İKİNCİ BÖLÜM
TAŞRADA BİR BEKAR EVİ
X
Issoudun
Az sonra yolda oyalanarak üzüntülerinden kurtulan Madam Bridau, yolculuğunun amacını düşünmek zorunda kaldı. Elbette Madam Hochon'un dava vekili Desroches'u çok heyecanlandırmış olan mektubunu yeniden okudu. Bu sırada zaten kendisi de budala diye nitelendirilen Jean-Jacques Rouget'nin servetini yutmak üzere olan kadını nitelemek için, dindar olduğu kadar da saygın, yetmişlik bir kadının kaleminden çıkmış nikâhsız kadın, çekilmez kadın sözcüklerinden etkilenip, Issoudun'de bulunmakla bir mirası nasıl kurtarabileceğini kendi kendine sordu. Joseph, bu derecede çıkar gütmeyen bu sanatçı, yasalar hakkında pek bir şey bilmiyordu, dolayısıyla annesinin heyecanlanması onu kaygılandırdı.
— Bizi bir mirası kurtarmaya göndermeden önce, dostumuz Descroches bu mirasın nasıl ele geçirileceğinin yollarını da elbette bize açıklamalıydı, dedi yüksek sesle.
— Philippe'in hapiste, belki de tütünsüz, Yüksek Meclis Mahkemesi önüne çıkmak üzere olduğunu düşünmekten hâlâ sersem sepelek olan kafamda bellek kaldıysa, bana öyle geliyor ki, genç Desroches bize kardeşimin o... o kadın lehine bir vasiyetname hazırlatmış olması durumunda, miras yoluyla dolandırıcılık davası açmak için gerekli verileri toplamamızı söyledi.
— Desroches da bir âlem!.. dedi ressam. Vay canına! Madem bu işten bir şey anlamıyoruz, kendisinden rica edeceğim gerekeni yapmasını.
— Boş yere üzülmeyelim, dedi Agathe. Issoudun'e vardığımızda vaftiz anam bizi yönlendirecektir.
Orléans'da araba değiştirdikten sonra, Madam Bridau ile Joseph'in Sologne'a girdikleri sırada geçen bu konuşma, ressamla annesinin, o müthiş dava vekili Desroches'un kendilerine verdiği görevi yerine getirme konusunda yetersiz olduklarını yeterince gösteriyor. Ancak, otuz yıl ayrılıktan sonra Issoudun'e yeniden gelmekle Agathe, burada törelerde o kadar değişiklik bulacaktı ki bu kenti kısaca anlatmak gerekiyor. Bu yapılmazsa, Madam Hochon'un vaftiz kızına yardım için gösterdiği kahramanlık ve Jean-Jacques Rouget'nin tuhaf durumu güç anlaşılacaktır. Her ne kadar doktor, Agathe'ı oğluna bir yabancı gibi tanıtmışsa da, bir erkek kardeşin, kız kardeşine kendisinden hiç haber vermeden otuz yıl sessiz kalmasında fazlaca olağanüstü bir şey vardı. Bu suskunluk, Joseph ve Agathe'ın dışında, akrabaların uzun süredir bilmek istedikleri tuhaf koşullara dayanıyordu elbette. Kısacası, kentin durumu ile Bridau'ların çıkarları arasında kimi ilişkiler vardı, bu ilişkiler romanın akışı içinde anlaşılacaktır.
Paris hakkında ne düşünürseniz düşünün, Issoudun, Fransa'nın en eski kentlerinden biridir. İmparator Probus'u[36] Galya'nın Nuh'u yapan tarihsel önyargılara karşın, Sezar, Issoudun'ün en iyi bağlarından birinin ürünü o nefis Champ-Fort (Campo Forti) şarabından söz etmiştir. Rigord[37] bu kenti, kalabalık nüfusu ve çok büyük ticari etkinliği konusunda hiç kuşku bırakmayan sözlerle anlatıyor. Ne var ki bu iki tanıklık, kentin çok eski çağlarına kıyasla pek parlak olmayan bir çağı belirtiyor. Gerçekten de kentin bilge arkeoloğu Mösyö Armand Pérémet tarafından yakın zamanda yapılmış kazılar sayesinde ünlü Issoudun Kulesi altında, beşinci yüzyıldan kalma, belki de Fransa'da o zaman mevcut tek bazilika olan bir bazilika ortaya çıkarıldı. Bu kilise, malzemelerinde bile, hâlâ önceki bir uygarlığın damgasını taşıyor, çünkü taşları yerini aldığı bir Roma tapınağından geliyor. Böylece, bu arkeoloğun araştırmalarına göre, adının eski ya da çağdaş son üç harfi DUN (dunum) olan bütün Fransa kentleri gibi Issoudun de adıyla yerli olduğunu kanıtlıyor. Drüit dini[38] tarafından benimsenmiş her türlü yüceliğin simgesi olan bu Dun sözcüğü Keltlerin bir askeri ve dinsel yerleşimini belirtebilir. Romalılar Galyalıların yönetimi (Dun'u) altında Tanrıça İsis adına bir tapınak yapmışlar. Chaumeau'ya göre, kentin adı buradan geliyor: Issousdun! Is, İsis'in kısaltılmış halidir.
ŞİMDİ OKUDUĞUN
Suyu Bulandıran Kız
Ficción históricaHonore de Balzac (1799-1850): Fransa'nın 19. yüzyıldaki sosyal yapısının tarihsel bir tablosunu çıkardığı eski ve yeni romanlarını 1830'dan sonra İnsanlık Komedyası başlığı altında toplamıştır. Suyu Bulandıran Kız bu anıtsal eserin "Töre İncelemeler...