UMÛDA TOHUM EK

BU SEFER İŞGAL BİR ADA ÜLKESİ "MORO!"

Dile kolay, tam beş yüz yıllık bir mücadele...

İspanyollara, Amerikalılara, Marcos gibi dikta yönetimlerine baş eğmeyen kahraman halkın yazdığı bir destan...

Bir yandan direndi, diğer yandan müzakere kapısını hep açık tutmayı başardılar...

En önemlisi sivil halka namlu doğrultmadan, alnı ak ve başı dik olarak kendi kendini yönetme hakkını elde etti...

Burası neresi mi?

Burası MORO.

Hiç duydunuz mu bu ismi?

Hayır mı?

Gelin dünyaya örnek olan mücadeleyi hep birlikte öğrenelim. 👇

Güneydoğu Asya'da, tropikal adaları, beyaz kumsalları, yüzlerce yıllık pirinç tarlaları, zengin sualtı çeşitliliği, aktif volkanları ve kalabalık metropolleriyle yüzen bir cennet olan Filipinler'in 7 bin adasından biri olan Mindanao Adası, İslam beldesi olması ile dikkat çekiyor.

117 bin kilometrekare alana sahip Mindanao Adası, Filipinler’in üçte birinden fazlasını teşkil ediyor. Ülkedeki Hristiyanlardan daha eski bir tarihe sahip olan Müslümanlar, 13 yerli kabileden meydana geliyor.

Ülkenin nüfusu 104 milyon civarında ve resmî dili ülkede en çok konuşulan Tagalogca üzerine inşa edilmiş Filipino yani Filipince. Tagalog dili ise Avustronezya yani Malayo-Polinezya dil grubundan. Dilde birlik sağlanabilmesi için resmi dil olarak İngilizce kullanılıyor.

Filipinler’de Müslümanların 8 ila 10 milyon arasında bir nüfusu olduğu ifade edilirken yoğunlaştıkları diğer bölgeler ise Malezya/Endonezya/Bureni Sultanlığı tarafına uzanan Palavan Adaları’nın güneyi, Sulu, Tavi-Tavi ve Basilan adaları.

Kaynakları ve stratejik konumu nedeniyle önem arz eden adada demir, kurşun, çinko, krom gibi madenler bulunuyor. Tarımın yaygın olduğu adada balıkçılık da ekonomide önemli bir yer tutuyor.

Bunun yanı sıra el sanatları, özellikle hasır yapımı ve oymacılık da ekonomik olarak önemli bir gelir kapıları arasında.

Detaylı bir girişi bulamadık. Birkaç kaynaktan açık ve net bilgiler vermek istedik sizlere ☺️ şimdi tarihine geçmeden bir bilgi sunalım.

Filipinler tarihi diğer Asya ülkelerinde olduğu gibi uzun ve acı bir sömürge dönemiyle gölgelenmiş. Macellan’ın bu topraklara 1521’de ulaşmasıyla başlayan sömürge süreci ve misyonerlerin adeta akın ettiği adalar, şiddet dahil çeşitli metotlarla yürütülen yoğun misyonerlik faaliyetlerine maruz kalmıştır.

Bunları göz önünde bulundurarak bir göz atalım tarihine 👇

İslamın Filipinler'deki adalara gelişi, Uzakdoğu’daki diğer bölgelere gelişinden ve yayılışından farklı değil. Morolular da Müslüman tacirlar aracılığıyla İslamla tanışıyorlar ve Müslümanlık zamanla yayılıyor. Müslümanlar 1500’lere kadar kendi devletleri altında asırlarca yaşamlarını sürdürüyorlar.

Moro’da Müslümanlarla İspanyollar arasında çatışma 1521 yılında başlıyor. Endülüs’ün düşmesiyle çatışmanın Filipinlere sıçradığı ve o zamandan bugüne değişik biçimlerde yaklaşık 500 yıldır sürmekte olduğu söylenebilir.

Devam edelim. 🍀

İkinci dünya savaşı sonunda 1946 yılında ABD sömürge yönetimi tarafından Filipinler idaresine bırakılmasıyla da bağımsızlıklarını tamamen kaybetmiştir.

Bu süreçte ABD'nin de desteğiyle Filipinler Hükümeti, bölgenin kaynaklarını sömürmek ve Müslüman topluma ait olan ancak kayıtlı olmayan ata topraklarını Filipinli Hristiyanlara verme yaklaşımını sürdürmek için hem Müslüman toplumu kimlik ve aidiyet bilincini zayıflatarak uyumlu hale getirmeye çalışmış hem de bazı projelerle bölgeyi kalkındırmaya uğraşmıştır. Ancak bölgenin doğal kaynakları hükümet tarafından kullanıldığı için şehirlerin kalkınması ve altyapısal iyileştirmeler yeterince yapılmamıştır.