Sivas yakınlarında konakladıkları sırada Selçuklu ordusuyla büyük bir Moğol birliğinin savaşına şahit oldular.Selçukluların yenilmekte olduğunu görünce,yiğitlik ve mertlik esaslarına göre,kuvvetleriyle onların yardımına koşan Ertuğrul Gazi,Selçukluların galip gelmelerini sağladı.Bunun üzerine Selçuklu Devleti'nin hükümdarı bulunan Sultan Alaeddin,Ertuğrul Gazi'ye iltifat ederek hilat gönderdi ve Ankara yakınındaki Karadağlarbölgesini ikta olarak verdi[1230].Ertuğrul Bey,bir müddet burada kaldıktan sonra,oğlu Savcı Beyi Konya'ya gönderince,Bursa ile Kütahya arasındaki Domaniç Dağları yaylak,Söğüt[eski adı Haea veya İtaea] ile Karacaşehir kışlak olmak üzere kendilerine verildi.Bunun üzerine Ertuğrul Gazi aşiretiyle beraber gelip Söğüt ve Dominiç'e yerleşti.O civarlarda oturan Afşar[ya da Alişar] ve Çavdar aşiretlerinin etrafa verdikleri zararlara engel oldu .Hristiyan tekfurlarla da iyi geçinmeye dikkat etti.Adaleti,halka olan iyi muamele ve yardımları o kadar çoktu ki,Hristiyan Tebaa bile kendisini sevip sayıyordu.Ertuğrul Gazi'nin günden güne kuvvetlenmesi Karacahisar Tekfuru'nu kendisine cephe almaya yöneltti.Bunun üzerine Ertuğrul Gazi Konya'ya giderek,Sultan Aalaeddin'i bu hisarın te fethine teşvik etti ve beraberce gelerek Karacahisar'ı kuşattılar.Moğolların Konya Ereğlisi'ni kuşatması üzerine Sultan Alaeddin geri döndü.Ancak Ertuğrul Gazi kuşatmaya devam etti.Bir müddet sonra kaleyi fetheden Ertuğrul Gazi ,tekfuru ve diğer esirleri kardeşi Dündar Gazi'yle birlikte Konya'ya ,Sultan'a gönderdi.
Ertuğrul Gazi,Selçuklu Sultanı Alaeddin'in vefatına kadar altı sene boyunca çevrenin fethi için bütün sene çalıştı.Sultanın vefatından sonra,Selçuklu hükümdarları arasındaki taht ve taç kavgalarına karışmayarak,Söğüt uç bölgesinde tekfurlarla mücadeleye devam etti.1281 ya da 1283 yılında 92 veya 96 yaşındayken Söğüt'te vefat ederek oraya defnedildi.
Ertuğrul Gazi,çevresinde bulunan beyliklerden devletlerin durumlarını ve siyasi şartlarını gayet iyi değerlendirmişti.Komşularıyla iyi geçinerek aşiret tebbasını güçlü bir durumda huzur ve rahat içinde yaşattı.Ertuğrul Gazi'nin ölümünden sonra küçük oğlu Osman Gazi,aşiretin reisi oldu