görevini yapmadılar. Tanrısal esinle algılayışlarını, akıllarını ve ifade tarzlarını birleştirerek yazdılar. Bu açıdan, örneğin yukarıda ki ayet, hem Petrus’un sözleridir, hem de Tanrı’nın Sözü’dür diyebiliriz! Yine doğal düzeni aşan Tanrı’nın işleyişiyle karşı karşıyayız. Bu nedenle mantığımızın zorlanmasına şaşmamalıyız. Aksine Tanrı’nın insana insan sözleriyle ve kalemiyle seslenmek istemesine şükretmeliyiz! Çünkü O, Kendisini anlamamızı istiyor:
“Okuyup anlayabileceğinizdenbaşka bir şey yazmıyoruz”(2.Korintliler 1:13).
“Bu mektubu okuduğunuz zaman Mesih sırrını nasıl kavradığımı anlayabilirsiniz”(Efesliler 3:4).
7. İncil’in Yapı İlkesi
Böylece İncil sadece Tanrı’nın birinci şahıs olarak konuştuğu sözün kaydı değildir. Tek boyutlu değil, çok boyutlu bir iletişim sistemi içeren Tanrısal bildiridir. Bir bina inşa edecekseniz, onun planını çizmek zorundasınız; ama tek bir açıdan yaparsanız boyunu ve enini bileceksiniz, fakat derinliğini bilemeyeceksiniz. Bu yüzden mimarlar olsun, mühendisler olsun, üç ya da dört tane plan olmak üzere perspektifiyle birlikte planı cepheden, yandan ve tepeden çiziyorlar.
Tanrı, Kendisinin yarattığı bu dünyanın mimarıdır ve onun boyutları fazlasıyla aşar. Aklımızın alamayacağı derecede yücedir. Bu yüzden bize seslenirken, ‘tasarısının planını çizerken’ tek yönlü değil, çok yönlü bir yaklaşım ile bilgi vermek istemesine şaşmamalıyız. Bu, “Tanrı’nın çok yönlü bilgeliği”nin göstergesidir (Efesliler 3:10).
Bu yüzden İncil’deki bölümler, birbirini bütünleyen 4 ana grupta toplanıyor:
1 )İlk önce İsa Mesih’in yeryüzündeki yaşamıyla ilgili
bölümler grubu: bunlar, İsa’nın sözlerini, yaşamını, işlerini, sevinçleriyle elemlerini kaydeden ve birbirini tamamlayan anlatımlardır: “Matta”, “Markos”, “Luka” ve “Yuhanna”.
Neden birçok noktada birbirini tekrarlayan ve aynı şekilde aralarında farklılıklar gösteren 4 tane İsa’nın yaşam öyküsü?
Çünkü, 4 kişinin tanıklığı bir kişininkinden daha güçlü bir kanıttır. Aralarındaki benzerlikler ve farklılıklar da onların dürüstlüğünü ve güvenilirliğini kanıtlar. Nitekim bir mahkemede 4 tanık papağan gibi tıpatıp aynı ifadeyi tekrarlıyorsa, bizde “şike” şüphesi uyanmaz mı?
Her bölüm de Mesih’e, ayrı ve Kutsal Ruh’un seçimi olan bir bakış açısından yaklaşıyor:
Matta: İbrahim’in ve Davut’un soyundan gelen, Yahudilerin bekledikleri Kral ve Mesih İsa.
Markos: Büyük işler ve hizmetlerde bulunan Tanrı’nın seçilmiş Kulu Mesih İsa.
Luka: İnsanları seven, onlarla özdeşleşen İnsanoğlu (yeni yaradılış veya son Adem) Mesih İsa.
Yuhanna: Tanrı’nın bağrından gelen ve O’nu tam açıklayan Söz veya Tanrı Oğlu İsa Mesih.30
2) İkinci grup olarak, İsa Mesih’in yeryüzünden ayrıldıktan sonra kendi topluluğunun kuruluş tarihçesinikaydeden bölüm geliyor: “Elçilerin İşleri” olarak bilinen bu bölümde, Kutsal Ruh’un aracılığıyla Rab’bin ilk Mesih İnanlılarına lütfettikleri yer alıyor.
3 )Sonra İsa Mesih’in topluluklarına söyleyecekleriyle ilgili grup geliyor: elçiler aracılığıyla, o zamanki Mesih inanlılarının bazı durumlarına öğüt, uyarı ya da ders tarzında, Kutsal Ruh’un getirdiği açıklamalar yer alıyor. İsa Mesih bu dünyadan ayrılmak üzereyken, bundan şöyle söz etti: Elçiler’in alacakları bu vahiyleri, “size daha söyleyeceklerim var…” tarzında tanımladı. Kısacası, bunlar Mesih’in Tanrı’nın huzurundayken, kendi topluluklarına gönderttiği mektuplardır. Genelde bu gruba “Elçilerin Mektupları” ismi veriliyor.
4) Son olarak, İsa Mesih’in dünyaya ikinci gelişi ve gelişinden hemen önceki olaylarıaçıklayan bölüm vardır: Gelecek ve dünyanın sonuyla ilgili olarak Rab’bin açıkladığı önbildiriler, kehanetler kitabı, yani “Vahiy”ya da “Vahiy”kitabı diye bilinen bölüm, bu çok boyutlu açıklamayı tamamlıyor.
Dolayısıyla İncil kitabında yer alan Tanrı’nın direkt sözleri, İsa’nın sözleri ve yaşam öyküsü , havarilerin öğretişleri ve yazdıkları, Tanrı’nın, Kutsal Ruh’un esinlendirmesi aracılığıyla yazdırdığı tek İncil’i oluşturuyorlar.
Tamamı birinci yüzyılın sonlarına doğru derlenen, değişik bakış açısıyla dört grupta toplanan ve tek İncil’i oluşturan 27 bölüm (isterseniz Sure ya da kitapçık diyebiliriz):
İNCİL
(kitap olarak)
Bölüm isimlerinin sağında, bu bölümlerin ne zaman yazıldığı konusunda en güvenilir tarihler veriliyor.
İsa’dan sonra: İsa’dan sonra İsa’dan sonra:
1) Matta 60 Galatyalılar 48 İbraniler 69
