HÀO KHÍ ĐÔNG A

Câu chuyện 2: Chuyển giao triều đại

Năm 1210, không lâu sau khi loạn Quách Bộc được dẹp yên thì Trần Lý bị ám sát, người thừa kế gia tộc họ Trần là Trần Tự Khánh có công lớn với triều đình nên được phong đến chức Thái úy. Trần Tự Khánh một mình lo việc nước thay thế vua Lý Huệ Tông vừa mới lên ngôi nhưng đột nhiên bệnh nặng, trong thời gian cầm quyền, Tự Khánh để cho người họ Trần nắm giữ nhiều chức vụ quan trọng trong triều đình, dần dần thế lực của họ Trần còn mạnh hơn hoàng tộc.

Tháng 12 năm Quý Mùi (1223), Trần Tự Khánh mất, người anh là Trần Thừa lên thay chức Thái úy, em họ là Trần Thủ Độ giữ chức Điện tiền Chỉ huy sứ. Kể từ đây quyền hành trong triều hoàn toàn nằm trong tay họ Trần.

Con trai Trần Thừa là Trần Cảnh bấy giờ 7 tuổi được đưa vào cung hầu hạ vua Lý Chiêu Hoàng bằng tuổi, Lý Chiêu Hoàng thấy Cảnh làm ưa. Hôm đó, nữ vương đã thức dậy từ lâu nghe tiếng Trần Cảnh gõ cửa thì giả vờ nằm lại giường, làm bộ như vừa mới dậy. Nữ vương gọi với ra:

- Nhà ngươi vào đi.

Trần Cảnh bưng nước vào hầu, Chiêu Hoàng ném khăn, vẫy nước vào mặt Cảnh, có ý trêu chọc như mọi ngày. Trần Cảnh làm theo lời dặn của người chú Trần Thủ Độ, vội chắp tay lạy:

- Bệ hạ tha tội cho thần.

Chiêu Hoàng khoái chí cười:

- Tha tội cho ngươi? Hôm nay ngươi đã biết khôn rồi đó.

Lúc Chiêu Hoàng đi dạo ở vườn thượng uyển, Trần Cảnh theo hầu. Cả hai đi một hồi lâu, Chiêu Hoàng thấy Trần Cảnh ít nói nên bày nhiều trò trêu ghẹo như nắm lấy tóc, đứng dẫm lên bóng của cậu.

Phải hầu hạ Chiêu Hoàng cả ngày trong cung, Trần Cảnh về phủ lúc mặt trời đã xuống núi. Về đến phủ, Cảnh thấy Trần Thừa và Trần Thủ Độ đang bàn việc nước, cậu bước đến chào. Trần Thừa trìu mến hỏi con trai:

- Trần Cảnh về rồi sao?

Trần Cảnh chưa kịp đáp thì Trần Thừa tiếp lời:

- Cha đang bàn chuyện hệ trọng với thúc thúc, con hãy lui ra chỗ khác đi.

Trần Thủ Độ đợi cho cháu mình đi khỏi đó rồi nói với Trần Thừa, giọng của ông vừa mừng vừa lo:

- Đại ca, khí số nhà Lý đã tận không thể cứu chữa, nay trời đã trao cơ hội cho chúng ta rồi. Nhưng không biết đây là họa hay là phúc, đệ đang lo không biết cả họ ta sẽ trở thành hoàng tộc hay là bị giết.

Điều mà họ Trần mong ngóng bấy lâu nay đã xuất hiện, nhà Lý đã mục rỗng tận cùng rồi, đây là cơ hội ngàn năm có một để họ Trần dựng nghiệp đế vương trị vì thiên hạ. Trần Thừa hỏi Trần Thủ Độ:

- Đệ đã có kế sách gì rồi đúng không?

Thủ Độ cười:

- Đệ vừa nghĩ ra một kế. Chúng ta hãy tác hợp cho Trần Cảnh và Chiêu Hoàng thành vợ chồng rồi thông báo cho cả nước biết điều này, xưa nay vợ không thể đứng trên chồng, chúng ta phải dùng cái cớ này để đoạt lấy ngôi vị, tuyên bố cho toàn thiên hạ biết rằng Lý Chiêu Hoàng đã nhường ngai hoàng đế cho Trần Cảnh con trai huynh, như vậy là nhà Trần lên thay nhà Lý một cách danh chính ngôn thuận, có thể tránh nạn binh đao. Nếu như xảy ra chiến tranh thì cái lý vẫn thuộc về chúng ta.