Bất Tiếu Phù Đồ

Q.1 - Chương 12: Tài sỹ luận hội (3)

"Không biết Phù Đồ tiên sinh thấy thế nào?”

Tiếng nói của một nam tử cắt ngang trầm tư của Mặc Phi, nàng khẽ ngẩng đầu, chỉ thấy mọi người đều nhìn lại phía nàng, mà cái nam tử thấp bé đứng ở giữa kia hiển nhiên chính là người vừa mới mở miệng.

Không xong, bọn họ nói đến đâu rồi? Vừa mới ngẩn ra một hồi, xem ra chủ đề thảo luận đã thay đổi.

Khẽ hít một hơi, vẻ mặt Mặc Phi bình tĩnh nói: “Phù Đồ học thức nông cạn, thấy chư vị tiên sinh kiến giải độc đáo, ta tự nhận không bằng.”

Nam tử thấp bé cười vài tiếng: “Phù Đồ tiên sinh quá khiêm tốn, mặc dù vừa rồi tiên sinh chưa nói lời nào nhưng tại hạ cũng không dám khinh thường. Tại hạ nông cạn, quốc gia lấy người dân làm gốc, người dân lại lấy nông nghiệp làm gốc, người xưa tôn sùng sức lực, dựa vào đó mà phát triển, khi lấy đồng áng làm vui thì áo cơm đủ đầy, nông hưng thì quốc phú mà dân an*. Trong khi đó thương nhân, lớn thì tích trữ tiền bạc, nhỏ thì tụ tập buôn bán, ngoài ra còn cấu kết với vương hầu quý tộc, thăm viếng quan lại thế gia, chia chác lợi nhuận, khiến nông phu đói khổ. Những thương nhân này vì vậy mà thôn tính nông phu, nông phu cũng vì thế mà chịu cảnh trôi giạt. Cho nên luật pháp bây giờ nên khinh rẻ thương nhân, tôn kính nông phu. Không biết Phù Đồ tiên sinh có tán thành hay không?”

* Nông hưng thì quốc phú mà dân an: nền nông nghiệp hưng thịnh thì dân giàu nước mạnh.

Hóa ra đã bắt đầu thảo luận đề tài “Nông thương” rồi. Nhưng mà quan niệm của người này là trọng nông khinh thương? Mặc dù không đồng ý nhưng Phù Đồ cũng không định phản bác, đang lúc nàng chuẩn bị nói qua loa vài câu, một nam tử khác đã tranh trước một bước, nói: “Hiền thánh răn dạy không chỉ nói một lời, quốc phú cũng không chỉ đi một đường. Không nên vì trước kia nông nghiệp là gốc rễ mà trọng nông khinh thương. Nhìn chung trong các nước, thương nhân xuất hiện khắp nơi, hầu hết những nơi giàu có thịnh vượng thì đều có họp chợ thông thương, thương nhân truy cầu lợi nhuận, có thể tích lũy vạn kim, làm giàu cho quốc gia. Vì vậy không thể thực hiện kìm chế thương nghiệp được.”

“Các hạ là?” Nam tử thấp bé nhìn chằm chằm người kia hỏi.

“Tại hạ là An Từ của Liên gia Tiệm Hề, bái kiến Triệu Hàm huynh.”

Nam tử thấp bé được xưng là “Triệu Hàm” cười lạnh: “Hóa ra là người của Liên gia, khó trách lại tôn sùng thương nhân như vậy? Hưng thịnh của thương nghiệp, kỳ thực khởi nguồn từ sự ham muốn của người dân. Nếu như năm đó dân chúng quý trọng giản dị, an ổn ít cầu thời, những bản lĩnh của thương nhân căn bản không chỗ phát huy. Thế nhưng lòng người không chất phác, thương nhân cứ thế mà trục lợi, không tự nuôi trồng mà cuộc sống giàu sang, xa hoa lãng phí, mua rẻ bán đắt, phẩm hạnh thấp kém, chỉ biết tìm lợi cho bản thân. Nếu cứ như thế mãi, quốc gia tất giàu, thế nhưng chắc chắn sẽ làm tổn hại đến nền tảng lập quốc.”

Vị nam tử tên “An Từ” kia nhất thời nghẹn lời.

Mặc Phi cũng thừa nhận, thương nhân ở thời đại này có thế lực lớn, rất nhiều thế gia đều lấy thương mà lập nghiệp, bọn họ kết giao quyền quý, vơ vét của cải, phú khả địch quốc, thậm chí còn có thể ảnh hưởng đến triều chính, nơi này cũng không có quy định đã làm quan thì không thể buôn bán, rất nhiều nhà quyền quý đồng thời cũng là một thương nhân.