Về vinh quy, kết ngãi thục nữ
Phụng chiếu chỉ, vội tới kinh thànhTrạng phụng sắc vào ngọc bệ bái mệnh, lĩnh cờ biển áo mũ xong, vua chỉ phán cho Trạng ra vườn Ngự xem hoa, thị yến rồi trở ra bái yết các điện đài, cung phủ. Trạng đi bái yết tất cả. Có một ông quan Thái sư thượng trụ họ Dương, trên vua yêu dùng, thần thế đương mạnh, có một người con gái. Nhân thấy Trạng chưa có vợ, muốn gả con gái cho để thêm cứng vây cánh, sai người bảo Trạng rằng:
- Thái sư thấy Ngài thiếu niên tuấn tú, có lòng yêu mến, quý trọng lắm. Nhân có một người con gái tên là Hương nương, tuổi trẻ, đủ cả tài sắc. Nay muốn Ngài làm đông sàng quý khách thêm vẻ gia môn thời Thái sư lấy làm quý hóa lắm.
Trạng vốn nghe Thái sư là người gian giảo, bụng vẫn ghét sẵn, làm điều nói khiêm tốn rằng:
- Cửa Thái sư là cửa quyền quý. Chúng tôi là bậc ti tiện. Có lẽ đâu cú lại dám đậu với phượng hoàng, tiên lại thèm sánh với tục bao giờ? Xin ngài về nói từ hộ.
Người ấy lại nói:
- Không phải thế. Nếu Thái sư có quản kẻ sang người hèn thời Ngài đã chả bảo tôi lại đây. Xin ngài cứ nhận, trước vu quy rồi sau sẽ vinh quy, như gấm thêm hoa, lại được là quý tế quan Thái sư nhất triều, dư thần dư thế, chả hóa hay thêm ra ư?
Trạng nói:
- Được vậy, thế thời cũng hay thực. Nhưng tôi thiết tưởng, Thái sư là họ Dương, tôi cũng là họ Dương. Ngài dạy như thế chúng tôi sợ tai mắt thiên hạ quan chiêm, tránh làm sao cho khỏi người ta chê cười phỉ nhổ được. Vả, tôi cũng đã có nơi nguyện ước từ lúc tấm cám, có đâu lại dám phụ tình. Đa tạ Thái sư, quyết không dám nhận.
Người mối thấy Trạng khăng khăng một mực như vậy về nói với Thái sư. Thái sư cười lạt nói rằng: "A! Thằng này dám vô lễ với ta", trong bụng căm lắm, từ đó đêm ngày chỉ tìm kế hại Trạng.
Nói về khi Trạng vinh quy, quân gia xe ngựa đi qua đến trang Bùi tướng công. Tướng công được tin mừng lắm, cùng với con gái là Bùi Phấn Khanh ra nghênh tiếp, đón Trạng vào trang nghỉ ngơi. Trạng xuống ngựa vào trang, cầm tay Phấn Khanh cười mà bảo rằng:
- Nàng tính thế này đã được thỏa chưa? ừ, người ta hay nói: Có chí làm quan, có gan làm giàu. Có làm nên được bảng rồng tên hổ như thế này, rồi chăn loan gối phượng mới thích! Chứ say hoa đắm nguyệt, chỉ quyến luyến về mặt tài sắc, còn ai gọi là anh hùng.
Phấn Khanh cúi đầu cười nụ, sẽ ngâm rằng:
Tạc nhật sổ ngôn tương biệt xứ
Tiền trình vạn lý dĩ liên tri
Nói ý là lúc đưa chàng đi, tôi cũng đã biết trước ắt được như thế.
Bùi tướng công muốn lưu Trạng nghỉ ở trang một tối làm lễ hoàn hôn để Phấn Khanh cùng về bái tổ đã rồi chọn ngày hoàn hôn sau. Bùi tướng công y lời. Ngày hôm ấy cũng cho Phấn Khanh cùng về vinh quy.
Trạng về đến nhà, bái tổ xong, đem Phấn Khanh lạy mẹ xin làm lễ hoàn hôn. Mẹ mừng lắm, nói với họ hàng rằng:
- Ừ, Chung Nhi từ bé đã có chí lớn. Không trách quả nhiên bây giờ làm được thực.
Bấy giờ anh ruột và chị dâu cùng ngồi cả đó. Trạng cười mà nói rằng:
- Nào, trước anh chị bảo em là trạng rượu, trạng thịt! Bây giờ anh chị xem em có làm được Trạng không nào?
Họ hàng làng nước đều khen Trạng là người có chí. Không trách người ta hay nói: Cha mẹ hiền lành để đức cho con là phải lắm.
Được ít lâu, Trạng từ mẹ và anh em họ hàng lên trang ông Bùi công chơi, rồi tiện đường tiến kinh một thể. Đến nơi, vừa đang mở tiệc hát xướng vui vẻ, bỗng thấy công văn chạy đến nói có chiếu chỉ triệu Trạng, lập tực phải tiến Kinh cầu chi. Bấy giờ Bùi tướng công nhân trước trái ý Dương Thái sư, cáo về tri sĩ đã lâu, cũng có sắc lên tiến triều.
YOU ARE READING
Trạng Lợn
Ficção HistóricaTrích 'Kho tàng về các ông Trạng Việt Nam' của Giáo sư Vũ Ngọc Khánh. Truyện Trạng Lợn cho đến hôm nay vẫn chưa có khả năng đi tìm một xuất xứ chính xác. Ngay cái tên thực của ông cũng khó xác định. Dương Đình Chung hay Nguyễn Nghiêu Tư. Truyện hư c...