Adım Adım Rusça

RUSÇA OKUNUŞ KURALLARI #1

Bu derste Rusça'nın okunuş kuralları üzerinde duracağız. Aslında Rusça okumak hiç zor değil, çünkü harfler genellikle yazıldığı gibi telafuz ediliyor. Fakat burada da dikkat edilecek birkaç nokta var. Bu, vurgu ve harflerin sözcük içinde okunuş kurallarıdır.

Vurgu

Vurgu, bir dilin doğru konuşulması açısından en önemli unsurlarından biridir. Rusça'da vurgular özellikle önemli; vurgu yapılmıyorsa ya da yanlış yerde yapılıyorsa sözcük anlaşılmayabilir. Rusça'daki harflerin okunuşu, sıkı sıkıya vurguya bağlı olan bir şey. Vurgu her zaman ünlü harflere düşer. Sözcükte tek hece varsa vurgu bu hecenin ünlüsüne düşer:

кот [kot] – kedi

Birden fazla heceli sözcüklerde tek hece vurgulu. Rusça'da vurgunun bir kuralı yok, sözcüğü vurgusuyla birlikte ezberlemek gerekiyor. Eğer vurgu konusunda şüphe ediyorsanız, Rusça sözlüğüne bakın. Bir heceden fazla içeren Rusça sözcüklerde vurgu, hecenin yukarısındaki işaretle gösterilir. Vurguyu güçlü bir şekilde yapmak lazım, ayrıca vurgulanan ünlü harf biraz da olsa uzuyor. Örneğin, 'Москва́' kelimesi iki heceli, vurgu ikinci heceye düşüyor:

Москва́ [Maskvá] – Moskova

Vurgulu hecelerle hiç problem olmayacak, çünkü vurgulu hecelerde bütün ünlüler Alfabe'deki gibi telafuz edilir. Tam tersi en problemli noktalar vurgusuz heceler. Vurgusuz hecelerdeki ünlüler zayıf telafuz edilir, çoğu zaman da telafuzları değişir.

Vurgusuz hecelerdeki ünlülerin okunuşları
O [o] ünlüsü, sözcükteki konumuna göre en çok değişikliğe uğrayan harf. Vurgulu hecede [о] olarak, vurgusuz hecede [а] olarak telafuz edilir.

О (vurgulu hece) = [о]: он [оn] – o (erkek hakında)
О (vurgusuz hece) = [а]: она́ [аnа́] – o (kadın hakında); Москва́ [Maskvа́] – Moskova
E [ye] ünlüsü vurgulu hecede [ye] olarak söylenir, önde gelen ünsüz harf ise daha yumuşak olur. Vurgusuz hecede 'Е' harfi [i] olarak telafuz edilir.

Е (vurgulu hece) = [ye]: нет [nyet]
Е (vurgusuz hece) = [i]: телефо́н [tilifón]
Я [ya] harfi, vurgulu hecede [ya] olarak, vurgusuz hecede ise [yi] olarak telafuz edilir.
Я (vurgulu hece) = [ya] пять [pyat']
Я (vurgusuz hece) = [yi] пятна́дцать [pyitnátsat']

Okuyalım

Vurgulu ve vurgusuz hecelerdeki ünlü harflerin okunuşlarına dikkat edin. Şimdi 1'den 10'a kadar sayıları Rusça olarak okuma zamanı:

1 – оди́н [adín]
2 – два [dva]
3 – три [tri]
4 – четы́ре [çitı́ri]
5 – пять [pyat']
6 – шесть [şest']
7 – семь [sem']
8 – во́семь [vósim']
9 – де́вять [dévit']
10– де́сять [désit']

Faydalı olması dileğiyle...