Schrijftips

Dialoog schrijven

Hier is zoveel over te vertellen dus ik waarschuw je alvast: dit wordt een lang hoofdstuk.

Als allereerst, wanneer gebruik je wel aanhalingstekens en wanneer niet?

Als een personage iets zegt, gebruik je wel aanhalingstekens. Bij een gedachte gebruik je er geen.

In het Nederlands mag je zelf kiezen of je enkele of dubbele aanhalingstekens gebruikt. Blijf uiteraard wel consistent.

Let op! Schrijf je in het Engels? Dubbele aanhalingstekens zijn verplicht.

Schrijf ook een komma tussen de uitspraak van het personage en de zei X, bijvoorbeeld:

'Ik voel me niet lekker', zei X. in plaats van 'Ik voel me niet lekker' zei X.

Gebruik kleine letters voor zei dus zoals hierboven is opgeschreven en niet 'Ik voel me niet lekker.' Zei X.

Als er vervolgens een ander personage aan het woord komt, ga je naar de volgende regel dus:

'Ik voel me niet lekker.'

'Wat vervelend', zei Y.

En niet:

'Ik voel me niet lekker.' 'Wat vervelend', zei Y.

Een ander belangrijk punt bij dialoog schrijven, is dat je niet alleen schrijft wat een personage zegt, maar ook wat hij doet. Laten we eens kijken naar de volgende twee stukjes:

Optie 1

'Ik wil het goed maken', lieg ik. 'Daarom ben ik heel blij dat je hier naar het feest gekomen bent. Wat vind je van het kasteel?'

'Mooi', antwoordt Laureen. 'Ik vind die vaanstels prachtig.'

'Vaandels, bedoel je.'

'Ja, tuurlijk. Vaandels.'

Optie 2

'Ik wil het goed maken', lieg ik. 'Daarom ben ik heel blij dat je hier naar het feest gekomen bent. Wat vind je van het kasteel?'

'Mooi', antwoordt Laureen. 'Ik vind die vaanstels prachtig.' Laureen knikt naar achteren.

Met gefronste wenkbrauwen, kijk ik achterom. Mijn ogen vallen op de enorme vlaggen die achter de troon van vader aan de muur hangen. Lachend draai ik mijn hoofd weer terug. 'Vaandels, bedoel je.'

'Ja, tuurlijk. Vaandels.' Laureen loopt rood aan.

Waarschijnlijk heb je een voorkeur voor optie 2. Een beetje beschrijving van hoe je personages bewegen kan al het verschil maken. Nu is dit een voorbeeldje vanuit mijn eigen boek en kan optie 2 vast nog vele malen beter, maar je snapt het idee.

-------------------

Tip! Als je het moeilijk vindt om je personages te laten bewegen, raad ik je aan om je favoriete serie of film erbij te pakken. Het is een tijdrovende opdracht, maar het heeft mij ontzettend geholpen:

Schrijf de dialoog over en beschrijf wat de personages doen. Aangezien je het beeld letterlijk voor je ziet en dat zelf niet meer hoeft te bedenken, krijg je een gevoel voor hoe je dit moet omschrijven.

-------------------

Natuurlijk moet je het ook niet gaan overdrijven. Maar weinig lezers zijn geïnteresseerd in het feit dat jouw personages meteen als ze uit bed komt gaat douchen en dan twijfelt tussen blauwe of roze mascara en dat ze dan toch voor de roze kiest en nog wat eyeliner en flush op doet en weet ik veel wat voor producten ze allemaal op haar gezicht smeert. Als je dit wilt vertellen, hou het dan bij één zin.

Er zijn natuurlijk altijd uitzonderingen, bijvoorbeeld wanneer jouw personage opgemaakt wordt voor een modeshow of musical, maar bij een gewone ochtendroutine geldt: Hou het kort.

En dan last but not least: character voice.

Character voice wil zeggen dat je elk personage een eigen stem geeft en dus op zijn eigen manier laat praten. Iedereen praat net een beetje anders. Ik vind dit een ontzettend lastig ding dus ik jat gewoon een voorbeeldje van de luizenmoeder. Ursula is nogal grofgebekt en Ank is een juf:

Ursula voorkomt dat juf Ank de deur van het klaslokaal sluit: 'Ja, wel godverdomme...'

"Uh, uh, uh! Dergelijke uitingen van onmacht wil ik niet meer horen dit schooljaar.'

Je ziet dat Ursula scheldt en dat Ank het qua taalgebruik netjes houdt en ook een beetje praat alsof ze het tegen een kleuter heeft (uh, uh, uh!), want ze is immers jarenlang een kleuterjuf geweest.

Kort samengevat

~ Gebruik aanhalingstekens als een personage iets zegt

~ Beschrijf de acties van je personages gedurende het dialoog

~ Zorg ervoor dat elk karakter een eigen, bijpassende stem heeft