Będę tu opisywać kobiety, które na różne sposoby poświęciły się walce o wolność, równość i lepszy świat. Znajdą się tu zarówno postaci znane, jak i bardziej zapomniane, a także te budzące kontrowersje.
Maria Aleksandrowna Spiridonowa była przywódczynią partii lewicowych eserowców i aktywną uczestniczką rewolucji październikowej. Nie uznawała kompromisów i szybko wystąpiła również przeciwko popieranym wcześniej przez siebie bolszewikom, ale nie ulega wątpliwości, że należała do najbardziej wpływowych politycznie kobiet w swoich czasach.
Była córką carskiego urzędnika z Tambowa. Już w młodości przyłączyła się do partii eserowców (socjalistów-rewolucjonistów, którzy dążyli do obalenia caratu, ale w przeciwieństwie do komunistów opierali się na klasie chłopskiej, a nie robotniczej). Należała do eserowskiej organizacji bojowej, w ramach której wzięła czynny udział w rewolucji 1905 roku.
W 1906 zastrzeliła Łużenowskiego, radcę gubernatora Tambowa, który szczególnie mocno przyczynił się do krwawego tłumienia rewolucji. Została zatrzymana przez żandarmów i wyjątkowo okrutnie zbita. Przez kilka tygodni przesłuchiwano ją i torturowano, ale w zeznaniach nieustępliwie broniła swoich idei. W oczach opinii publicznej zdruzgotanej falą porewolucyjnych represji stała się symbolem cierpienia za lud. Pod wpływem tych nastrojów, car został zmuszony do zmiany wydanego przez sąd wyroku śmierci na dożywotnią katorgę.
Ups! Ten obraz nie jest zgodny z naszymi wytycznymi. Aby kontynuować, spróbuj go usunąć lub użyć innego.
W drodze na Syberię zatrzymujący się na stacjach pociąg Spiridonowej był witany przez przychylnych ludzi, którzy dawali jej kwiaty, jedzenie i wspierali słowami poparcia. Na katordze poznała inne więźniarki polityczne, zawierając znajomości, które przyczyniły się do jej późniejszych wpływów. Wyszła na wolność dopiero po zwycięstwie rewolucji lutowej. Łącznie przez ponad połowę swojego życia była na różne sposoby pozbawiona wolności.
Po powrocie została jedną z liderów lewicowej frakcji eserowców i rzuciła się w wir pracy politycznej. W publicznych wystąpieniach nawoływała do zakończenia wojny, przekazania ziemi chłopom, a władzy - radom. Brała udział w wydawaniu aż trzech gazet: "Ziemlia i wolia", "Nasz put'" i "Znamia truda", będąc w nich zaangażowana w różnym stopniu. W tym czasie nawiązała współpracę z bolszewikami.
Ups! Ten obraz nie jest zgodny z naszymi wytycznymi. Aby kontynuować, spróbuj go usunąć lub użyć innego.
Po rewolucji październikowej pełniła szereg funkcji, m.in brała udział w zjeździe delegatów chłopskich i należała do Komitetu Rewolucyjnej Obrony Piotrogrodu. Jednak jej poparcie dla bolszewików systematycznie malało. Złościło ją, że rząd radziecki nie realizuje postulatów jej partii, a także oskarżała go o zbyt bezwzględną walkę z przeciwnikami politycznymi. Ostatecznie popchnęła eserowców do antybolszewickiego powstania, licząc na trzecią rewolucję i przejęcie władzy.
Powstanie przegrało, a Maria Spiridonowa po raz kolejny znalazła się w areszcie. Pomimo poważnych zarzutów, ze względu na wcześniejsze zasługi zmniejszono jej karę, zmieniając wyrok więzienia na przymusowe odizolowanie od działalności politycznej. Wielokrotnie uciekała i była łapana, ale dopiero w czasie czystek stalinowskich dostała wysoki wyrok: 25 lat więzienia. Ostatecznie odsiedziała tylko 4 - w 1941 roku została rozstrzelana.
