Yavuz Sultan Selim Han, geceleri 3-4 saatten fazla uyumaz, vaktini ilim öğrenmekle geçirirdi. Okumaya o kadar meraklıydı ki, harbe gidiş ve dönüşlerinde bile yanında kitap bulundururdu. Mısır seferi dönüşünde, İstanbul'a gelinceye kadar İbn-i Tanriberdi'nin En-Nücûmü'z-Zahirefi Mülûki Mısir ve'l Kahire adlı Arapça eserini, Ahmed İbn-i Kemal Paşa ile mütalaa etmiştir. Kemal Paşazade, Osmanlı tarihini onun emriyle yazmıştır.
Osmanlı sultanları arasında tefsir, hadis, fıkıh, tarih, edebiyat gibi ilimlerde en çok bilgisi olan padişahlardan birisi de Yavuz Sultan Selim Han'dır.
Devlet işlerinde sağlam ve kat'i bir tavırla hareket eden Sultan, herhangi bir devlet işini karara bağlamadan önce muhtelif yollarla o iş hakkında vezirlerin ve diğer alakalıların fikirlerinden istifade ederleri. Uzun süre düşündükten sonra son kararını verir ve ondan dönmezdi.Muntazam bir istihbarat teşkilatı vardı. Bu teşkilat vasıtasıyla ülke içinde ve dışında geçen hadiseler hakkında malumat alırdı. Mühim işlerde bizzat kendisi araştırma yapardı. Bütün heybetine rağmen daima sadeliği sever ve sade giyinirdi. Kadirşinas bir zat olup, fikrini açık söyleyenin mütalaasını kendi fikirlerine ters olsa bile dinler ve uygun ise yapardı.
Büyük İslam alimi Ahmed İbn-i Kemal Paşa, devri ve şahsı için yazdığı mersiyesinde Yavuz Sultan Selim Han'ı şöyle medhediyor:
Az zaman içre çok iş etmiş idi,
Sayesi olmuş idi alem-gir.
Şems-i asr idi, asırda şemsin,
Zıllı memdud olur, zamanı kasir.
Tercümesi:
Az zamanda çok işler başarmıştı,
Gölgesi bütün cihanı tutmuştu.
O padişah ikindi güneşi idi,
Bu vakitte güneşin gölgesi uzun, ömrü de kısa olur.
Yavuz Sultan Selim Han'ın gayesi, Müslümanları ve İslam devletlerini bir bayrak altında toplamaktı. Bu maksadını şu kıtasıyla ifade etmiştir:
Milletimde ihtilaf u tefrika endişesi,
Kuşe-i kabrimde dahi bi-karar eyler beni.
Müttehidken savlet-i a'dayı def'a çaremiz,
İttihad etmezse millet da'dar eyler beni.
Tercümesi:
Milletimin ayrılma bölünme endişesi,
Mezarımda dahi rahatsız eder beni.
Saldırgan düşmanlara karşı birleşmek iken çâremiz,
Birlik olmazsa, kızgın demirle dağlanmış gibi yanarım.
ŞİMDİ OKUDUĞUN
BİR YAVUZ SİİRİ
Poëzieyavuz sultan Selim ve onun şiirleri Tacliya olan gizli aşkı Sah İsmail ile olan satranç oyunu Şiirleriyle Bir Osmanlı Padişahı.
