Yết Kiêu và chuyện tình cảm động của nàng công chúa nước Nguyên
(Mối tình si của nàng công chúa, cảm động cả đất trời)
***
Yết Kiêu (1242-1301) tên thật là Phạm Hữu Thế, sinh tại làng Hạ Bì, huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương (nay thuộc xã Yết Kiêu, huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương). Yết Kiêu sinh ra trong một gia đình nghèo, cha mất sớm. Từ nhỏ, ông đã phải lăn lộn trên sông nước để kiếm sống và nuôi mẹ. Ông là gia nô trung thành và cận vệ đắc lực của Trần Hưng Đạo.
Trong hai cuộc kháng chiến chống quân Mông - Nguyên nhiệm vụ của Yết Kiêu là tìm cách đục thuyền của giặc trong đêm. Khi màn đêm buông xuống, Yết Kiêu tìm cách lặn sâu, bám sát rồi nhẹ nhàng đục thủng thuyền giặc với nhiều lỗ đục mỗi thuyền. Đục xong lỗ nào, ông lại dùng giẻ đã cuộn tròn nút chặt lỗ và nối buộc lại với nhau bằng một sợi dây, chờ gần sáng rút dây, đánh đắm thuyền. Hoàn thành nhiệm vụ, ông lại nhẹ nhàng bơi về địa điểm an toàn. Mỗi đêm, ông đã tiêu diệt hàng chục thuyền giặc bằng cách này, khiến quân địch rất hoang mang, lo sợ...Những chiến công của Yết Kiêu đã góp phần to lớn vào thắng lợi chung của vua tôi nhà Trần. Khi bình xét chiến công, vua quan nhà Trần đã phong tặng Yết Kiêu danh hiệu: Trần triều đệ nhất đô soái thuỷ quân.
Quân Mông - Nguyên sang đánh Đại Việt 3 lần vào các năm: 1258, 1285, 1288 tuy thất bại thảm hại, nhưng thế nhà Nguyên vẫn rất mạnh. Nếu cứ tranh chiến mãi thì sự thắng bại chưa biết như thế nào, mà muôn dân lại phải lầm than, khổ sở. Vì những lẽ ấy, tháng 10 năm mậu tý 1288 vua Nhân Tông sai Bảng nhãn Lê Đỗ đi sứ sang cống Nguyên triều, mong nối lại hoà khí với nước mạnh hơn mình mà mang lại hoà bình cho nhân dân đất Việt. Yết Kiêu vốn là võ tướng thuỷ quân được cử làm tướng hộ vệ Lê Đỗ cùng đi sứ.
Biết Yết Kiêu là tướng giỏi thủy chiến, vua Nguyên muốn chiêu dụ ông về dưới trướng nên sai người lén đem vàng bạc và hứa phong chức cao nhưng ông một mực từ chối. Một viên quan tâu vua nên dùng kế mỹ nhân bởi “xưa nay chưa ai có thể qua ải mỹ nhân”. Vua Nguyên nghe cũng hợp lí nhưng biết chọn ai xứng đáng? Chọn người đẹp trong dân thì không xứng đáng, con các quan thì không ai chịu đem gả cho sứ thần Đại Việt, vua Nguyên đành đem công chúa út thực hiện kế mỹ nhân.
Theo truyền thuyết kể lại, công chúa nhà Nguyên thuộc dạng sắc nước nghiêng thành, lại đàn hát hay, đoan trang lễ phép nên được vua rất cưng chiều. Khi nghe cha nói sẽ gả cho một viên tỳ tướng Nam triều và giao nhiệm vụ cho nàng là “phải giữ bằng được ông ấy ở lại đây”, nàng có ý không bằng lòng nhưng cũng không dám cãi đành vâng lời cha.
Lần đầu tiên gặp Yết Kiêu, công chúa thấy ông là một dũng tướng, râu hùm, hàm én, đôi tay lực lưỡng, giọng nói sang sảng vang xa. Đặc biệt khi trò chuyện với ông, nàng cảm nhận ông là một người rất dễ gần nên đem lòng yêu mến. Hàng ngày nàng đều tìm cớ để được vào gặp ông, khi thì mang đặc sản của phương Bắc mời ông thưởng thức, khi thì mời ông đi ngắm đất kinh kỳ.
Rồi tình yêu của công chúa với Yết Kiêu đến lúc nào cũng không biết nữa, chỉ biết rằng lúc nào nàng cũng nhớ đến Yết Kiêu. Thấy hai người thường đi chơi, trò chuyện với nhau vua Nguyên mừng lắm vì kế hoạch của ông xem như thành công một nửa. Tuy nhiên, Yết Kiêu chỉ coi công chúa là bạn, với ông nhiệm vụ mà vua Trần giao phó mới là quan trọng nhất, lúc nào ông cũng đặt chữ “Trung” lên hàng đầu.
