. Bunu ezber yoluyla, başlığını kısaca kamyonet diye ezberliyorlar. Aslında basit. Katıhal fiziği, oda boyutundaki bilgisayarı, cebimize indirecek kadar küçülttü. Bu tarz araştırmalar buna girer. Her şeyi en az ve küçük maliyetle mı desek.. daha iyi üretmeyi araştıran bölümdür. Atom fiziği, adı üstünde atomu, parçacıklarını inceliyor. Mesela quantum bilgisayarlar, nanoteknolojiler falan ilgi alanları oluyor. Nükleer fizik, atomun çekirdeğiyle alakalı. Çünkü çekirdek kütlesini oluşturduğu için, enerjiyi barındıran asıl yapıdır. Atom bombası diye bilinen olgu da zaten çekirdeğini parçalamayla olabilecek bir şeydir.  Mekanik var. Unutmayın bunda kesinlikle bir kuvvet ve hareket olgusu olmak zorunda. Örneğin bilgisayar bu alana kesinlikle GİRMEZ. Yüksek enerji ve plazma atom altı parçacıkları inceliyor. Optik, ünlü Harezmiden aklınıza gelsin. O zamanlar kamera odaları vardı ünlü karanlık odalar falan diye geçer duymuşsunuzdur illa. Bilmiyorsanız diyim kameranın mucididir bu prensibi ilk anlayan ve çalışmalar yapan enteresan bir kişidir. Optik, ışıkla ilgilenir. Daha doğrusu ışığın geometrisi. Kırılma acısı falan filan. Şu prizmadan geçen beyaz ışığın gökkuşağı oluşturma olayı bunun en popüler örneklerinden biri. Mesela fiberoptik kablolar. Elektromanyetizma. Elektrik ve manyetizma olarak iki ayrı başlığı sonradan birleştirildi. Elektrik bildiğiniz gibi bir enerji çeşidi. Manyetizma, dünyanın manyetik kurullarından hayvanların göç edip yön bulması, kuzey ışıkları, mıknatıs... bunları kapsıyor. Son olarak termodinamik. Bu, ısıyla alakalı. Sıcaklıkla ilgilenir çünkü bu da bir enerjidir hatırlayın. Sonuçta fizik, madde ve enerji ilişkisiyle ilgilenen bir şeydi. Uzay, zaman ve madde ile enerji arasındaki inceleme olduğu sürece, unutmayın bu fiziğin alanıdır.

Bir de şu büyüklük olayı var. En sıkıntı çektiğiniz olay. Kısa geçim. Skaler diye gözünüzü korkulukları şey sadece bir sayı birimi ya. Bir şey sadece sayıyla ifade ediliyorsa bu skalerdir. Örnek olarak manavdan 1 kg elma almak. Buna yön de devreye giriyorsa vektöreldir. Örnek olarak hız gösterilir. Ama ben size Newton diyeceğim. Hani hatırlayın bir kutuyu, 5 N sağa, 7 N sola çekersek bunları çıkarırız ve kalan 2 N sola gide muhabbeti. Bu yön belirtir işte. Newton bilmiyorsanız n kelimesini görmezden gelip birim diye tercüme edin kısaca.

Şimdi bizde 7 tane ana ölçüm var. Fiziğin tüm geri kalan formülleri bundan türüyor işte. Bu ana ölçüm basit bir şey. Formüle gerek yok, zaten bu nedenle basit büyüklük. Türemişler de bunların çarpımı bölümlü işaretleriyle oluşturulmuş yeni ifadeler oluyor. Temel büyüklükler işte şey oluyor. Kısamuz diye kodluyolar sayısını falan unutup karıştırmamak için. Ben özet geçtiğinden detaya girmiyorum siz bu yazıyı gözden geçirirseniz sadece izleminiz yerleşir. Akılda kalır belki ama detay en iyisidir siz bi tekrar edin. Neyse devam.

Kütle, ışık ş. , sıcaklık, akım ş. ,madde miktarı (mol), uzaklık, zaman.

Gözünüzü korkuttu demi ;)

Hemen devam edelim. Kütleyi zaten tanımladık. Fiziğin ve maddenin ana konusu zaten. Işık bir enerjidir. Sıcaklık, zaten açıkladık. Akım, elektrik yaww, madde miktarı dediğimiz şey zaten şu tanecikli yapı muhabbetiydi, uzaklık demeyelim de hani şu metreyle boyumuzu ölçüyoruz ya :) zaman... evet bunu zaten en başta söyledik. Şöyle bir bakınca zaten hepsini bildiğimizi görüyoruz. Bunlari olduğu gibi aletle ölçebiliriz. Ama birkaç husus var. Mol ölçülemez hesaplanabilir ancak. Ve sıcaklık için, üzgünüm ki celcius, kelvin'in hakkını yiyor. Sıcaklık aslında uluslararasında kelvin kabul edilir. Kayıtsız şartsız!! Ne yazık ki üvey evlat gibi değer görmüyor :(

Neyse SI birimi denilen şey aslında her kafadan bir şey çıkmasıydı bu da araştırmalara yavaşlattı, her gün bilim için yanlarında çevirmen mı kiralasın adamlar ha ? Olsa kiralanacak da.. kısaca ortak bir dil oluşturdular. Tıpkı tıpta olduğu gibi. Bu birimler fiziğin ortak dilidir işte. Bir tez, makale yazilacaginda buna uyulmak zorunludur. Aksi kabul edilmez.

Hmm.. sanırım bu kadar gibi. Sonuçta en temel fizik. Öneli yönler bunlar. Ha bi de ölçüm dönüşümleri. Bunu öğrenin kesinlikle. Kilogramdan grama çevirmeyi falan..

Ben yoğun bir günün ardından bunları bir yere bakmadan kendi aklımdan anlatıyorum yani demem o ki, birkaç gün önce insana karbonhidratı onutturan beyin başka neyi unutturmaz ki. Bu gidişle ismimi unutucagimdan korkuyorum. Öyle ki beynimin bazen yavaş çalışıp error verdiğini bırak beni çevrem bile görebiliyor. Algılama gecikme hatası mı desem.. teknik servisi aramalıyım.. 

Her neyse, burada bir genel izlenimi edinin ama keisnlikle bir youtube ders videosu tekrar geçin ki üzerinden. Hatam varsa düzeltilmiş olsun..