Lục Vân Tiên

Chú thích (0288 - 1264)

Thứ đầu: lớp đầu, phần đầu

Bình thủy tương phùng: bèo nước gặp nhau, tình cờ mà gặp

Bằng hữu chi giao: tình bạn bè

Thanh khâm: áo cổ xanh là áo của học trò thời xưa thường bận. Nợ thanh khâm, cũng như nói nợ bút nghiên

Hai bảy: mười bốn

Hồ Việt nhứt gia: người Hồ (phía Bắc) người Việt (phía Nam) chung một nhà

Dồi: trau dồi son phấn

Duyên cầm sắt: duyên vợ chồng hòa thuận êm ấm (như tiếng đàn sắt, đàn cầm hòa nhau)

Kẻ Tấn người Tần: Kẻ ở nước Tấn (phía Đông) người ở nước Tần (phía Tây), chỉ sự xa cách mỗi người một ngả

Tức giai ngẫu (một đôi tốt đẹp), chỉ vợ chồng tốt đôi

Dâu nam giản: người con dâu trung hậu, đảm đang, lấy ý từ Kinh Thi: "Hái rau tần từ bờ suối phía Nam", là thơ khen người vợ trẻ đảm đang lo việc nội trợ. Trai đông sàng: chỉ chàng rể tốt

Ngãi tế: con rể

Đại khoa: là thi đỗ. Tiểu khoa: là cưới vợ

Tót đời: hơn đời, hơn hết mọi người

Trước: là trúc. Đây ý nói hai người kết bạn thân với nhau là rất tốt, như trúc, mai

Bình thủy hữu duyên: bèo nước có duyên

Giao kề: sánh ngồi gần kề bên nhau

Kì: chỉ người tài giỏi khác thường

Bạch Hàm, Như Hoành: hai nhân vật nổi tiếng thơ văn, tài hoa trong truyện Bình Sơn Lãnh Yến

Lương đống: rường cột, chỉ người có tài đức lớn giúp nổi việc nước

Én hộc: ý nói chim én không sánh được với chim hộc (Trực nói nhún)

Thượng trình: lên đường

Tiểu nhi: con trẻ, tiếng cha mẹ gọi con. Lê đình: sân có trồng lê

Tống tình: tiễn nhau trong tình cảm

Liễm dung: nghiêm chỉnh dáng điệu để tỏ ý tôn trọng

Phó công: đi thi lập công danh

Thương gió nhớ mưa: Nôn nao không yên, như mưa, như gió luôn xao động

Linh phụng gặp nơi ngô đồng: Chim phượng thiêng đậu đúng cây ngô đồng, ví người hiền tài được ở vị trí xứng đáng

Cung quế xuyên dương: ví việc thi đỗ, công thành danh đạt

Tào khương: tấm cám, vợ chồng lấy nhau từ lúc còn nghèo hèn

Tham đó bỏ đăng: Nói lòng dạ đổi thay, tham mới bỏ cũ. Đó và đăng là hai dụng cụ đan bằng tre để bắt cá

May duyên rủi nợ dễ phô: May thì gặp duyên, rủi thì gặp nợ, lẽ đó bày ra rành rành

Chớ nghi Ngô Khởi hãy lo Mãi Thần: Để được làm quan to, Ngô Khởi đã giết vợ. Chu Mãi Thần vì nghèo nên vợ bỏ đi lấy chồng khác. Sau Mãi Thần làm đến chức thái thú