GARDEN OF MEMORY

CHAPTER 20

Nagsimula nang mag-alab ang pag-asa sa puso ni Rose. Kung tunay si Khalil, kung tunay ang kanilang pagmamahal, dapat mayroong bakas, isang lugar, isang bagay na magpapatunay na hindi lang isang panaginip ang lahat.

Kaya't nagsimula siyang maglakad, naghahanap ng mga lugar na nakita niya sa kanyang panaginip. Ang malaking gusali na nagniningning sa dilim, ang parang ng mga bulaklak na kumikinang sa gabi, ang daan patungo sa kanilang mundo-lahat ito ay nasa kanyang alaala, malinaw na parang kahapon lang nangyari.

Ang una niyang pinuntahan ay ang gusali. Naglakad siya sa mga lansangan, nagtatanong sa mga tao, naghahanap ng anumang palatandaan. Pero wala. Walang gusali, walang bakas, walang kahit anong nagpapahiwatig na nag-e-exist ito.

Sumunod naman ang parang ng mga bulaklak. Naglakad siya sa mga parke, naglakad sa mga kagubatan, naghahanap ng mga bulaklak na nagniningning sa gabi. Pero wala rin. Wala siyang nakitang kahit anong kakaiba, kahit anong nakakapagpapaalala sa kanyang panaginip.

Patuloy siyang naglakad, naghahanap ng anumang lugar na pamilyar, anumang bagay na magbibigay sa kanya ng pag-asa. Pero lahat ng mga lugar na iyon, lahat ng mga bagay na iyon, ay tila umiiral lang sa kanyang panaginip.

Ang bawat nabigo na paghahanap ay nagpapalala ng kanyang kawalan ng pag-asa. Parang unti-unting naglalaho ang kanyang pag-asa, nagiging abo sa ilalim ng kanyang mga paa.

Ang bawat pag-asa ay nagiging isang bagong pagkabigo. Ang bawat pag-asa ay nagiging isang bagong pagkabigo. Ang bawat pag-asa ay nagiging isang bagong pagkabigo.

Napagtanto niya na ang mundo na kanyang kilala ay hindi rin ang mundo ni Khalil. Ang kanilang pagmamahal, ang kanilang pangako, ang kanilang mundo-lahat ng ito ay tila isang panaginip, isang bagay na hindi maaaring mangyari sa realidad.

Pero ayaw niyang sumuko. Hindi niya kayang sumuko. Ang pagmamahal na naramdaman niya, ang pagmamahal na kanyang naramdaman, ay masyadong tunay para balewalain.

Kaya't patuloy siyang maghahanap. Maghahanap siya sa kanyang mga panaginip, maghahanap siya sa mundo, maghahanap siya hanggang sa makita niya si Khalil, hanggang sa magkita silang muli.

Dahil kung tunay ang kanilang pagmamahal, kung tunay ang kanilang pangako sa isa't isa, walang anumang hangganan, walang anumang distansya, walang anumang katotohanan ang makakapaghiwalay sa kanila. Magkikita sila, sa wakas, sa mundo ng mga panaginip, o sa mundo ng katotohanan. Magkikita sila, at ang kanilang pagmamahal ay magiging totoo, magpakailanman.

Ang bawat nabigo na paghahanap ay nagpapalala ng kanyang kawalan ng pag-asa. Parang unti-unting naglalaho ang kanyang pag-asa, nagiging abo sa ilalim ng kanyang mga paa.

Pero ayaw niyang sumuko. Hindi niya kayang sumuko. Ang pagmamahal na naramdaman niya, ang pagmamahal na kanyang naramdaman, ay masyadong tunay para balewalain.

Isang araw, habang naglalakad siya sa isang parke, nakita niya ang isang matandang babae na nakaupo sa isang bench. Ang babae ay nakatingin sa mga bulaklak, ang mukha niya ay puno ng lungkot.

Lumapit si Rose sa babae at nagtanong, "Anong nangyayari po?"

Tumingin sa kanya ang babae, ang mga mata niya ay puno ng luha. "Nawala ang aking asawa," sabi niya. "Mahigit isang taon na siyang wala, at hindi ko pa rin siya makalimutan."

Naawa si Rose sa babae. Alam niya ang sakit ng pagkawala, ang sakit ng pagmamahal na hindi na maibabalik.

"Alam mo po ba kung saan siya pumunta?" tanong ni Rose.

Umiling ang babae. "Wala akong alam. Pero alam ko na narito pa rin siya, sa aking puso, sa aking mga alaala."

Napapaisip si Rose sa sinabi ng babae. Kung tunay ang pagmamahal, kung tunay ang pagmamahal, hindi ba't narito pa rin siya, sa ating mga puso, sa ating mga alaala?

Nagpasalamat si Rose sa babae at nagpaalam. Pero ang mga salita ng babae ay nanatili sa kanyang isipan. Parang isang bagong pag-asa, isang bagong landas na dapat niyang tahakin.

Hindi na siya naghahanap ng mga lugar na nakita niya sa kanyang panaginip. Sa halip, nagsimula siyang mag-focus sa kanyang mga alaala, sa mga pakiramdam na kanyang naramdaman.

Nagsimula siyang mag-isip tungkol sa mga bagay na sinabi ni Khalil, ang mga bagay na kanyang ipinakita sa kanya. Nagsimula siyang mag-isip tungkol sa mga aral na kanyang natutunan, ang mga pagbabago na kanyang naranasan.

At habang ginagawa niya ito, parang unti-unting nagbabalik sa kanya ang pag-asa. Parang nagsisimula siyang maunawaan na ang pagmamahal ni Khalil ay hindi isang panaginip, hindi isang bagay na hindi maaaring mangyari sa realidad.

Ang pagmamahal ni Khalil ay isang bahagi na niya, isang bahagi ng kanyang puso, isang bahagi ng kanyang pagkatao. At kahit na wala na siya sa kanyang mundo, narito pa rin siya, sa kanyang puso, sa kanyang mga alaala.

At habang naghihintay siya, magsisimula siyang mabuhay muli. Mabuhay para sa kanilang pagmamahal, para sa pangako na ginawa nila sa isa't isa, sa mundo ng mga panaginip o sa mundo ng katotohanan. Mabuhay para sa araw na magkikita ulit sila, at ang kanilang pagmamahal ay magiging totoo, sa wakas.

Naglakad si Rose pauwi, ang paa niya ay parang mga lead na mabigat sa bawat hakbang. Ang bawat patak ng ulan na tumatama sa kanyang mukha ay parang dagdag na sakit sa kanyang puso. Hindi niya napatunayan. Walang bakas, walang palatandaan, walang kahit anong nagpapatunay na totoo ang mundo ni Khalil.

Nakarating siya sa isang malaking kalsada, halos walang tao dahil sa malakas na ulan. Doon, sa gitna ng daan, na parang hinuhuli ng kanyang mga paa, huminto siya. Ang mga ilaw ng mga sasakyan ay nagsisilbing mga parol sa kanyang kalungkutan.

Humahagulgol siya sa gitna ng daan, ang kanyang mga hikbi ay nangingibabaw sa ingay ng ulan. Walang nakakarinig sa kanya, walang nakakakita sa kanya, maliban sa mga ilaw ng mga sasakyan na tumatawid sa kalsada.

"Khalil!" sigaw niya, ang boses niya ay halos hindi marinig sa ingay ng ulan. "Nasaan ka? Bakit mo ako iniwan?"

Ang ulan ay parang tumatama sa kanyang puso, bawat patak ay sumasakit, bawat patak ay nagpapaalala sa kanya ng kanyang kalungkutan.

"Mahal kita, Khalil," bulong niya, ang mga salita ay halos hindi marinig sa gitna ng ingay ng ulan. "Mahal kita, mahal kita, mahal kita."

Ang kanyang mga salita ay nawawala sa hangin, parang mga patak ng ulan na bumabagsak sa lupa. Pero sa kanyang puso, alam niya na naririnig ni Khalil ang kanyang mga salita, nararamdaman niya ang kanyang pagmamahal.

Kahit na wala siya sa kanyang mundo, alam niyang naririnig ni Khalil ang kanyang mga salita, nararamdaman niya ang kanyang pagmamahal.

Tumayo siya at nagpatuloy sa paglalakad, ang kanyang mga paa ay parang mga lead na mabigat sa bawat hakbang. Pero sa kanyang puso, alam niyang hindi siya nag-iisa. Naririnig siya ni Khalil, nararamdaman niya ang kanyang pagmamahal.