📌 (Tefride Kaçanların Yanılgıları ile Sahabenin ve Salih Kimselerin Ümidi)
🌿Bilinmesi gerekir ki bir konuda ümit beslemede mutlaka şu üç şeyin bulunması gerekir:
1. Ümit edilen şeye duyulan sevgi,
2. Ümit edilen şeyi elden kaçırmaktan duyulan endişe,
3. Ümit edilen şeyi imkân nispetinde elde etme yolunda gösterilen çaba.
Bunlardan birini taşımayan ümit/recâ, kuruntu kabilindendir ki, ümit ile kuruntu farklı farklı şeylerdir.
Ümitvâr olan kimse, aynı zamanda korkar da (havf ve recâyı birlikte de hisseder). Yolda ilerlemekte olan kimse korktuğu zaman, bazı şeyleri elinden kaçıracağı endişesiyle daha hızlı hareket eder.
☘Câmi'u't-Tirmizi'de Ebû Hureyre'den rivayet edildiğine göre Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: "Korkan, gecenin başında yola çıkar. Gecenin başında yola çıkan da menziline varır. Dikkatinizi buraya verin! Allah'ın mükafatı değerlidir. Dikkat edin! Allah'ın mükafatı cennettir. "
📚 Tirmizi, H. No: 2450.
☘Allah teala ümidi/recâyı salih amel işleyenlere mahsus kıldığı gibi korkuyu/havfi da salih amel sahiplerine mahsus kılmıştır. Malumdur ki ümit ve korku, amellerle bir arada bulunur. Zira Allah teala şöyle buyurmuştur: "Rablerinden korkarak kötülükten sakınanlar, Rablerinin ayetlerine inananlar, Rablerine şirk/ortak koşmayanlar ve Rablerine dönecekleri için yapmakta oldukları işleri kalpleri çarparak yapanlar, işte onlar, iyiliklere koşuşurlar ve iyilik için yarışırlar." (Müminun, 57-61)
☘Tirmizî, Câmi'de Âişe radıyallahu anha'dan şöyle rivayet etmiştir: "Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem'e bu ayet hakkında soru sorarak 'Onlar içki içen, zina eden ve hırsızlık yapan kimseler midir?' dedim. 'Hayır, Sıddîk'ın kızı! Onlar oruç tutan, namaz kılan, tasadduk eden ve (amelleri) kabul olunmayacak endişesi taşıyan kimselerdir. Onlar hayırlı işlerde yarışırlar.' buyurdu."
📚 Tirmizi, H. No: 3175.
☘Ebû Hureyre'den benzer bir hadis rivayet edilmiştir. Allah teala saadet ehli olan kimseleri korkuyla birlikte ihsan vasfına da sahip olmakla nitelerken bedbaht olan kimseleri emniyet hissiyle birlikte kötülük vasfına da sahip olmakla nitelemiştir.
Yukarıda geçen Mü'minun süresinin ayetlerinde olduğu gibi...
☘Ashabın içinde bulundukları hal üzerinde düşünen kimse, onların bir yandan en üst düzeyde korku hissederken bir yandan da en üst düzeyde amel işlediklerini görecektir. Biz ise bir taraftan taksirli davranırken -hatta tefride yönelirken bir taraftan da oldukça emin bir şekilde hareket etmekteyiz.
☘Meselâ Siddîk radıyallahu anh "Mümin bir kulun bir yanındaki bir kıl parçası olmayı dilerdim." demiştir. İmam Ahmed, bu sözü Ebû Bekr ile ilgili olarak zikretmiştir.
📚 ez-Zühd, s. 135.
☘Yine Ebû Bekr dilini tutar ve "Beni türlü yollara sokan işte budur." derdi.O çokça ağlar ve "Ağlayın! Ağlayamıyorsanız da ağlıyor gibi yapın!" derdi.Namaza kalktığı zaman Allah azze ve celle'ye olan haşyeti sebebiyle adeta bir çerçöp gibi olurdu.
📚 Mâlik, Muvatta, 2/988; Ahmed, ez-Zühd, s. 135-136.
☘Ebû Bekr'e bir kuş getirilmişti. Kuşu şöyle bir evirip çevirdi, sonra da "Avlanmış bir hayvan, koparılmış bir bitki yoktur ki, tesbih etmeyi zayi ettiği için başına bu hal gelmiş olmasın." demiştir.
📚 Ahmed, ez-Zühd, s. 136.
☘Vefat etmek üzereyken Âişe'ye, "Kızım! Müslümanlarin malından; bu abayı, bu süt kabını ve bu köleyi almıştım. Bunları hemen İbnu'l-Hattâb'a götür!" dedi.
