Roman Özetleri (100 TEMEL ESER)

SÖZCÜKTE YAPI

SÖZCÜKTE YAPI

KÖK:

Bir sözcüğün anlamı ve yapısı bozulmadan parçalanamayan en küçük parçasıdır.   Kelimenin kökünün, kelimenin tamamı ile ilgili olmalıdır.

 

Örnek:

“Okul” kelimesinin kökü, “oku” fiilidir. Fakat bu kelimede “ok” kısmı da bir anlam taşır. Ama okul ile ok arasında bir ilgi yoktur.

 

Kökler iki çeşittir:

1. İsim Kökleri

2. Fiil Kökleri

 

1.      İSİM KÖKLERİ:

İsim kökleri cümle içinde “isim, zamir, zarf, sıfat, edat, bağlaç ve ünlem” göreviyle kullanılabilir. Örnek: göz, ev, yol, güzel…

2.      FİİL KÖKLERİ:

Hareketleri, işleri anlatan köklere denir.  Örnek: Gel-, otur-, ver- ...

* Sesteş (Eş sesli ) Kökler: Kullanıldığı cümleye göre hem isim, hem fiil olabilecek köklere denir. Örnek: Yaz, kız, geç...

* Kökteş (Ortak ) Kökler:

Kullanıldığı cümleye göre hem isim, hem fiil olabilecek köklere denir.

 

Örnek: boya, güven, barış…

NOT: Sesteş köklerle kökteş kökler birbirine benzer. Ancak sesteş köklerde sözcükler arasında hiçbir anlam bağlantısı yokken kökteş köklerde sözcükler arasında anlam bağlantısı vardır.

 

EKLER:

EK: Köklere getirilerek onların anlamlarını tamamlayan veya değiştiren parçalara ek denir. Ekler, tek başlarına anlamsızdır.   Köklere getirilerek anlam kazanır.

 

İki çeşit ek vardır:

1. Çekim Ekleri

2. Yapım Ekleri

1. Çekim Ekleri:

Eklendiği kelimenin anlamını ve türünü değiştirmeyen, sadece cümledeki durumlarını belirten eklere denir.  

a) İsim Çekim Ekleri:İsimlere getirilen eklerdir.  

 

* İyelik ekleri:

Eklendiği ismin karşıladığı varlığın kime veya neye ait olduğunu bildiren eklere denir.  Tekil

Kitab-ı-m                         

Kitab-ı-n                        

 Kitab-ı, araba-s-ı

 Çoğul Kişiler:   

Kitab-ı-mız                         

Kitab-ı-nız                         

Kitap-ları