Câu 32: Các xoang tĩnh mạch sọ, cấu tạo các xoang tĩnh mạch
Bài làm
- Các xoang tĩnh mạch cấu tạo chỉ có thành nội mô còn các thành khác là do xương và màng não cứng tạo nên, các xoang tĩnh mạch đổ vào hai nơi chính là xoang hang ở nền sọ và hợp lưu Herophile ở vòm sọ
1. Xoang tĩnh mạch hang
- Ở tầng trên của nền sọ nằm ở hai bên yên bướm đi từ đỉnh x. đá đến khe bướm
a) Cấu tạo
+ Ở phía trước : Liên quan với khe bướm, xoang hang liên tiếp với xoang tĩnh mạch mắt
+ Ở phía sau : Liên quan với đỉnh x.đá, xoang hang liên tiếp với các x. đá
+ Thành trên : Là mảnh màng cứng căng từ đây chằng liên góc yên tới bờ cong nhỏ của lều tiểu não
+ Thành dưới : Là nơi cành bướm lớn đính vào thân bướm
+ Thành trong : Ở nửa dưới là thành bên thân bướm, và ở nửa trên là một trẽ màng cứng tạo một vách đứng thẳng ở giữa tuyến yên và xoang hang
+ Thành ngoài : Là một vách màng cứng đứng dọc tách từ liềm nhỏ của lều tiểu não tới nền sọ, trong vách có
Ở phía ngoài có vài tĩnh mạch nhỏ
Ở phía trong có dây III, IV, và dây mắt với 3 nhánh ( trán, mũi, lệ ) dây hàm trên ở nền vách giữa hai lá của nền vách
- Thành phần trong hang
+ Dây VI và động mạch cảnh trong
b) Các xoang tới xoang hang
+ Các tĩnh mạch mắt
+ Xoang bướm đỉnh : Từ xoang dọc trên chạy dọc theo bờ sau cánh bướm nhỏ
+ Xoang vành : Nằm trong lều tuyến yên, vòng quanh cuống tuyến yên nối 2 xoang hang với nhau
+ Xoang chẩm ngang : Nối hai xoang hang với nhau, nằm ngang mặt nền nên còn gọi là xoang nền
c) Các xoang ra
+ Xoang đá trên : Chạy ở giáp chỗ bám của bờ cong lớn của lều tiểu não vào bờ trên x. đá đổ vào xoang bên
+ Xoang đá dưới : Từ đầu sau xoang hang chạy theo các chỗ hẹp của lỗ rách sau đổ vào vịnh tĩnh mạch cảnh
+ Xoang quanh tĩnh mạch cảnh : đổ vào vịnh tĩnh mạch cảnh
+ Xoang đá chẩm : Là xoang độc nhất ở ngoài sọ từ xoang hang qua lỗ rách trước đổ vào vịnh cảnh
2. Hợp lưu tĩnh mạch xoang
- Hội lưu tĩnh mạch xoang ở ụ chẩm trong là nơi các xoang vòm sọ đổ vào
a) Xoang tới hợp lưu Herophili
+ Xoang dọc trên : Bắt đầu từ lỗ tịt ở trước mào gà chạy theo đường tiếp giữa của sọ ở giữa chỗ bám của hai trẽ của liềm đại não càng đi vào phía sau xoang càng lớn
+ Xoang dọc dưới : Chạy dọc bờ dưới của liềm đại não, chạy thẳng góc vào xoang thẳng qua đó đổ vào hợp lưu Herophili
+ Xoang thẳng : Chạy dọc chỗ bám của liềm đại não vào liềm đại não, xoang này nhận máu của xoang dọc dưới và tĩnh mạch Galien thì đổ vào hội lưu Herophili
+ Xoang chẩm sau : nối tiếp hợp lưu Herophili với các đám rối tĩnh mạch
b) Xoang từ hợp lưu đi ra
- Là hai xoang bên đi từ hợp lưu Herophili tới tĩnh mạch cảnh trong ở lỗ rách sau, hình sigma có 3 đoạn
+ Đoạn ngang (đoạn chẩm ) : nằm ở rãnh ngang ở giữa chỗ bám của lều tiểu não vào rãnh
+ Đoạn xuống hay đoạn sau chũm hơi cong ra sau và xuống dưới
+ Đoạn vòng quanh mỏm cảnh : cong ra trước và ra ngoài
