TÀI LIỆU NGHỊ LUẬN VĂN HỌC 9

Kiến thức cơ bản: CHỊ EM THÚY KIỀU - Nguyễn Du

I. TÌM HIỂU CHUNG

1. Thể loại: Truyện thơ Nôm.

2. Vị trí đoạn trích: Phần 1 (Gặp gỡ và đính ước).

3. Nội dung chính: Đoạn trích miêu tả, ca ngợi vẻ đẹp và tài năng của chị em Thúy Kiều. Thể hiện cảm hứng nhân đạo của Nguyễn Du.

4. Giá trị nghệ thuật: Miêu tả nhân vật chính diện theo bút pháp ước lệ trong văn thơ cổ, dùng hình tượng thiên nhiên đẹp như: trăng, hoa, ngọc, tuyết,... để nói về vẻ đẹp con người. Miêu tả nhân vật phản diện bằng nét bút hiện thực, khắc họa tính cách diện mạo, cử chỉ.

5. Chủ đề:

- Nói về người phụ nữ trong xã hội phong kiến.

- Nghệ thuật tả người bậc thầy của Nguyễn Du.

II. PHÂN TÍCH

1. Mở bài:

"Thân em vừa trắng lại vừa tron
Bảy nổi ba chìm với nước non
Rắn nát mặt dầu tay kẻ nặn
Mà em vẫn giữ tấm lòng son"
(Bánh trôi nước - Hồ Xuân Hương)

- Hình ảnh người phụ nữ từ lâu đã đi vào thi ca nhạc họa, nuôi một nguồn cảm hứng bất tật, dồi dào. Chúng ta có thể kể đến một số tác phẩm như "Truyền kì mạn lục" của Nguyễn Dữ, "Chinh phụ ngâm khúc" của Đặng Trần Côn,...

- Còn Nguyễn Du cũng góp vào trang cho chủ đề ấy bằng tác phẩm "Truyện Kiều". Ông đã khai thác đề tài bất hạnh của người phụ nữ đương thời những vẫn đặc biệt chú trọng miêu tả khắc họa vẻ đẹp chân dung, nhan sắc, tài năng con người nhân vật.

- Điều này đã được thể hiện rất rõ qua đoạn trích "Chị em Thúy Kiều".

2. Thân bài:

a. Giới thiệu chung về tác giả và tác phẩm:

- Đoạn trích "Chị em Thúy Kiều" nằm trong phần mở đầu của tác phẩm - phần 1: Gặp gỡ và đính ước. Trong đoạn trích này, Nguyễn Du đã tập trung giới thiệu tài sắc của Thúy Vân và Thúy Kiều.

- Nguyễn Du đã miêu tả nhân vật chính diện theo bút pháp ước lệ trong văn thơ cổ, dùng hình tượng thiên nhiên đẹp như: trăng, hoa, ngọc, tuyết,... để nói về vẻ đẹp con người. Miêu tả nhân vật phản diện bằng bút pháp tả thực, khắc họa tính cách, diện mạo cũng như cử chỉ của từng nhân vật.

b. Phân tích và chứng minh:

Luận điểm 1: Giới thiệu chung về hai chị em Thúy Kiều.

- Ngay từ mở đầu đoạn trích, hình ảnh hai chị em Thúy Kiều đã được tác giả giới thiệu là "kẻ tám lạng, người nửa cân".

"Đầu lòng hai ả tố nga,
Thúy Kiều là chị em là Thúy Vân.
Mai cốt cách tuyết tinh thần,
Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười."

- Hai cô gái Thúy Kiều - Thúy Vân xinh đẹp đến độ đã được Nguyễn Du miêu tả bằng hai từ "tố nga". Người con gái đẹp ấy được khắc họa lên như vầng trăng sáng mát dịu.