Background and Introduction

8 0 0
                                    

Started May 27, 2023

Lesson 1

Mao kini ang sulat ni Pablo ngadto sa taga- Corinto diin iyang gisulat ni sa kapin o kulang sa 55 AD panahon nga tua siya sa Efeso sa iyang ikatulong panaw (Buhat 19). Nakabalo ta pinaagi sa libro sa Buhat nga nagsugod ang buluhaton sa Corinto sa iyang ikaduhang missionaryong panaw ni Pablo (lantawa ang Buhat 18). Kung gusto ta nga masabtan ang background sa Corinto ug giunsa pagsugod ang buluhaton didto, mahimo nga inyong basahon ang Buhat 18.

Nakahinumdom mo sa dihang ang Dios nakigsulti ni Pablo pinaagi sa usa ka panan-awon ug miingon nga "Ayaw kahadlok! Padayon sa pagwali kay ako naguban kanimo kay daghan sa mga taga-dinhi ang nagtuo kanako" (Buhat 18:9). Kabalo ta nga si Pablo usa ka alagad sa Dios nga hugot kaayo ang pagtuo, apan sa dihang tua siya sa Corinto, bisan aduna nay mga tao nga miuto sa Dios apan gibati gihapon siya ug kahadlok. Apan, ang Dios naghatag niya ug pagdasig nga "anaa siya nag-uban kaniya". Ug tungod sa kinabuhi ni Pablo uban usab ni Priscila ug Aquila, si Silas ug Timoteo, si Titio Justo, Crispo lakip na iyang panimalay, si Apolos ug si Sostenes— kini silang mga tawhana gigamit sa Dios aron matukod ang simbahan sa Corinto.

Nahinumdom usab ko sa pagtukod aning simbahan sa Candugay, dili lang ako maoy gigamit sa Dios kundili daghan usab nga mga nangalagad sa Dios ang Iyang gigamit aron matukod kining maong buluhaton dinhi sa Candugay (dili dapat nakung angkonon ang himaya nga dili ako). Ug ang proseso usab aron matukod lang kining maong tigumanan dili usab lalim. Naay panahon nga nakasinati ug kagutom, mga paghulga, mga pagpangdaot ug uban pa. Kita mipadayon aron lang matukod ang mga simbahan.

Karon, ang Corinto usa ka sentro sa "trade" niadtong panahona tungod geographical location. Adunay dakung pantalan ang Corinto nga naa sa sentro sa siyudad. Ug tungod kay ang Corinto usa sa sentro sa trade niadtong panahona, adunay daghang trabaho ang na-create sa Corinto, ug tungod kay datu man ang maong lugar usa sa miusbong mao ang "prostitosyon". Gani aduna silay "dios2x" nga si Aphrodite nga nag symbolo sa gugma specifically sa pakighilawas diin ang mga kababaihan mo adto lang sa pantalan, ilabina sa mga langway, ug mo offer ug sex didto atubangan sa ilang dios2x nga si Aphrodite. Natukod ang maong temple in Aphrodite sa tuig 5th century BC. Seems nga makita nato nga kung asa gani ang mauswagon nga lugar (develop country), tua usab ang sexual immorality. Kabalo mo unsay sexual immorality? — ang pakighilawas sa dili nimu asawa o bana. Kabalo ta nga ang pulong asawa o bana nahitabo ni sa dihang kasado mo— kung di gani mo kasado tawag ana live in partner.  Busa ang pakighilawas sa dili nimu asawa o bana ang tawag ana, sexual immorality. Nakighilawas ka sa imong uyab, sexual immortality, nakighilawas ka sa dili nimu original nga asawa o bana, sexual immortality. What about sa isig kalalaki o isig kababaye? sexual immortality gihapon kana! Sa imong paryenti, imong igsoon, sexual immortality kana!

Ug tungod kay economically develop ang Corinto, tungod kay kwartahan ang mga tawo, usa sa rampant kaayo mao ang sexual immortality nga ilang gioffer ngadto sa ilang dios2x nga si Aphrodite. Busa mag-amping ta, nga sa atong pauswag, ilabina nga naa natay kwarta, dili matabonan ang kamatuoran tungod sa kwarta; magpabilin unta nga ang Dios mao kamatuoran.

Ang hinungdan nganong nagsulat si Pablo sa taga Corinto aron pagbuyag kanila sa ilang pagkabahinbahin. Adunay "namuo" (sa tagalog pa) nga pagkabahinbahin sa simbahan sa Corinto nga angay gayud e-correct ni Pablo aron dili mabungkag ang simbahan sa Corinto ug ilabina, aron motubo sila sa ilang espirituhanong bahin. Usa usab sa hinungdan mao ang pagbuyag sa sexual immorality nga nahitabo sa simbahan sa Corinto nga daw gipasagdan lang sa mga magtutuo sa Corinto. Usa usab sa rason niining maong sulata mao ang pag-address sa pipila ka mga doktrinal issue; pagkaon sa gihalad sa mga dios2x, paggamit sa hiyas sa Balaang Espiritu, communion, ug pagkabanhaw ni Hesus. Usa lang ni sa mga topics nga inyong maexpertar nga atong maagian nga mga pagtulon-an dinhi sa libro sa Unang Corinto. Nganong unang Corinto man? Tungod kay mao ni ang unang sulat ni Pablo sa Corinto— mao nga gitawag ug unang Corinto.

Unang CorintoWhere stories live. Discover now