Kỹ Thuật Viết Genre Fiction.

【Chia sẻ trải nghiệm】Thực hành: Ngôi ba đa quan điểm

Xin chào,

Đã quá lâu rồi phải không? Từ khi tôi thực sự hoàn thành tác phẩm này và phát hành sách thì nội dung của nó đã được cố định, không chỉnh sửa, bổ sung gì thêm nên tôi cũng không cần thiết xuất hiện ở đây nữa. Hôm nay chỉ chia sẻ chuyện bên lề mà thôi.

Gần đây tôi có luyện tập một trong các ngôi kể sở đoản của mình: ngôi ba đa quan điểm (hay cũng gọi là ngôi ba nhiều người dẫn truyện).

Ngôi ba đa quan điểm là tập con của ngôi ba giới hạn. Trong khi ngôi ba giới hạn là sở trường của tôi thì ngôi ba đa quan điểm lại là sở đoản. Nói đến thì, quả thật bản thân tôi cũng không hiểu tại sao lại như vậy luôn.

Đối với các ngôi ba giới hạn điểm nhìn, tôi tự tin nói rằng, tôi kiểm soát tiếng nói và điểm nhìn rất tốt. Tiếng nói giữa các nhân vật cũng rõ ràng.

Việc lựa chọn người dẫn truyện tùy theo cảnh là yếu tố then chốt, tuy mang tính quyết định nhưng không phải là quá nan giải đối với một người nắm kỹ thuật viết.

Nhưng vấn đề lại phát sinh khi tôi đổi người dẫn truyện (A). Bộ não này cảm thấy khó khăn khi cần nhảy sang tiếng nói, thái độ, quan điểm của một người dẫn truyện khác.

Từ đó tôi nhận ra: nguyên nhân của vấn đề này là tính quen nhờn và chậm thích nghi.

Thế là tôi đã nghĩ ra một cách: Tôi mua một tác phẩm tiểu thuyết được viết bằng ngôi ba đa quan điểm và dịch nó sang tiếng Việt để thực hành.

Vì khi dịch mình cũng cần lựa chọn từ vựng và câu. Dĩ nhiên sẽ có khác với sự lựa chọn từ vựng và câu khi viết truyện tự sáng tác. Nhưng cũng vì lý do đó mà nó là một cách hay để khắc phục vấn đề:

Mình có sẵn khuôn khổ kỹ thuật do tác giả dựng sẵn để bám vào trong lúc lựa chọn từ vựng và cú pháp câu sao cho phù hợp với ngôi kể mà tác giả đang sử dụng. Như vậy mình sẽ không quá tự do, vừa đủ để có thể làm quen với việc lựa chọn từ vựng và cú pháp trong ngôi kể mà mình đang luyện tập, mà không bị chới với, mông lung, lạc lối vì dẫu thế nào cũng không thể dịch bay cả kỹ thuật của tác phẩm gốc được.

Những bạn biết ngoại ngữ có thể dùng cách này để để thực hành khi gặp vấn đề về kỹ thuật viết, đặc biệt là vấn đề về ngôi kể, tiếng nói.

Khi lựa chọn tác phẩm để dịch, tôi có một vài gợi ý để các bạn dễ/nhanh đạt được mục tiêu:

MỘT. Tác phẩm được chọn phải sử dụng kỹ thuật Genre Fiction (dĩ nhiên).

HAI. Tác phẩm được chọn mình chưa đọc qua, chưa bị chi phối bởi tiếng nói của một dịch giả nào. (Giải thích một chút là vì hầu hết các dịch giả không phải chuyên kỹ thuật viết nên ngôn ngữ của họ rất giỏi nhưng lại không giữ được kỹ thuật của tác giả và vô tình đưa tiếng nói của bản thân vào bản dịch)

BA. Tác phẩm được chọn không quá dài/hoành tráng/cao siêu. Vì, ví dụ như trường hợp của tôi mà ngồi dịch một tác phẩm như《Trò chơi Vương quyền》để rèn tính thích nghi thì không phải một lựa chọn hay.

BỐN. Tác phẩm được chọn có ngôn ngữ nguồn và ngôn ngữ đích đều nằm trong khả năng của mình. Vì, ngược lại với số HAI, kỹ thuật giỏi nhưng ngôn ngữ không đủ thì một bản dịch sai cũng chẳng có ý nghĩa gì.

Tác phẩm《Akatsuki Bí truyền: Ác hoa nở rộ》
(暁秘伝 咲き乱れる悪の華//Akatsuki Hiden: Sakimidareru Aku no Hana)
Của thầy Masashi Kishimoto & thầy Shin Towada. Xuất bản tại Nhật Bản: 3/7/2015

Tôi là độc giả của Naruto hơn 20 năm rồi. Nên tác phẩm này còn đáp ứng được yếu tố thứ NĂM: tác phẩm yêu thích, có động lực và hứng thú cao.

Tâc phẩm có sáu người dẫn truyện. Các nhân vật dẫn truyện tôi đã khá hiểu khi xem chính truyện (của cùng tác giả) nên khi lựa chọn từ vựng và câu cũng không quá vất vả.

Chọn một công việc dễ (một tác phẩm dễ đối với bản thân) trong trường hợp này (luyện tập) sẽ hiệu quả hơn rất nhiều. Vì mục tiêu của việc này là để có được/làm quen với cảm giác đổi người dẫn truyện. Khi đã có/đã quen với cảm giác đó rồi thì sẽ có cơ sở để thực hành ở mức độ cao hơn.

Hy vọng trong tương lai sẽ có thể phát hành tiểu thuyết《A*》nói trên. Vì nó nhất định phải được kể bằng ngôi ba đa quan điểm.

(*vì chưa quyết định tên tác phẩm hì.)

Đồng Nai, 16.12.2021