MARKSİST DİYALEKTİKYÖNTEMİN İNCELENMESİ

2 0 0
                                    

BİRİNCİ DERS
DİYALEKTİK YÖNTEM

I.            Yöntem Nedir?

II.          Metafizik Yöntem

a)      Nitelikleri

b)      Tarihsel Anlamı

III.        Diyalektik Yöntem

a)      Nitelikleri

b)      Tarihsel Oluşumu

IV.        Formel Mantık veDiyalektik Mantık

"DİYALEKTİK materyalizm denmesinin nedeni, doğa olaylarınıele alış biçimi, araştırma ve tanıma yöntemi diyalektik, ve doğaolaylarını yorumlayışı ve anlayışı, teo­risi materyalist olduğuiçindir."[1]

I.    YÖNTEM NEDİR?

"Yöntem"den, bir amaca varılan yolanlaşılır. Descartes, Spi­noza, Hegel gibi en büyük filozoflar, yöntem sorununuözenle incelemişlerdi; çünkü, onlar, gerçeğe varmanın en usa-uygun yo­lunubulmayı kendilerine iş edinmişlerdi. Marksistler, anlık ve al­datıcıgörünüşlerin ötesindeki gerçeğe doğrudan bakmak isterler; bu yüzden, yöntemin onlar için [sayfa 43] çok büyük birönemi vardır. Yalnız bir tek bilimsel yöntem, dönüştürücü, devrimci bir eylemi,bilimsel dünya anlayışı içinde oluşturmak olanağını sağlar.

Diyalektik, materyalistbir dünya anlayışına tamıtamına uy­gun gelen tek yöntem, işte bu yöntemdir.

Bu incelemenin önümüzdeki altı dersinidiyalektik yönte­me ayıracağız. Ama, kendimizi, özet niteliğinde birbaşlangıçla bu işe hazırlamamız uygun olur. Diyalektik yöntem (bilimsel olan)ile metafizik yöntem (bilimsel olmayan) arasında bir karşılaştırma, bunukolaylaştıracaktır.

II.   METAFİZİK YÖNTEM

a) Nitelikleri.

Bir çift sarı ayakkabı satın aldık. Belli bir süre sonunda,bir çok tamirden taban ve topuk pençesinden, yamalandıktan vb. son­ra, artıkbunların aynı olmadığının farkına varmaksızın, hala "sarı ayakkabılarımıgiyeceğim" deriz. Ama biz, ayakkabılarımızın ansı­zın değişmesiniönemsemiyoruz, onları, hiç değişmemiş olarak, aynısı olarak kabul ediyoruz.

Bu örnek, metafizik yöntemin ne olduğunu anlamamıza yar­dımedecektir. Böyle bir yöntem, Engels'in deyişiyle şeyleri "kesin biçimleriyle",değişmez olarak "meydana gelmiş gibi"[2] kabul eder. Hareket, ve bununsonucu olarak, değişmenin nedenleri de, bu yöntemin dikkatinden kaçar.

Metafiziğin tarihsel bir incelemesini yapsaydık, bu incele­me,kendisi için yeterli olmayan gösterişsiz bir çift ayakkabıyı çok gerilerdebırakırdı. Kısaca belirtelim ki, "metafizik" sözcüğü, Yu­nanca, ötesi diyeyorumlanabilen meta ve doğa bilimi demek olan fizik sözlerinden gelir.Metafiziğin konusu (özellikle Aristoteles'te), doğanın ötesinde bulunanvarlığın incelenmesidir. Doğa, hareket halinde olduğu halde; doğaötesi [sayfa44] varlık (doğaüstü varlık), değişmez ve sonsuzdur. Bazıları bu varlığa tanrıderler, bazıları ise Mutlak, vb... Yalnızca bilime dayanan materyalistler, buvarlığın imgesel olduğunu kabul ederler (9. derse bakınız). Ama eski Yu­nanlılar,hareketi açıklayamadıkları için, bazı Yunan filozofları, ha­reket halindekidoğanın da ötesine bir sonsuz ilke koymak zorunda kaldılar.

Felsefenin Temel İlkeleri - Georges PolitzerHikayelerin yaşadığı yer. Şimdi keşfedin