ZAMANDA YOLCULUK 1453

13.BÖLÜM

Farmakoloji: İlaçların ve ilaç olabilme potansiyeli olan maddelerin kaynakları ve aktiviteleri etki mekanizmaları yararları ve yan etkilerini biyolojik açıdan inceleyen bilim dalıdır. Doğru ilacın doğru hastaya doğru doz ve bilgide en uygun bedelde verilmesini sağlamaktadır. Gece yaşanan olaydan sonra Zeynep ilaçların gerekli olduğunu ve sabunun işinin sadece bir gecici bir iş olduğunu anlamıştı. Yıllardır öğrendiği bilimi uygulama vakti gelmişti.

Zeynep: Bu zamanda kalacağımız kesin ama bizim buradaki insanlara da bir şeyler yapmamız lazım sence de bir laboratuvar kurmamız gerekmez mi?

Ümit: Evet haklısın kurmamız gerekir ama bunun için birçok materyal ve ham maddeye ihtiyacımız var

Zeynep: Dünyada İstanbul dan iyi bir yer mi var her devirde burası dünyanın başkenti 2 kıtanın buluştuğu nokta ulaşamayacağımız ne var ki

Ümit: Evet Zeynep ama biz 1453 deyiz şuan 2023 de değiliz. Gidip eczaneden veya marketten ihtiyaçlarımızı alamıyoruz. Halk pazarında bile daha fazla çeşit var bu dönemde patates, domates bile yok

Zeynep: O yönden haklısın hiçbir şey yapmamak mı daha iyi yoksa yapmak mı?

Ümit: Haklısın

Zeynep: O zaman bir şeylere başlamanın en iyi vakti.

Ümit: Bir şeyler çizmemiz lazım

Zeynep: Evet

Ümit: Ben ameliyat malzemeleri çizmem lazım senin de deney tüpleri

Zeynep: O zaman başlayalım

Eline kâğıt kalemi alan ikiside aklına gelen tüm ana malzemelerin listesini yaptılar ve demirci ve cam atölyesine gittiler.

Siparişlerini vermiş sadece beklemeleri gerekiyordu. Elde avuçta pek bir şeyleri kalmamıştı. Para almak için Poyraz' ın yanında gittiler. Poyrazdan aldıkları parayla pazarın yolunu tuttular Zeynep ve Ümit işine yarabilecekleri tüm malzemeleri almak istiyorlardı.

Ümit: Bunların hepsini almak yerine tek tek yapmamız lazım bizim ana ihtiyaçlarımızı yapmamız gerek ağrı kesiciler, uyuşturucu ve anestezikler antibiyotikler gibi.

Zeynep: Tamam o zaman ilk ağrı kesicilerden başlayalım.

Ümit: Bence de fakat narkoz yapamasak ta hiç yoktan eter yapmamız lazım.

Zeynep: Bence de onu yapması daha kolay ve lokal anesteziler

Ümit ve Zeynep pazardan ihtiyaçları alır eve gelirler. Zeynep elindeki imkânlarla penisilin yapmak için elini kolunu sıvar

Eski mısırda insanlar yaraları üzerine enfeksiyon kapmamaları için lapa haline getirdikleri küflü ekmekler sürerlerdi. Etkili bir çözüm olsa da ilk olarak, penisilin 1928 yılında İskoç bilim adamı alexander Fleming bakterileri yok etmek üzerine çalışmalar yapar fakat başarısız olur bir gün tatile dönüşü laboratuarına geldiğinde içinde farklı renkli çeşitlerde bakterilerin bulunduğu petri kabını açık unuttuğunu fark eder. Açık unutulan kap küf mantarı ile dolmuştur. Petri kabını temizlemeye hazırlanan Fleming küf mantarının küf mantarının kenarında bulunan jel kıvamındaki yapıda her hangi bir çeşit bakteri topluluğu bulunmadığını fark eder. Oysaki kabın diğer kısmında bol miktarda bakteri vardır.Fleming bakterileri yok eden bu yapının Penicilium Notatum adı verilen lüf mantarı oldupu düşünür .Bu mantarların kenarlarında yer alan jöle kıvamındaki sulu kısmına ise penisilin adını verir.Fleming penisilini küf mantarlarından ayırmayı başaramaz. Bunun için İngiliz bilim insanları Howard Florey ve Ernst Chaib 1939 yılında penisilini laboratuvar ortamında saflaştırır.1940 yılında farelerle yaptıkları deneyde penisilin ilacının enfeksiyon kapmış fareleri iyileştirdiği sonucuna ulaşır.1941 yılından ilaç ilk defa bir insan üzerinde kullanılır.Fakat penisilinin yaygınlaşması 2. Dünya savaşına denk gelir Fleming, Florey ve Chaib 1945 yılında Nobel ödülüne layık görüldüler.

Vücudumuz enfeksiyon kaptığında akyuvar üreterek bakterileri yok eder. Ancak vücudumuza baş edemeyeceği derecede bakteri girer. Bu noktada vücudumuza yardımcı kuvvet olarak antibiyotikler alırız. Bu antibiyotiklerden bir tanesi de penisilindir. Penisilinin içinde beta lactam halkası adı verilen yapı bulunur. Penisilinin bakterinin hücre duvarına saldırarak hücre duvarını deler. Ancak bakteri yaşamını devam ettirmek için hücre duvarını onarır.Bu bakterinin savunma mekanizmasıdır. Bakteri penisilindeki beta lactam halkasını sindirecek enzimler üretir. Bakteri enzimlerinin penisilinde bulunan beta kactan ghalkası sindirmemesi için ilaca bakteri enzimlerinin çalışması önleyecek yıkıcı maddeler eklenir ve bakterilerin ölmesi sağlanır. Penisilin ilacı frengi bademcik iltihabı zatürre ateşli romatizma çıban faranjit ve difteri gibi hastalıklara neden bakterin yok edilmesinde kullanılır.

Zeynep yanan ateşin üstüne tencereyi koydu ve üzerine su ilave etti. Elinde bulunan cam kabları kaynayan suyun içine attı ve hepsini streilize etti. Bir kaç hafta önce pazardan aldığını ekmek artık yeterince küflenmişti. Her gün değişimlerini takip ediyordu. Küfün en çok mavi ve yeşil aşamaya geçtiğinde kullanışlı olduğunu biliyordu. Elindeki küflü ekmekleri sıcak su ile karıştırdı. Artık doğal bir penisilin elde etmişdi. Elde ettiği penisilini Ümit' e götürdü.

Zeynep: Al sana ne getirdim.

Ümit: Ne bu konservede çay mı?

Zeynep: Penisilin

Ümit: Şaka yapıyorsun

Zeynep: Hayır ciddiyim şimdilik ilk çalışmam bunu doğum yapan kadına götüreceğim yoksa kadın sıkıntı. Ameliyat esnasında mikrop kapmış olabilir.

Ümit: Haklısın

Zeynep doğum yapan kadının evini gitti. Kadının hala yattığını ve Bebeğin beşikte olduğunu gördü onu kucağına alıp sevdi. Kadına getirdiği penisilini verdi. Bundan sabah akşam bir bardak içmesini söyledi. Kadında Zeynep' e teşekkür etti. Zeynep oradan ayrıldı.

Zeynep yaptığı karışımın etkili olacağını bilse de daha fazla penisiline ihtiyacı vardı. Kurduğu laboratuvar ortamında daha iyisini yapmaya çalıştı.

Zeynep fırına gitti ve satamadıkları ekmekleri kendisine satmalarını istedi fırıncıda bu duruma sevindi. Zeynep 3/1 fiyatına ekmek aldı. Aldığı ekmeklerden küf üretmeyi düşündü.