"ကဗ်ာဟူသည္"
ကဗ်ာဟူသည္ မ်ားစာြေသာ
အႏုပညာေရးရာထဲမွ အေရးပါဆံုး အရာတစ္ခုျဖစ္သည္။
အႏုပညာဟူသည္ စာဖတ္သူ၏
သိမူနယ္ပယ္ကို အႏုပညာဖန္တီးသူ၏ စိတ္ကူး ျမင့္မားလာမူႏွင့္
နယ္ခ်ဲ့ေပးထားျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
ခ်ယ္နင္း(၁၈၁၀-၁၈၈၄)က _
"ကဗ်ာဟူသည္ သဘာဝ၏ ခ်စ္စရာ
ေကာင္းျခင္းကို ကြၽန္ေတာ္တို႔အား ေဖာ္ျပေပး၏။
အရြယ္ေကာင္းစဥ္က ႐ွိခဲ့ဖူးေသာ
စိတ္၏လတ္ဆတ္မူကိုလည္း
ျပန္၍ေဆာင္လာ၏ ။
႐ိုးရွင္းေသာ ေပ်ာ္ရႊင္မူမ်ား၏ အရသာကိုလည္း ျပန္၍ေဖာ္၏။
ကြၽန္ေတာ္တို႔၏ ေႏြဦးကာလအား ပူေႏြးေစခဲ့ေသာ စိတ္အားတတ္ႂကြမူကိုလည္း အာသာေျပမသာြးေအာင္ လုပ္ထားေသးသည္။ ငယ္ခ်စ္ကို
လည္း ျပန္လည္၍ လင္း
ေတာက္ေစ၏ ။ လူ႔သဘာဝကို
လည္း ပို၍စိတ္ဝင္စား ေနႏိူင္ေအာင္ စြမ္းေဆာင္၏။ ထို႔အျပင္ ႏူ
ညံဆံုးေသာ ၊ သိမ့္ေမြ႔ ဆံုးေသာ၊
စိတ္ခံစားမူ ေဝဒနာ အျပားျပားကို ထင္ထင္႐ွား႐ွား ပိုင္းျခားျပသ၍ လည္းေကာင္း၊ အနာဂတ္ဘဝတြင္ သက္ဝင္ယံုၾကည္ေစျခင္းကို
လည္းေကာင္း၊ ေ့႐ွအနာဂတ္ေဟာကိန္းမ်ားကို ထင္ထင္လင္း
လင္းျပသ၍ လည္းေကာင္း
အေထာက္အပံျပဳေပးသည္"
ဟု ဆိုခဲ့ေလသည္။
ဆရာေမာင္သာႏိူးကလည္း ကဗ်ာႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး သူ၏ ပိဋကမွ ကဗ်ာဆရာဆိုေသာ ေဆာင္းပါးတြင္ ကဗ်ာႏွင့္ပတ္သတ္ၿပီး ေဖာ္ျပခဲ့သည္မွာ
၁။ ကဗ်ာ၏ မူလအစက ဘာလဲ။
ကဗ်ာ၏အစဟာ ဆန္း(မၾတာေဗဒ) ျဖစ္သည္။
၂။ကဗ်ာကို ေဖာ္က်ဴးရာဟာ ဘာလဲ။
ကဗ်ာကို ေဖာ္က်ဴးရာဟာ အကၡရာ ျဖစ္သည္။
၃။ကဗ်ာဟာ ဘာကိုမွီသလဲ။
ကဗ်ာဟာ နာမ္အေပၚ မွီသည္။
၄။ကဗ်ာရဲ႕ စံအိမ္ကဘာလဲ။
ကဗ်ာ၏ စံအိမ္က ကဗ်ာဆရာ ျဖစ္သည္ ဟူ၏။လူတို႔သည္ စိတ္ကူးေကာင္းမ်ားကို စိတ္ကူးၾကပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ထိုစိတ္ကူးေကာင္းေတြထက္ သာလြန္ေသာ စိတ္ကူးမ်ိဳးကိုမွ ကဗ်ာဟု ေခၚေလသည္။ ဥပမာ- အိမ္မ်ားသည္ အားလံုး အိမ္ခ်ည္းပင္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုအိမ္မ်ားထဲမွာပင္ အေကာင္းဆံုးဟူသည္အိမ္မွာ နန္းေတာ္ျဖစ္ေလသည္။ ထိုနန္းေတာ္သည္ ကဗ်ာပင္ျဖစ္၏ ။ တစ္ဖန္ ဆရာေဇယ်ကလည္း ကဗ်ာသည္ လူတို႔၏ အထိန္းအေက်ာင္းႀကီး တစ္ရပ္ ျဖစ္ေပသည္။ ယင္းသည္ ႐ိုင္းပ်ေသာစိတ္ကို ယဥ္ေက်းေအာင္ ျပဳျပင္ျခင္း၊ ညစ္ႏြမ္းေသာ စိတ္ကို ၾကည္လင္ေအာင္ ဖန္တီးေပးျခင္း၊ နိမ့္က်ေနေသာ စိတ္ကို ျမင့္တတ္လာေအာင္ ျမႇင့္တင္ေပးျခင္း ၊ ဖ႐ိုဖရဲျဖစ္ ေနေသာ စိတ္ကို ၾကံခိုင္လာေအာင္ အားေပးျခင္းဟူသည့္ လူတို႔အတြက္ အေရးႀကီးဆံုးေသာ လုပ္ငန္းကို ေဆာင္ရြက္ ရသည္ ဟူ၏။
အကိုးအကား
---------------
၁။ဦးၫႊန္႔ေဝ၏ ကဗ်ာကေျပာေသာ ကဗ်ာဆရာမ်ား
