Ülkücü Gençlik

Mustafa Kemal Atatürk

                           HAYATI

Mustafa Kemal Atatürk, 1881( Rumi 1296) yılında Selanik?te Koca Kasım Paşa Mahallesi?nde bugün müze olarak kullanılan evde doğdu. Babası o sırada kereste ticareti yapan Ali Rıza Efendi, annesi Zübeyde Hanım'dır. Baba tarafından dedesi, Kızıl Hafız Ahmet Efendi; anne tarafından dedesi ise, Sofu-zâde (Sofi-zâde) Feyzullah Efendi'dir.

Mustafa Kemal?in hem baba, hem de anne tarafından soyu Rumeli'nin fethinden sonra buraların Türkleştirilmesi için Anadolu'dan göçürülerek iskân edilen "Yörük" (Yürük) veya "Türkmenler"den gelmektedir.

Mustafa Kemal Atatürk'ün baba soyu, Karaman'dan gelerek Manastır Vilâyeti'nin Debre-i Balâ Sancağı'na bağlı Kocacık'a yerleşmişlerdir. Kocacık, bugünkü Makedonya Cumhuriyeti'nde Arnavutluk sınırına yakın olan Debre şehrine bağlı bir nahiyedir. Aile sonradan (muhtemelen 1830'larda) Selanik?e göç etmiş; Ali Rıza Efendi de muhtemelen 1839'da Selanik?te dünyaya gelmiştir. Dedesi Ahmet ve dedesinin kardeşi Hafız Mehmet Emin'in taşıdığı "Kızıl" lâkabı ve yerleştikleri nahiyenin adı olan "Kocacık"ın da gösterdiği üzere, Mustafa Kemal?in baba tarafından soyu Anadolu'nun da Türkleşmesinde önemli roller oynayan "Kızıl-Oğuz" yahut "Kocacık Yörükleri, Türkmenleri"nden gelmektedir.

Mustafa Kemal?in anne soyu ise Anadolu?dan gelerek Rumeli?ye iskân edilen Yörük veya Türkmenlere dayanmaktadır. Anne tarafından dedesi, Vodina Sancağı?na bağlı ?Sarıgöl? de denilen ?Kayalar? dan göçerek Selânik yakınlarında ki Lankaza?ya yerleşen Sofu-zâde Feyzullah Ağa?dır. Yerleştikleri Sarıgöl bölgesi, Sofular lâkabı ve ailedeki hatıralarında gösterdiği gibi Atatürk?ün anne soyu Konya Karaman?dan Rumeli?ye gelen ve bundan dolayı da ?Konyarlar?  şeklinde Rumeli?deki diğer yörük gruplardan farklı olarak bu adla anılan yörüklerden gelmektedir.

1857?de Lankaza?da doğan Zübeyde Hanım ile 1839 doğumlu Ali Rıza Efendi 1870 veya 1871 yılında evlendiler. Bu evlilikten altı çocukları olmuştur: Fatma (1871/72?1875), Ahmet (1874?1883), Ömer (1875?1883), Mustafa (Kemâl Atatürk) (1881?1938), Makbule (Boysan, Atadan) (1885?1956) ve Naciye (1889?1901). Bu çocuklardan Fatma dört, Ahmet Dokuz, Ömer sekiz yaşlarında o senelerde Rumeli'yi kasıp kavuran salgın kuşpalazı (difteri) hastalığından öldüler En küçükleri Naciye, Mustafa Kemal Harp Okulu'nu bitirdiği sene, oniki yaşında hayata gözlerini kapadı. Ailede çocuklardan en uzun yaşayan Makbule Hanım olmuştur. Babası Ali Rıza Efendi'nin hastalanarak 28 Kasım 1893 tarihinde vefat etmesi üzerine 12 yaşında yetim kalan Mustafa Kemal ve iki küçük kardeşin (Makbule ve Naciye) büyütülmesi ve yetiştirilmesi görevi, büyük Türk kadını Zübeyde Hanım'a düşmüştür.

Ali Rıza Efendi ve Zübeyde Hanım, Fatma Ömer ve Ahmet isimli çocuklarından sonra doğan çocuklarına Mustafa adını vermişlerdir. Kemal adı ise âdeta onun kişiliğini yansıtan bir isim olarak öğretmeni tarafından kendisine verilmiştir. 1934 yılında çıkarılan 2525 sayılı kanunla her Türk?ün bir soyadı taşıması mecbur hale getirilmiştir. Bu bağlamda Mustafa Kemal?e Selçuklu devri Türk devletlerinde yaygın olarak kullanılan bir unvan olan ? Atabey?  den feyiz alınarak ?Atatürk? soyadı verilmiştir.

Öğrenim Hayatı

Mustafa Kemal, yedi yaşına girdiğinde ailesi onu okula yollamaya karar verir. Ancak Ali Rıza Efendi ile Anne Zübeyde Hanım çocukları Mustafa?yı hangi okula yollayacakları konusunda hem fikir değillerdi. Zübeyde Hanım Oğlunun Mahalle Mektebi?ne gitmesini isterken Baba Ali Rıza Efendi Mustafa?yı Şemsi Efendi Mektebi?ne yollamak ister. Sonuçta Mustafa Kemal, 1887 yılında başladığı ilköğrenimine annesinin arzusuna uyarak Mahalle Mektebi?nde başlar. Fakat çok geçmeden babasının isteği doğrultusunda Selanik?te çağdaş eğitim yapan Şemsi Efendi Mektebi?ne geçer ve ilköğrenimini burada bitirir. Şemsi Efendi, yeni öğrencisinin yeteneklerini ve zekâsını takdir ettiğinden, küçük Mustafa?nın kendi okulunda bulunmasından gayet memnun kalmıştır.