Roman Özetleri (100 TEMEL ESER)

NUTUK

Nutuk Kitap Özeti ve Kahramanları

Nutuk, konuşma, seslenme, hitap etme anlamlarında kullanılan bir kelime olarak Türkçe’de söylev olarak da bilinmektedir. Nutuk deyince akla, Mustafa Kemal Atatürk’ün cumhuriyet döneminde onuncu yıl münasebetiyle parti kongrelerinde yaptığı genel kurul konuşmaları gelmektedir. Nutuk, hitabe şeklinde kağıttan nakledilen sözler olarak hazırlanan bir metindir.

Mustafa Kemal Atatürk tarafından okunan metin daha sonra tab edilmiştir. Nutuk’ta 1919 – 1927 yılları arasında geçen siyasi, sosyal, dini, politik, bilimsel ve tarihi olayların akışı ve gerçekleşme sebep ve sonuçları, dönemin kişilerinin şahitlikleri ve ifadeleriyle anlatılmaktadır. Nutuk Milli Mücadele ve cumhuriyetin ilk inkılaplar dönemini anlatmaktadır.

Nutuk’un dili eski konuşma dilinde ağır ve akıcı olarak yazılmıştır. Bir hitabe şeklinde okunduktan sonra ilk kez eski yazıyla basılmıştır. Harf İnkılabı ile basımı arasında bir sene fark olduğundan daha sonradan latinize edilmiştir.

Mustafa Kemal Atatürk Nutuk’ta, Milli Mücadele’nin başlangıç vetiresini, Samsun’a çıkışını, Amasya Genelgesi’ni, Erzurum ve Sivas Kongreleri’ni, Ankara’da meclis açılışını, cumhuriyetin ilanını ve yapılan inkılapları anlatmaktadır. Bazı siyasi olaylardan ve anlaşmalardan da bahsederek tarihin bir kısmında yazılı kaynak oluşturmaktadır. Sevr, Lozan, Montrö gibi proje ve anlaşmalardan bahsetmektedir.

Mustafa Kemal Atatürk Nutuk’ta, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş vetiresini aktardıktan sonra, alınan kararların, uygulanan siyasi yöntemlerin ve gelişmelerin analizini yapar ve Türkiye’ye yeni bir gelecek çizerek muasır medeniyetler seviyesine ilerlemede yol gösterir. Nutuk bu nedenle önemli bir eser olarak, Mustafa Kemal’in fikir dünyasını da göstermektedir.

Kahramanlar: Eserde Mustafa Kemal’in temas ettiği dönemin siyasi şahsiyetleri yer almaktadır.

Nutuk,  Türkiy’nin, 1918 yılında Mondoros mütarekesinin ardından  işgal edildiği günlerden başlayarak, İstiklal Savaşı'nı, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunu ve inkılapların yapılışını anlatan siyasi ve milli tarihimizi Atatürk’ün kaleminden  birinci elden anlatan değerli bir eserdir.

Mustafa Kemal Atatürk'ün bizzat kame aldığı Nutuk, adını  Atatürk tarafından, Cumhuriyet Halk Partisi'nin 15-20 Ekim 1927 tarihleri arasında Ankara'da toplanan İkinci Kurultayı'nda 36,5 saat süren , yerli ve yabancı basın mensuplarının da katıldığı, altı günde okunan tarihi bir hitabeye[1] dayandığı için Nutuk adını almıştır.

Eser Kültür Bakanlığı Yayınevi tarafından (belgeler bölümü dışında) yaklaşık 900 sayfalık bir kitap olarak yayımlanmıştır. Eser  Türkiye Cumhuriyeti'nin bu dönemle ilgili en temel resmi tarih kaynağı olmaktadır.

Nutuk'un güncel Türkçesine çevrilmiş  pek çok baskısında  Nutuk yerine Söylev adı tercih edilmiştir. Bu yüzden eserin kimi baskıları Nutuk, kimi baskıları da Söylev adıyla yayınlanmıştır.

“Nutuk, belgeleri sayesinde, Atatürk'ün tarihçi kimliğini de ortaya koymaktadır. Atatürk; yaşanılan olaylarla ilgili kayıtlı belgeleri toplamış ve Nutuk'u yazarken bu belgelere dayanarak icraatlarını özetlemiştir.”

Aksi  görüşler olsa da Nutuk'un tarihi bir belge olma özelliği de vardır.  Nutuk pek çok telgraf, mektup , resmi evrak, ve benzer yarışmalaradn oluşan gerçek tarihi belgeler yer alır. M. Kemal Nutuk'ta yer yer kişisel görüşlerine yer verse de bu eserin ve  tarihi belgelerin gerçekliği tartışmayı dahi gerektirmez.

Esere yöneltilen en büyük eleştiri eserde Atatürk’ün kendini hep ön plana çıkardığı diğer subayları ve amirleri geri plana ittiği şeklindedir. [2]