Şimdiye kadar mikro evreni, örgütlenmiş en küçük yaşam birimini, sahip olduğu bilgi ve enerji maddelerini inceledik. Ayrıca kısa olarak da mitoz bölünmeden bahsetmiştik. Bu bölümde hücrelerin bölünerek kalıtsal veya kalıtsal olmayacak şekilde çoğalması ve sonrasında mikro evrenden gözle görülebilecek evrene geçişini konuşacağız.
A-) MİTOZ BÖLÜNME
Ökaryot bir hücre sitoplazma ile birlikte mutlaka hücre içinde çekirdeğe sahiptir. Hücrenin sahip olduğu çekirdek ile sitoplazma bölgelerinin yarıçapları arasında bir fark vardır. Hücre; sitoplazmasını yönetemeyecek kadar büyüdüğü zaman, belirli hormonlar tarafından uyarıldığı zaman, çeşitli bozukluklar nedeniyle DNA'dan bölünme emri geldiği zaman ve bunun gibi sebeplerden bölünme emrine geçerler. Bu aşamadan sonra hücre bölünmek için çeşitli hazırlıklar yapar. Bu hazırlıklar hücre bölünmesinin en uzun evresidir. Bu evre "interfaz" evresi olarak adlandırılır ve bu evre kendi içerisinde 3 bölüme ayrılmaktadır. İnterfaz evresinde birçok sentez yapılır. En önemli sayılabilecek olay ise DNA sentezi (replikasyonudur). Her hücre bölünmesi için replikasyon olayı zorunludur.
1-) İNTERFAZ
İnterfaz evresinim 3 evreden oluştuğunu söylemiştik. İnterfaz evresi hücre bölünmesinin en uzun evresidir. Bu evrede G1, S , G2 olarak adlandırdığımız bölümleri ve bu bölümlerin kendince görevleri ve kontrol noktalarını inceleyelim.
G1: Bu evrede hücre, bir önceki bölümde bahsettiğimiz ATP ve protein yapılarını sentezler. Bununla birlikte organel sayıları da artar.
S: Bu evrede DNA sentezi yapılır. Bu olaya replikasyon denir ve bölünme için çok büyük bir öneme sahiptir.
G2: Bu evrede ise önceki bütün evrelerde gerçekleşen durumlar kontrol edilir hazırlanır ve tamamlanır. Böylelikle karyokinez (çekirdek bölünmesi) evresine geçilecektir.
Bunlara ek olarak hücre, interfaz evresi sırasında bir hata olup olmadığını tespit etmek adına bu 3 evre arasına kontrol noktaları koymuştur. Bu kontrol noktaları gerçekleşmiş evredeki olayların doğru olup olmadığını denetler, bir problem yok ise bir sonraki aşamaya geçer. Fakat bir problem var ise kısaca çekirdeğe "dur" sinyali gönderir ve böylelikle hatalı bölünmenin önüne geçilmiş olur. Şimdi interfazdaki bu kontrol noktalarını ve görevlerini inceleyelim.
G1 Kontrol Noktası: Hücrenin yeterli büyüklüğe ulaşıp ulaşmamış olması, gerekli besinlerin hücrede olup olmaması ve DNA'nın hasarlı olup olmaması kontrol edilir. Bu hususlarda bir sorun yok ise sonraki aşamaya geçilir.
G2 Kontrol Noktası: Yine hücrenin büyüklüğü, DNA eşlenmesi kontrol edilir. Bu hususlarda bir sorun yok ise sonraki aşamaya geçilir.
M Kontrol Noktası : Kromozomların iğ ipliklerine bağlanıp bağlanmamış olması kontrol edilir.
ŞİMDİ OKUDUĞUN
EVRİM VE BİYOLOJİ
Kurgu OlmayanHiç ara sıra etrafınızdaki canlılara bakıp;içlerinde nasıl bir sistemin işlediğini, her canlının aynı yapı maddelerini kullanmasına rağmen farklı sistemlerinin olduğunu, ilk canlıların varoluşundan bu yana bu gün de aynı sistemde ve aynı şekilde yaş...