Câu 30: Màng não tuỷ và các khoang màng não
Bài làm
1. Màng Tuỷ
a) Màng tuỷ cứng
- Cứng, dày, nhẵn bóng có nhiều mạch máu thần kinh chi phối
- Phía trên đính vào lỗ trẩm liên tiếp với màng cứng của não đến ngang đốt SII thót lại tạo thành túi bịt, màng cứng bọc dây cùng đến tận x.cụt còn túi bịt bọc đuôi ngựa, màng cứng tạo nên các túi bọc dễ trước và rễ sau dây thần kinh sống rồi tiếp với bao ngoài của dây tk này
- Giữa màng cứng và thành ống sống có khoang ngoài cứng chứa tổ chức mỡ nhão và các đám rối tĩnh mạch của ống sống
b) Màng nhện
- Gồm hai lá
+ Lá thành dính chặt và mặt trong màng cứng
+ Lá tạng áp vàp màng nuôi
+ Giữa lá thành và lá tạng là khoang dưới nhện, trong khoang chứa DNT từ khoang dưới nhện của màng não chảy xuống, khoang này còn chứa các sợi tk , khoang xuống ngang mức đốt sống SII , từ ngang mức LII - LIII khoang chỉ chứa đuôi ngựa
c) Màng nuôi
- Có nhiều mạch máu, áp vào tuỷ sống là lách vào các khe của tuỷ sống, màng nuôi có nhiều đi qua các khoang nối các màng với nhau
- Dọc mặt bên tuỷ sống có dây chằng răng lách giữa hai rễ trước và sau của dây tk sống và nối 3 màng tuỷ với nhau
2. Màng Não
a) Màng não cứng
- Liên tiếp với màng tuỷ cứng từ lổ chẩm
- Màng tuỷ cứng áp và dính vào mặt trong hộp sọ, nơi dính chắc nhất là bờ các lỗ sọ và các đường khớp, tuy nhiên ở khu đỉnh chẩm màng cứng chỉ dính lỏng lẻo vào mặt trong vùng sọ nên dễ tách ra, giới hạn vùng này là
+ Phía trước là bờ sau cánh bướm nhỏ
+ Phía sau cách ụ chẩm trong vài cm
+ Phía trên cách đường giữa sọ vài cm
+ Phía dưới là đường vạch ngang từ bờ sau cánh bướm nhỏ qua bờ trên x. đá đến đoạn ngang của xoang tĩnh mạch nền
- Màng cứng tách ra 5 trẽ hình thành các vách ngăn cách các phần của não
+ Lều tiểu não : Ở giữa tiểu não và bán cầu đại não
+ Liềm đại não : Ở giữa hai bán cầu đại não trong khe liên bán cầu
+ Liềm tiểu não : Ở trong khe giữa mặt sau hai bán cầu đại não
+ Lều tuyến yên : Phủ trên hố yên
+ Lều hành khứu : Phủ rãnh khứu của nền sọ
- Màng não cứng bao bọc nhiều xoang tĩnh mạch và động mạch
c) Màng Nhện
- Cấu tạo giống màng nhện của màng tuỷ, nhưng màng nhện của não còn có hạt Pachioni ở dọc theo xoang tĩnh mạch sọ và lồi vào trong xoang hay lõm vào thành sọ
- Khoang dưới nhện phức tạp hơn ở màng tuỷ, do màng nhện bắc qua các khe của não nên ở nơi có các khe sâu của não khoang rộng gọi là bể, có các bể chính là
+ Bể Sylvius : Ở khe Sylvius của mặt bên BCĐN
+ Bể liên cuống : Ở giữa hai cuống đại não
+ Bể hành tiểu não : Ở giữa hành não và tiểu não
- Dịch não tuỷ từ trong não thất IV chảy vào bể qua 3 lỗ
+ Lỗ giữa : Magendie
+ 2 lỗ bên : Luschka
c) Màng Nuôi
- Tương tự màng tuỷ nhưng có điểm khác
+ Có nhiều mạch máu
+ Màng nuôi phủ nền não nhưng không dính chắc nên dễ bóc tách
+ Màng nuôi lách sâu vào các khe của não, ở một số nơi cùng với các mạch máu tạo thành các màng mạch
Màng mạch trên chui qua khe Bichat và nằm trên màng não thất III
Màng mạch dưới chui giữa hành não và tiểu não ra sau màng não thất IV
