Tôi sợ chuyến đi này có sự ngáng trở, mới quay về ngụ sở, từ biệt chủ nhân là quan Trạch Ưu, rồi ngầm rời đến nhà cháu họ là Hộ Hào, chỉnh bị hành trang, lại mượn lính của thân bằng đi hộ vệ.
Phàm những người bạn thân trong kinh thành mà không đến từ biệt được, tôi đều viết thư gửi đến tạ lỗi. Tôi lại nói phao lên rằng tôi dùng đường bộ mà đi, ngầm sai người thuê đò dọc chờ sẵn tại bến Trường Tín. Sau đó những người bạn bè trong thành biết tôi đã ngầm rời nhà trọ, các quan viên như Thạch Trung Kiệu Hữu, Trạch Ưu Tả Nhuệ đều thân đến tiễn chân.
Ngày mười hai tháng mười, sáng sớm tôi đi bộ đến Hoàng đình, có binh lính ra đứng gác. Quan quân thuộc Thị nội tả đóng tại Hoàng đình. Tôi đến từ biệt viên quan ở đây, nỗi lòng băn khoăn, bối rối hiện ra sắc mặt.
Lúc tôi ra đi, vị quan ấy đưa tặng một bao danh trà, với một bài thơ có lời dẫn như sau: Canh gác Cấm thành nay đã lâu, vẫn chưa có vật gì để tặng, bất giác lòng thấy buồn bã. Nay có trà Bạch hào (một cân) xin đem đệ nạp.
Thơ rằng :
Ngạo tận hàn sương đông ngũ dạ
Tương tư huống hựu ức hoài nhân
Phân kỳ vạn lý kham trù trướng
Tràng đoạn tây sơn nhật mộ vân
Sương dãi đêm đông lạnh lẽo hoài
Nhớ nhau nên nỗi dạ khôn nguôi
Đường chia nghìn dặm nên buồn bã
Bóng xế mây đoài quặn ruột ai
Tôi đi đến bến chùa Trường Tín, lên thuyền thuận dòng xuôi. Tôi ở trong thuyền, thong thả trông ra xa, pha trà mà uống, lấy làm khoan khoái, chuyện trò giòn giã khác nào như cá thoát lưới, như chim sổ lồng. Lòng muốn về cho nhanh ví như tên bắn. Trông về tây, hàng nghìn trái núi xa thẳm hiện ra. Hễ thấy nơi nào cách xa và sâu kín thì ngỡ là nhà mình ở đó. Tôi mới ngâm một bài thơ tả nỗi lòng rằng :
Bái biệt long lâu cửu bệ hàn
Mang huề cầm kiếm xuất đô quan
Mã am cựu lộ hồi trình dị
Chu khứ trung lưu phản trạo nan
Vân nhược đa tình lai khử thự
Sơn như hữu ý vị khai nhan
Tây biên vạn tựu giai thương thúy
Duy hữu song phong tự ngã loan
Giã từ cửu bệ với long lâu
Đàn kiếm ra thành dạ ngẩn ngơ
Đường cũ ngựa quen nên bước dễ
Dòng sâu thuyền đẩy khó bơi mau
Mây kia có ý như xua nắng
Núi nọ đa tình bỗng đượm mầu
Vạn trái non tây phô sắc lục
Song phong mải ngắm núi nhà đâu ?
Bán nguyệt trì đường bất nhị môn
Trùng trùng lâu các ủng tiền thôn
Hồi lang điệp xuất phi hoa lộ
Khúc hạm tà phân chủng trúc hiên
Cửu phẩm hương đăng nghi bạch trú
Song lâu chung cổ động hoàng hôn
Tùng thu mãn địa lưu u tịch
Đãn hận đình vô hiến quả viên
Bán nguyệt ao kia một lối vào
Trước thôn lầu gác dựng xây cao
Nhà ngang khắp nẻo hoa bay rụng
Cửa rảo quanh hiên trúc mọc bao
Chín bậc đèn hương soi cửa Bụt
Hai lầu chuông trống động trời chiều
Bách tùng đây đó tăng u tịch
Dâng quả ngoài sân thiếu vượn trao
Đề xong, tôi đến dinh Hiến Nam gặp quan Thư Ký. Nguyên ông này là người Hoan Châu, cùng tôi quen biết từ trước; ông từng làm việc với quan Chính Đường tại trấn. Tôi ở lại đây vài ba ngày, mua một số thuốc Bắc, lại mượn lính trấn sáu người đi theo hộ vệ. Ngày mười sáu, tôi đến huyện Hoài An, xã Nguyễn Xá thăm hỏi nhà vợ tôi và họ hàng nhà vợ.
BẠN ĐANG ĐỌC
THƯỢNG KINH KÝ SỰ
Tarihi Kurgu"Đây là một thiên phóng sự duy nhất của văn học Việt xưa viết về người thật, việc thật với cách hành văn giản dị, tinh tế và sinh động" (nhà văn Đoàn Minh Tuấn)
