Zihinsel Şifa / Muhammed Bozdağ

Negatif Duygulara Hakimiyet / Giriş

Giriş

Bizi zararlı davranışlardan uzaklaştırmayı amaçlayan olumsuz duyguların yükü taşıyamayacağımız kadar büyürse altında eziliriz. Birçok zihin aşırı olumsuz duygu altında ezilmiş, bunalmış, depresyona girmiş ve çökmüştür.

Motivasyonumuzun dayandığı iki tip duygu vardır: Pozitif ve negatif; olumlu ve olumsuz, yaklaştıran ve uzaklaştıran, sevindiren ve soğutan, koşturan ve kaçıran... Şizoit kişilik kusurlu duygusuz kişilerinse, kimliklerini ortaya koyma güçleri yoktur. Hiçbir kötülüğe karşı kendilerini savunamaz, kendilerini iyiye veya kötüye yönlendiremezler.

Zihnimiz sağlıklı ve dengeli işliyorsa, geçmiş deneyimlerimiz bize hayatı duygularla birlikte öğretir. Duygularımız itici enerji yükleridir. Güler yüzlü anneyi kucaklamayı, merdivenden düşüp incinmeyi, azarlanmayı, övülmeyi öğreniriz. Deneyimlerimiz sayesinde, kimi davranışları zevkle, kimilerini de acıyla damgalarız. Davranışları duygularla ilişkilendirir ve duygularla harekete geçeriz.

Zihnimizin yıllar içerisinde öğrendiği bilgiler geleceğimizi yöneten davranış kalıplarına dönüşür. Neden zevk alıp neden tiksineceğimizin kararlarını bu kalıplara göre veririz. Kalıplarımız gelişir ve aynı kalıpları kullanarak geleceğe ilerleriz. Hayatımızı zihnimize yerleştirdiğimiz "düşünce-duygu-davranış" kalıpları yönetir.

Düşünmek bir esinti fakat duygu bir fırtınadır! Düşüncenin kımıldatamadığı kaslar duyguyla yerinden zıplar. Zevk verenlere pozitif duygularla koşar, acı verenlerden negatif duygularla kaçarız. Acı da zevk de hareket kaynağıdır. Bazı kimseleri acı, bazı kimseleri zevk iter. Bazıları sevdikleri, bazıları korktukları için yapar. Harekete geçebilmek için her iki türden duyguya da, ayrı ayrı veya birlikte muhtacız. Derslerimize hem kaybetme korkusuyla ve hem de kazanacak olma sevinciyle çalışmaz mıyız?

Duygularımız davranışlarımızın yüzde doksanını tetikler. Duygusuz düşüncelerle güçlü eylemler üretemeyiz. Fikir bir fısıltı ama fikrin ürettiği duygu bir çığlıktır. Duyguyu tetiklemek aracınızın gazına basmaya benzer. Pozitif duygular direksiyonu bir yöne, negatif duygular diğer yöne çevirir.

Sevgi, şefkat, heyecan, gıpta, takdir, neşe, saygı, bağlılık, aidiyet kalbimizi sevdiğimiz amaca sürükler. Olumlu duygular sinir sistemimizi besler, huzurumuzu ve lezzetimizi arttırır. Dopdolu sevgi, dopdolu coşkudur, hayattır, koşuşturmaktır, fedakârlıktır. Şifalı bir zihindir.

Kötülükten kaçmak için de korku, kin, utanç, değersizlik, tiksinti, ayıplama türünden negatif duygulara dayanırız. Negatif duygular pozitif duyguların yetemediği yerde devreye girerek bizi kötülükten kaçırır. Korku tehlikeden, kin zalimin zulmünden, utanç ayıptan, değersizlik başıboşluktan alıkoymayı amaçlar.

Büyük sorun şu: Bizi kötülükten alıkoymayı amaçlayan bu uzaklaştırıcı duyguları yanlış yönetebiliriz. Korkulmaması gerekenden korkar, utanılmaması gerekenden utanırsak ve aşırıya kaçarsak ağırlık altında ezilir, pilimizi erkenden bitirebiliriz.

Kitapta en yaygın yaşadığımız kaygı, öfke, suçluluk, değersizlik ve isteksizlik duygularını seçtik. Bu duyguları sebep ve sonuçlarıyla analiz edeceğiz ve ardından bu duygulara hâkimiyet becerisi geliştirmenin inceliklerini keşfedeceğiz.