Schrijven, hoe doe je dat?

Doelgroep

Als je eenmaal je idee hebt, moet je gaan bepalen wie je doelgroep is. Als je een boek schrijft voor tieners zul je een heel andere invulling en schrijfstijl moeten toepassen dan als je hetzelfde idee uitwerkt voor getrouwde vrouwen, mannen, enzovoorts. Als je eenmaal de doelgroep hebt bepaald, hou dit dan in je hoofd tijdens elke stap van je schrijfproces. Bedenk van te voren wat je doelgroep aanspreekt. Wat zijn hun verwachtingen, hopen en dromen? Waar houden ze zich mee bezig? Ze moeten zich identificeren met je hoofdpersoon of -personen en meegaan in de belevenissen die je beschrijft.

Het lijkt allemaal erg logisch, maar is heel belangrijk; je schrijft geen boek voor kinderen tot 12 jaar over een man die worstelt met een midlife-crisis. Je schrijft geen boek voor volwassenen over een kikker die met een prinses wil trouwen. Als je voor young-adults schrijft (momenteel een hele populaire doelgroep) zul je dus niet snel een horror-verhaal met grof geweld schrijven. Evenmin hebben erotisch getinte scènes geen plek in boeken voor dat publiek. Schrijf je een roman voor vrouwen van tussen de 30 en de 50, dan heb je kans dat juist een paar dampende liefdes-scènes flink in de smaak zullen vallen bij je publiek. Ga zo maar door.

Doorgaans is je hoofdpersoon, de protagonist, iemand van hetzelfde geslacht en leeftijd van je doelgroep. Dit is geen must, maar een goede leidraad. Tieners zullen tieners aanspreken, volwassenen volwassenen. De problemen waar je hoofdpersoon mee kampt, zowel de interne als de externe problemen (hierover later meer), zullen dezelfde problemen zijn waar mensen van dezelfde leeftijd mee kampen en dus juist die mensen aanspreken. Je maakt het zo jezelf al een stuk gemakkelijker om je doelgroep te raken.

Soms trekt je verhaal mensen van buiten je eigenlijke doelgroep, maar dat is niet erg. Ik weet vanuit de statistieken van Wattpad dat de verhouding mannen/vrouwen onder de lezers van 'de Ogen van de Ziener' ongeveer gelijk is, terwijl ik had verwacht dat het meer mannen dan vrouwen zou aanspreken. Dit had ik absoluut niet verwacht en om eerlijk te zijn vindt ik het ook helemaal niet erg. Maar ik houd er uiteraard in volgende boeken in deze reeks wel rekening mee dat ongeveer de helft van mijn publiek uit vrouwen bestaan. Het is niet alleen goed om te weten op welke doelgroep je mikt, maar ook welke doelgroep je raakt!

Laten we eens een voorbeeld erbij pakken.

Vanaf het bankje in het park staarde Sarah naar de eenden, die zich ophielden in de nabijgelegen vijver. De frisse lentewind deed de jonge bladeren aan de bomen ritselen en speelde met haar lange blonde lokken. Ze negeerde de koude lucht en staarde voor zich uit. Twee woerden joegen een eend na en toen een van hen haar te pakken had, dook hij meteen op haar en duwde haar kopje onder. Terwijl het vrouwtje haar best deed om haar kopje boven water te houden, besteeg het mannetje haar en deed wat woerden nu eenmaal doen in dit jaargetijde.

'Tja, zo voel ik mij ook in mijn relatie,' verzuchtte Sarah stilletjes. Ze zat nu al dagen in zak en as en had de essentie van het bestaan al uitgebreid overdacht. Ze wist het niet. Was dit het nou? Man, twee kinderen, het huishouden en een hoop verplichtingen. Was er niet meer dan dat in het leven? Alle passie en tederheid was al uit haar relatie verdwenen en de weinige intimiteit die er nog was, werd zorgvuldig ingepland. Drie keer per week, precies het landelijk gemiddelde.

Ze wilde weg. Verdwijnen. Helemaal opnieuw beginnen. Zichzelf opnieuw uitvinden. Ze wilde genieten van het leven op een warme plek met hagelwitte stranden en een helderblauwe zee. Ze wilde een man die haar elke ochtend weer in vuur en vlam zou zetten, haar niet voor lief zou nemen en de grond waarop ze haar voeten neerzette aanbidden. Ze zou geen verplichtingen meer hebben, geen moeten. Alleen maar genieten.

Ze haalde tergend langzaam haar telefoon uit haar binnenzak en opende de app van haar bank. Met trillende handen voerde ze de noodzakelijke veiligheidscode in en bekeek het saldo van de spaarrekening van de en/of rekening die ze met haar man had. Ze beet op haar lip toen ze naar het saldo keek.

'Zal ik?' dacht ze. 'Kan ik? Durf ik?'

In een zeldzame vlaag van impulsiviteit nam ze een beslissing. Ze sprong op van het bankje en rende het park uit. Met haar telefoon nog in haar hand hield ze een taxi aan en stapte al in voordat deze goed en wel gestopt was. De chauffeur, een vriendelijk ogende man van middelbare leeftijd keek over zijn schouder en vroeg haar waar de rit naartoe ging.

'Schiphol,' zei ze dapper en toen reed de taxi met een bloednerveuze vrouw op de achterbank weg.

Zoals je wel hebt kunnen lezen, zal een dergelijk verhaal doorgaans meer vrouwen van tussen de 30 en de 50 aanspreken dan tienermeisjes. Bedenk eens hoe onlogisch deze tekst zou zijn als de hoofdpersoon aan het einde in de bus zou stappen om naar school te gaan.

Je past dus niet alleen het thema en onderwerp van je boek aan op je publiek, maar ook je schrijfstijl en woordkeuze en je zorgt dat je hoofdpersoon hierin past.