Mity

Mit o Labdakidach

Królowi Teb, Lajosowi z rodu Labdakidów, wyrocznia przepowiedziała, że zginie z ręki syna. Toteż gdy po kilku latach żona jego, Jokasta, siostra Kreona, urodziła mu syna, ojciec kazał przekłuć mu pięty żelaznymi kolcami i porzucić w górach. Dziecko dostało się do rąk pasterza, a ten oddał je bezdzietnemu władcy Koryntu, Polibosowi. nazwano chłopca Edypem. Gdy dorósł i dowiedział się, że jest podrzutkiem, poszedł sprawdzić przepowiednię do wyroczni, a ta oznajmiła mu, że zabije on swojego ojca i ożeni się z własną matką. Edyp, sądząc, że przepowiednia odnosi się do króla i królowej Koryntu, postanowił opuścić ich dom.

W drodze w wyniku sprzeczki zabił przygodnego rycerza, nie wiedząc, że był to Lajos, jego ojciec. Następnie Edyp doszedł do Teb. Tam srożył się smok Sfinks, straszny potwór o ciele lwa, twarzy i piersi kobiecej i skrzydłach ptaka. Porywał on ludzi i rzucał w przepaść, oznajmiwszy, że nie przestanie tego czynić, dopóki ktoś nie rozwiąże jego zagadki. Brzmiała ona: "Co to za zwierzę, obdarzone głosem, które z rana chodzi na czworakach, w południe - na dwóch nogach, a wieczorem - na trzech?" Edyp rozwiązał zagadkę; chodziło o człowieka, który w dzieciństwie chodzi na czworakach, później - na dwóch nogach, a na starość podpiera się laską. Usłyszawszy to, Sfinks rzucił się w przepaść, a Edyp otrzymał w nagrodę królestwo i rękę Jokasty, nie wiedząc, że jest ona jego matką. Mieli oboje dwóch synów: Eteoklesa i Polinejklesa oraz dwie córki: Antygonę i Ismenę. Gdy po latach Teby zaczęły nawiedzać klęski, wezwano wieszcza Terezjasza, który wyjaśnił przyczynę nieszczęść: król Teb jest ojcobójcą i grzeszy kazirodztwem. Wówczas z rozpaczy Jakosta powiesiła się, a Edyp wykuł sobie oczy.

Rządy w Tebach objęli jego synowie - Eteokles i Polinejkles. Mieli oni co roku wymieniać się na tronie. Eteokles jednak nie dotrzymał słowa i wygnał brata z kraju. Wówczas Polinejkles znalazł schronienie u króla Adrastosa a Argos, poślubił jego córkę i namówił teścia do zbrodniczej wyprawy. W czasie bitwy o Teby Eteokles i Polinejkles zginęli w bratobójczej walce. Kreon, brat Jakasty, został ponownie królem Teb i wydał zakaz pochowania zwłok zdrajcy Polinejklesa. Antygona nie posłuchała rozkazu. Za karę została żywcem zamurowana w pieczarze skalnej.