Bitcoin Nedir?
Bitcoin, 2008 yılında Satoshi Nakamoto tarafından deneysel olarak başlatılmış, herhangi bir merkez bankası, resmi kuruluş, vs. ile ilişiği olmayan, ancak ülkelerin para birimleriyle alınıp satılabilen, herhangi bir üçüncü parti hizmetine aracı kurumuna gerek kalmadan transferi yapılabilen bir tür dijital para birimidir. Küresel piyasalarda, Dolar ve Euro’ya alternatif olarak lanse edilen Bitcoin’in sembolü ฿, kısaltma ise BTC‘dir.
Bitcoin, Kağıt Paranın Alternatifi Olabilir mi?
Bir çok kişinin Bitcoin’i kağıt paranın geleceği olarak gördüğü bir gerçek. Gelecekte kağıt paranın tedavülden kalkıp dijital paraya geçeceğimizi iddia edenlerin sayısı azımsanmayacak kadar çok. Fakat ben bunun için henüz erken olduğunu düşünenlerdenim. Bilim kurgu filminden fırlayıp hayatımıza sinsice giren bu sanal paranın, kağıt paranın yerini alabilmesi günümüz koşullarında mümkün görünmüyor. Hatta Bitcoin’in bir tür balon olduğunu söyleyenler bile bulunuyor. Queensland Üniversitesinden Profesör John Quiggin gibi.
Fakat ciddiye alınması gereken bir para birimi olduğunu da kabul etmek gerekiyor. Zira dünyanın bir çok ülkesinde bireysel anlamda kullanıldığı gibi resmi olarakta devletler nezdinde itibar görmeye başladı. Alman Maliye Bakanı, Ağustos ayı içerisinde Bitcoin’i, bir tür hesap birimi olarak gördüklerini söyledi. Hatta İran’ın, kendisine yönelik yaptırımları aşabilmek adına Bitcoin kullandığı söyleniyor.
Bitcoin Nasıl Üretilir?
Bitcoins
Bitcoin üretim işine madencilik (mining) deniyor. Bitcoin çıkartmak, yani madencilik yaparak bir miktar Bitcoin elde etmek, madenciliğin tek amacı değildir. Madencilik, hesaplama yetkisini kullanarak işlemi gerçekleştirme, sistem ağını güvenli bir şekilde koruma ve sistemdeki her kullanıcıyı senkronize hale getirme işlemidir. Sistem tek bir merkezden kontrol edilemediği için Bitcoin kullanılan her yerde süreci çalıştırmak, sistemi gözetmek türü işleri birilerinin bir bedel karşılığında yapması gerekiyor ve bu işi yapanlara madenci deniyor.
Bitcoin madenciliğini tek başınıza yapmak isterseniz bilgi birikiminin yanı sıra çok iyi bir bilgisayar sistemine de sahip olmanız gerekiyor. Çünkü Bitcoin madenciliği, bilgisayarınıza ait donanımlar ile yapılıyor. İlk olarak işlemci (CPU) ile yapılan Bitcoin madenciliği artık yerini kendinden 50-100 kat daha hızlı çalışabilen ekran kartlarına (GPU) bırakmış durumda. Yani bu demek oluyor ki, bilgisayarınızın ekran kartı ne kadar kuvvetliyse Bitcoin madenciliğindeki performansınız da o kadar iyi olur. Ayrıca sadece madencilik için özel olarak tasarlanmış sistemleri de satın alabilir veya kiralayabilirsiniz.
Eğer bu konuda acemiyseniz; o zaman Bitcoin kazanmak için tek başınıza uğraşmanıza gerek yok. Bitcoin havuzlarına dahil olarak (mining pool), -bir nevi bilgisayarlarınızın güçlerini birleştirerek- daha basit algoritmalar ile uğraşmış olursunuz. Mining pool’ların sayısı oldukça fazladır ve her bir pool’un (havuzun) gelir dağıtım modeli farklıdır. Genel olarak bir bloktan elde edilen toplam gelir, havuza katılanlar arasında bir formüle bağlı olarak dağıtılır. Bu esnada belli bir yüzdeyi de pool operatörü alır.
Bitcoin madenciliği günden güne zorlaştığı için gerekli donanım ihtiyacı da günden güne yükselmektedir. Zira bundan bir sene önce para kazandıran donanımlar, bugün elektrik parasını ödeyemez duruma gelmiştir. Hal böyle olunca madenciler farklı yollara başvurmaya başlamıştır. Bunların en başında Cloud Mining gelmektedir. İnternet üzerinde sizin adınıza ücreti karşılığında işletilen donanımlar bulabilir, belli bir ücret karşılığında dönemsel kontrat yaparak bu donanımların kârına ortak olabilirsiniz.
Sürece madencilik denmesinin nedeni, para yaratma süreciyle altın madenini çıkarma arasında bağlantı kurulmasıdır.
Bitcoin madenciliği her geçen gün daha da zorlaşmaktadır. Bunun başlıca sebebi dünyanın dört bir tarafında madenciliğe yeni kullanıcıların daha güçlü bilgisayarlarla dahil olmasıdır. Sistem bu doğrultuda, piyasaya kısa sürede çok sayıda Bitcoin sürülmesini yavaşlatmak için kendi içinde otomatik olarak zorluk seviyesini ayarlamaktadır. Bununla birlikte her yıl dolaşıma giren Bitcoin miktarı azalma göstermektedir. Sistem 21 milyon Bitcoin dolaşıma çıkıncaya kadar çıkarma izni vermek üzerine kurgulanmıştır. Yani sınırsız sayıda Bitcoin çıkarabilmek gibi bir şey mümkün değildir.
Bitcoin’in Değerini Ne Belirliyor?
Bitcoin’in kendiliğinden, yani doğasından gelen bir değeri olmadığı gibi insanların kabulüyle değer kazandığını söylemek doğru olur. Onun değerini piyasasındaki arz ve talep koşulları belirliyor. Talep artınca fiyatı artıyor, düşünce değeri azalıyor. Dolaşımda sınırlı miktarda Bitcoin bulunuyor. Yeni Bitcoin yaratmanın önceden belirlenmiş bir prosedürü ve limiti olduğu için arza göre talep hızlı artınca, Bitcoin değer kazanıyor.