Hastalığının ne olduğunu merak ettin mi?(Book about diseases)

Bir Anda Ayağa Kalktığınızda Sizinde Başınız Dönüyor Mu

Oturduğumuz yerden kalkarken, ayakta duramıyor. Yüzünüz kireç gibi olurken gözleriniz de yukarı kayıyor, Neredeyse "bayılacak gibi oluyorum" diyorsanız bu belirtiler sizi "Ortostatik Hipotansiyon" olduğunuzu göstermektedir. Postürel hipotansiyon olarak da adlandırılan ortostatik hipotansiyon; bir kişinin hızlı bir şekilde ayağa kalkması gibi, postürdeki bir değişikliğin neden olduğu ani bir düşüş şeklidir.

Ortostatik hipotansiyon, senkopun yaygın bir sebebidir ve hastalık, sakatlık hatta ölüme bile neden olabilmekte. Peki senkop nedir derseniz ; ani ve geçici şuur kaybı, bayılma ya denir .Kişi sırtüstü yatar pozisyondan oturur.
Oturma pozisyonuna geçtikten veya ayağa kalktıktan sonra; 3 dakika içinde ortaya çıkan büyük kan basıncında en az 20 mmHg, küçük kan basıncında en az 10 mmHg'lık bir düşüş olarak tanımlanır. Bu tansiyon hastalığı her yaşta ortaya çıkabilmekte ve görülme sıklığı da artmaktadır. Prevelansı % 4-33 arasında değişir ve huzur evlerinde kalan yaşlılarda daha fazla olduğu görülmüştür. Görülme sıklığı, 65- 69 yaş arasında olan kişilerde % 14.8 iken; 85 ve daha üzeri yaşlarda % 26 olarak belirtilmektedir.

Postürel Hipotansiyon Nedenleri

Neden olan ilk sebep genellikle ilaçlardır.(Beta blokerler , ca kanal blokerleri , diüretikler , ); kalp krizi gibi kalp kökenli hastalıklar etkilemektedir, ishal , kanamalar, beyin fonksiyon bozukları: inme multiple
skleroz ve gibi otonom sinir sistemi hastalıkları neden olmaktadır. Bu hastalıkların yanı sıra diğer etkenler; zayıf bünyeye sahip olma , sıcak ortam , uzun süre uyumalar , gibi çevresel faktörlerde etkilemektedir.

Postürel Hipotansiyon Belirtileri

Baş dönmesi, halsizlik ve ani bayılma, ortostatik hipotansiyonun en yaygın semptomlarıdır. Bulanık görme, renklerin soluklaşması (buzlanma), geçici göz kararması, bilişsel yetersizlik, bulantı,kusma, çarpıntı,ellerde titreme, konfüzyon (ortama oryante olamama), yorgunluk ve baş ağrısı gibi belirtiler görülebilir.Uyuklama ve düşmeye eğilim gibi spesifik olmayan belirtiler de bulunur.

Tedavi

İshal ve kusma sonucu kaybedilen sıvı için bol sıvı alınmalı. Alkol alınımı önlenmeli; çünkü hipotansiyonu daha çok kötü etkilemektedir, eğer kronik bir hastalığınız yok ise doktora danışıp tuz kullanılmalıdır. Sıcak havalarda yorucu egzersizlerden kaçınılmalı , uyku düzeni ayarlanmalı, yataktan veya oturur pozisyondan kalkarken aniden kalkılmalı biraz beklenip kalkılmalı , düzenli diyet uygulamak. Elastik bandaj ve basınçlı/varis çoraplarının
varis birikimi önleyerek ve ayakta iken kan basıncını artırabileceği için tüm gün giyilmesi önerilmektedir.

Kaynakça

Lahrmann H, Cortelli P, Hilz M, Mathias CJ,Struhal W, Tassinari M (2006) EFNS guidelines on the diagnosis and management of orthostatic hypotension. European Journal of Neurology,13:930-936.

Bradley J, Davis KA (2003) Orthostatic hypotension. American Family Physician 68(12):2393-2398.

Atli T, Keven K (2006) Orthostatic hypotension in healthy elderly, Archives of Gerontology and Geriatrics, 43(3):313-317

Allcock LM, Ullyart K, Kenny RA, Burn DJ (2004) Frequency of orthostatic hypotension in a community based cohort of patients with Parkinson's disease. Journal of Neurology, Neurosurgery and Psychiatry, 75:1470-1471.

Bragg F, Kumar NP (2005) Orthostatic hypotension in an octogenarian-an unusual presentation. Age and Ageing, 34:307-309.

Ejaz AA, Haley WE, Wasiluk A, Meschia JF, Fıtzpatrick PM (2004) Characteristics of 100 consecutive patients presenting with orthostatic hypotension. Mayo Clinic Proceedings, 79(7): 890-894

Gülengül T, İsmet EŞ, ORTOSTATİK HİPOTANSİYONUN ÖNLENMESİ .C.Ü.Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2007, 11 (1)

Lahrmann H, Cortelli P, Hilz M, Mathias CJ,Struhal W, Tassinari M (2006) EFNS guidelines on the diagnosis and management of orthostatic hypotension. European Journal of Neurology,13:930-936